|
Konu Başlığı: Malla İlgili Şartlar Gönderen: Sümeyye üzerinde 25 Ağustos 2012, 15:22:49 Malla İlgili Şartlar: Havelân-ı Havl'i Doldurması: [654] Cumhur'a göre, ödenen zekâtın sahih olması için, havelân-ı havlin dolması şart değildir; Malik'e göre şarttır, peşin ödeme caiz değildir. [655] Malın Değer Taşıması: Şart Olması: Her türlü zekât mevzuu mal için ödenen zekât malının kıymetli olması ve düşük vasıflı olmaması şarttır. Msl. bir tüccar, zekâtını ödeyeceği ticaret mallarının içinden en iyisi, orta seviyelisi ve düşük vasıflı üçlüsünden orta olanını seçecektir. En iyisini vermek mecburiyetinde olmadığı gibi, ayıplı ve kusurlu, satılmayan malı vermesi de zekâtının sahih olmasını zedeler. Çeşitli değerlerdeki birçok malların zekâtı ise, ya her cinsin kendi arasından orta kalitede olanı veya hepsinin ortalaması değerindeki mal zekât olarak ödenir. Zaten Bakara: 2/267 âyeti de bunu emretmektedir. [656] Orta Seviyenin Bulunması: [657] İlke olarak, “nafile olarak tasadduku caiz olan malın, zekât olarak ödenmesi de caizdir, nafile olarak tasadduk edilemeyecek mal zekât olarak da ödenemez.” Malın değer taşımasını, miktar ve sıfat veya yalnızca miktar ya da sıfat belirler. Böylece hangi özellikleri taşıyan mallar ödeme için geçerli olacaktır? Bu, ödenen malın, ayn veya deyn olmasına göre değişiklik gösterir; şunu hemen belirtelim ki, ayn kavramı mükellefin mülkiyet ve tasarrufundaki malı, “deyn” kavramı ise başkasındaki alacağı ifade eder: I. Aynın Ödenmesi: Bu konuyu, faiz cereyan eden ve etmeyen mallara göre ele almak uygundur [654] Kâsânî, BS, c. II, s. 50. [655] Bkz. yukarıda 46 4 1 1 11. [656] Ebu-Davud: Zekât, 1605; Kâsânî, BS, c. II, s. 41; Yavuz, İZM, s. 459. [657] Kâsânî, BS, c. II, s. 41-43. |