๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Mükayeseli İbadetler İlmihali => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 12 Eylül 2012, 15:32:14



Konu Başlığı: Namazda Çifte Ceza Sistemi
Gönderen: Sümeyye üzerinde 12 Eylül 2012, 15:32:14
68. Namazda Çifte Ceza Sistemi:

Hemen her emir ve yasakta olduğu gibi, namaz konusunda da çifte ceza sistemi yeğlenmiştir. Bunlar, uhrevî ve dünyevî müeyyi­delerden oluşmaktadır.

Uhrevî müeyyideler, müjdeleme (va’d, tergîb) ve korkutma (va’îd, terhîb) şeklindeki iki unsurdan meydana gelmiştir. Namaz kılanlara uhrevî mükâfat, kılmayanlara da ceza vaadedilmiştir.

Dünyevî müeyyideler ise, namaz mükellefi olanları namaz borcunu usûlüne göre yapmaya yönelten maddî ve zora dayalı yaptırımlardır. Bu yaptırımları, bundan sonraki namaz suç ve ce­zaları bölümünde inceleyeceğiz. Burada şunu belirtmek gerekir: Namaz suçlarına karşı hemen ceza yoluna başvurmak doğru değildir. Öncelikle, insanları din ve ibadetler konusunda doğru ve sağlam biçimde bilgilendirmek ve zaman içinde eğitmek gerekir.

Müslümanlar, iyiliği emretme ve kötülükten alıkoyma pren­sipleri çerçevesinde birbirlerini bilgilendirir ve eğitirler, doğruyu bulup, yanlışı bırakırlar. Yapılacak bu ferdî işin yanısıra, çeşitli özel kuruluşlarda da bu faaliyeti yürütebilirler.

Klasik dönemde, bazı kamu kuruluşları namaz suç ve ceza­ları konusunda görev yapmışlardır. Bunlar, Hisbe ve Dîvanu’l-Mezâlim’dir.

Muhtesib, şüphe veya zan dolayısıyla namaz mükellefini ce­zalandırmaz. Böyle yaptığı takdirde, hisbe hükümlerini aşmış ve hakkında kötü düşünmeye yol açmış olur. Ancak, şüphe do­layısıyla, öğüt verebilir, haklarına riayetsizlikten dolayı Allah’ın kendisine azab edeceğini mükellefe belirtebilir. [161]

Dîvanu’l-Mezâlim’in görevlerinden birisi de, cuma, bayram, hac ve cihad gibi açık ibadetlerde kusur ve şartların ihlalini gözet­mek ve düzeltilmesini sağlamaktır. [162]




[162] Mâverdî, el-Ahkâmu's-Sultâniyye, 83; Ferrâ, el-Ahkâmu's-Sultâniyye, 78.