|
Konu Başlığı: Namaza Sonradan Yetişme Gönderen: Sümeyye üzerinde 04 Eylül 2012, 15:45:04 III. Namaza Sonradan Yetişme: [503] (a) Hanefî Mezhebine göre, imama, tekbirlerden herhangi birini aldıktan sonra, sena, salavât veya duayı okurken yetişen muktedî, hemen tekbir almayıp, imamla birlikte tekbir almak için bekler, beklemeyip tekbir alırsa namazı bozulmaz, fakat bu tekbir alınmış sayılmaz, İmam selâm verdikten sonra muktedî -cenaze hemen kaldırılmaz s a- kaçırdığı tekbirleri hemen kaza eder, cenaze hemen kaldırılırsa selâm verir, kaçırdıklarını kaza etmez. Dördüncü tekbirden sonra selâmdan önce yetişen kimse de -sahih ve fetva verilen görüşe (Ebu Yusuf’a) göre, bu şekilde hareket eder. Ebu Hanife ve eş-Şeybanî’ye göre namazı kaçırmış olur; ancak eş-Şeybanî’den tekbir alıp, diğerlerini kaza edeceği görüşü de nakledilir. Kâsânî ikinci görüşün sahih olduğunu belirtir. İmam yanında bulunurken iftitah tekbirini alan, müdrik olup, imamın diğer tekbiri almasını beklemez; (b) Şafiî Mezhebine göre, imama, ilk iki tekbirden sonra yetişen kimse, üçüncü tekbiri almasını beklemeden ona uyar, namaza münferiden başlamış gibi hareket ederek üçüncü tekbiri alana kadar Fatiha’yı okur, yetiştiremediğini okumaz, ikinci tekbirden sonra salavâtı okur, yetiştiremediği düşer. İmam selâm verdikten sonra, kalan kısmı tamamlar. Birinci tekbiri aldıktan hemen sonra, Fatihaya başlamadan imam üçüncü tekbiri alırsa, Fatiha’-nın okunması düşer. (c) Malikî Mezhebine göre, muktedî geldiğinde imam duayı okuyorsa, tekbir almayıp, imamın tekbirini bekler, onunla birlikte tekbir alır, beklemeyip tekbir alırsa namazı sahihtir, ancak tekbir alınmış olmaz, imam selâm verince kaçırılan tekbirler kaza edilir. Cenaze hemen kalkmazsa, her tekbirden sonra duaları da kaza eder, hemen kalkarsa, peşipeşine tekbirleri alır duaları okumaz. Muktedî geldiğinde, imam ve ona uyanlar dördüncü tekbiri almışlarsa, -bu bir mekruh tekrar sayılacağından- imama uyulmaz. (d) Hanbelî Mezhebine göre, muktedî geldiğinde, imam ilk üç tekbiri almış, kıraat, salât veya duayı okuyorsa, imam beklenmez, hemen tekbir alır, imamın yaptığına uyar. Selâmdan sonra kaçırdıklarını münferîd olarak normal şekilde kaza eder, ancak cenaze hemen kalkacaksa tekbirleri aralıksızca alır ve selâm verir. İmama dördüncü tekbirden sonra uyulabildiği gibi, kaçırılanlar kaza edilmeksizin de selâm verilebilir. (e) Ebu Yusuf’a göre, gelince, hemen bir tekbir alır, eğer imam ondan önce bir tekbir almışsa, namaz sonunda aldığı tekbiri kaza etmez, iki tekbir almışsa sadece bir tekbiri kaza eder. Bozulması: [504] Namazı bozan genel haller, cenaze namazını da bozar; ancak muhâzâtu’n-nisa ve gülmek cenaze namazını bozmaz. Cenaze namazında kadınlar erkeklerin arkasında saf bağlar; ancak erkeğin yanında da durulabilir. Kıble araştırılıp ona göre cenaze namazı kılındıktan sonra, hata edildiği anlaşılırsa, namaz iade edilir; fakat cemaatin abdestsiz olduğu anlaşılırsa, iade edilmez. [503] Şeybânî, Asl, c. I, s. 381-382; Ahmed, Mesâil, s. 140 (519-520); Serahsî, age, c. II, s. 66; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 189-190; Kâsânî, BS, c. I, s. 314; İbn Kudâme, agef c. II, s. 494-496; Cezîrî, Fame, c. I, s. 526; Mergınânî, Hidâye, c. I, s. 92. [504] Şeybânî, Asl, c. I, s. 386; Kâsânî, BS, c. I, s. 316. |