Konu Başlığı: İşlemler Yönünden Namazlar Gönderen: Sümeyye üzerinde 10 Eylül 2012, 15:02:43 1- İşlemler Yönünden Namazlar: [262] İşlemleri yönünden namaz çeşitlerini mezheplerin açıklamalarına göre ele almak uygun olur: (a) Hanefî ve Şafiî Mezheplerine göre, namazlar işlem yönünden iki çeşittir: (1) Rükû ve Secdeli Namazlar: (l.a) Beş Vakit Namaz, (l.b) Diğer Namaz Çeşitleri, (2) Rükû ve Secdesiz Namaz: Cenaze Namazı. (b) Maliki Mezhebine göre, işlemler yönünden namazlar iki çeşittir: (1) Rükû, Secde, Kıraat, Tahrime ve Selamlı Namazlar: (l.a) Beş Vakit Namaz, (l.b) Nafile Namaz ve Sünnet Namaz, (l.c) Ragîbe (Sabah Namazının Sünneti), (2) Bunlarsız Namazlar: (2.a) Tilavet Secdesi (Bunda sadece secde bulunmaktadır), (2,b) Cenaze Namazı (Sadece tekbir ve selâm var). (c) Hanbelî Mezhebine göre, namazlar, işlemleri yönünden üç çeşittir: (1) Rükû, Secde, Tahrime ve Selamlı Namaz: (l.a) Beş Vakit Namaz, (l.b) Sünnet Namaz, (2) Tekbir, Selâm ve Kıraatli Namaz (Bunda rükû ve secde yoktur); Cenaze Namazı (3) Sadece Secdeli Namaz: Tilâvet Secdesi. Bu açıklamalardan, bazı özellikler ortaya çıkmaktadır: (3.a) Hanefî Mezhebine göre, namazlar, hüküm yönünden farz, vacip ve nafile çeşitlerine ayrılırken, ÜM vacip namaz çeşidini kabul etmez. (3.b) Maliki ve Hanbelî Mezheplerine göre, tilâvet secdesi bir tür namazdır. (3.c) DM’e göre de, cenaze namazı rükû ve secdesiz bir namazdır. Hanefi ve Şafii M. --------------------------------------------------------------------------- Rükû ve Secdeli N. Rükû’ ve Secdesiz N. 1. Beş Vakit N. 1. Cenaze N. 2. Vacib ve Nafile N. Hanefî ve Şafiî M. Malikî M. ------------------------------------------------------------------------------------------ Rükû-Secde-Kıraat-Tahrime ve Bunlardan Biri Bulunan N. Selamlı N. 1. Tilâvet Secdesi (secdesi var) 1. Beş Vakit N. 2. Cenaze N. (Tekbir ve selâm var) 2. Nafile ve Sünnetler 3. Ragîbe (Sabah N.’nın Sünneti) Hanbelî M. ----------------------------------------------------------------------------------------------------- Rükû-Secde-Ihram ve Selamlı N. Tekbir-Selam ve Kıraatlı N. Sadece Secdeli N. 1. Beş Vakit N. 1. Cenaze N. 1. Tilâvet Secdesi 2. Sünnet N. Açıklama: 1. DM’ye göre de Cenaze N., rükû ve secdesiz bir namazdır. 2. Malikî ve Hanbelî Mezheplerine göre, Tilâvet secdesi bir çeşit namazdır. Şema 34: İşlemler Yönünden Namazlar Caferi Mezhebine göre, namazlar iki çeşittir: 1) Farz Namazlar, 2) Mendûb Namazlar. Farz namazlar altı çeşittir: a) Günlük beş vakit namaz ve kazası, b) Cuma namazı, c) Büyük oğulun babasının beş vakit kaza borcu, d) Âyât namazı (küsûf, husuf ve felâket zamanlarında kılman namaz), e) Tavaf namazı, f) Adak namazı, g) İstîcâr (kiralama) namazı. Mendup namazlar ise birkaç çeşittir: a) Günlük nafile namazlar: 1) Öğleden önce sekiz rekât, 2) İkindiden önce sekiz rekât, 3) Akşamdan sonra dört rekât, 4) Yatsıdan sonra iki rekat (vetire de denir). 5) Sabah namazından önce iki rekat 6) Onbir rekat gece nafilesi (sekiz rekatı gece namazı, iki rekat şeg namazı, bir rekat vitir namazı). Gece nafilesinin vakti, gece yarısından, fecr-i sadığın doğuşuna kadardır. Seher, en faziletli vakittir. Yolculukta, öğle ve ikindi nafileleri düşer, diğerleri aynen kalır. Gafile namazı da, mendubtur; akşam namazı ile batı şafağının düşmesi arasında kılınır, iki rekattır, revâtibten değildir. [263] [262] Cezirî, Fame, c. I, s. 176. [263] Humeynî. Zubdetu’l-Ahkam, s. 45-46. |