๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Mükayeseli İbadetler İlmihali => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 10 Eylül 2012, 14:03:35



Konu Başlığı: Kılınmasına Taraftar Olanlar
Gönderen: Sümeyye üzerinde 10 Eylül 2012, 14:03:35
Kılınmasına Taraftar Olanlar:

Bunlar da, kılınmasında birleşmekle birlikte, farz mı, sünnet mi, ihtiyat mı olduğu konusunda farklı kanaatler ileri sürmüşlerdir. Hepsinin hareket noktası, bir şehir ve büyük köyde, birden fazla camide cumanın sahih olmaması ihtimalidir:

(a) eş-Şafiî, “bir şehirde, iki veya daha fazla yerde cuma kıhnmışsa, önce kılanların cuması sahihtir, sonra kılanların cu­ması bâtıldır ve öğleyi yeniden kılmaları farzdır” görüşünü be­lirtmiştir. Ona göre hangisinin önce kılındığı belli değilse, hepsi­nin öğleyi yeniden kılmaları gerekir.

eş-Şafiî’den sonra gelen ve ona tâbi olan şafiî müctehid ve fakihlerin, yukarıdaki hükmün, ihtiyaç olmadığı halde, cumanın birden fazla camide kılınmış olmasına ait olduğunu, şayet cami­nin mükelleflere göre küçük olması gibi bir mazeret varsa, birden fazla camide kılınabileceğini, böyle olunca da öğle namazını kılmanın farz olmayacağını, ancak sünnet olabileceğini ifade etmişlerdir.

Hanbelî Mezhebinin görüşü de Şafiî Mezhebindeki gibidir.

Bugün hemen her şehir ve büyük köydeki -cumayı kılsın kılmasın- namazla mükellef olanları bir cami almayacağına göre kılınan cuma namazı, Şafiî Mezhebine göre, de sahihtir ve öğleyi kılmak farz değildir.

(b) Hanefî hukukçulardan bazılarına göre, birden fazla ca­mide veya köyde kılınan cumanın sahih olmasında şüphe bulun­duğu  için, ihtiyaten, cumadan sonra, herkesin  kendi başına  şu niyetle bir namaz kılması iyi olur: “Vaktine yetiştiğim halde henüz eda etmediğim veya henüz üzerimden düşmeyen son farzı yahut son öğleyi (zuhr-i âhiri) kılmaya niyet ettim” İşte bu namaz, zuhr-i âhir denen namazdır, dört rekâttir, birinci oturuşta tahiyyat okunur, dört rekâtte de Fatiha’dan sonra zamm-ı sûre okunur.

(c) Caferî Mezhebine göre, masum imamın bulunmaması ha­linde, hem cumanın, hem de öğlenin kılınması en ihtiyatlı  dav­ranıştır.

Şüphe varsa bu namaz kılmak vacip, yoksa menduptur.

Zuhr-i âhiri savunanları delilleri, şüphe ve ihtiyattır. Aslında şafiî hukukçular ihtiyaç sebebiyle birkaç camide kılınan cumanın sahih olduğunu kabul etmektedirler. Hanefî Mezhebinde sahih ve tercihe şayan görülen mütalaa da birkaç camide kılınan cumanın sahih olduğudur; hatta bu mezhep, ihtiyacı da şart koşmamıştır. İşte buna rağmen, madem ki “sahih olmaz” diye de bir görüş bulunmak­tadır ve madem ki bu görüşe göre cumanın sahih olması şüphelidir, şu halde ihtiyaten öğle namazı kılınmalıdır ki, borçlu kalınmasın denilmektedir.