|
Konu Başlığı: İkinci başlık bal dışındakiler Gönderen: Sümeyye üzerinde 18 Ağustos 2012, 09:11:14 İKİNCİ BAŞLIK BAL DIŞINDAKİLER [1069] 89. Mükellef, Mevzu Ve Matrah Çağımızda bir takım hayvanlar, yalnızca et, süt, yumurta veya: koza üretiminde önemli rol oynarlar. Bunların zekât mevzuu olup olmamaları, saimelerin sütüne zekât gerekmeyip, balın zekâta tâbi olacağının gerekçesinden kararlaştırılır. Bunun, genel kural olarak, “Aslı zekâta tâbi olmayanın, gelir ve üretimi zekâta tâbidir.” şeklinde ifade edilmesi mümkündür. Şu halde, “toprağa göre ürün, arıya göre bal, sâimeye göre süt, tavuğa göre yumurta, ipekböceğine göre koza...” zekâta tâbi tutulacaktır: a) Hanefi Mezhebine göre, öşür toprağında bulunan ve kendisiyle ipek kurdu beslenen dut yaprakları için öşür ödenir. İpek hayvana tâbi olduğundan, ipeğinden dolayı öşür ödenmez. Zira ipek kurdu, öşre tâbi değildir. [1070] b) Şi'a'nın kollarından biri olan Zeydiye Mezhebine mensup Yahya, balda olduğu gibi, ipek böceğinin ürettiği ticarî amaç taşımayan ipeği de zekâta tâbi tutar. [1071] c) Yusuf Kardavî'ye göre, ticarî ve sâime olmayan, bütün besin maddesi veya başka bir madde üreten çiftlik vb. hayvanlarının ürünleri, baldaki gibi zekâta tâbi olmalıdır. 1986 tarihli Sudan Zekât Kanunu (m. 29), çiftlik ve hayvan ürünlerini de zekâta tâbi tutar. Altın nisabını esas alır. [1072] 90. Tarife Ve Ödeme a) Zeydiye Mezhebinden Yahya'ya ve Yusuf Kardavî 'ye göre, bal dışındaki ürünler için de balda olduğu gibi, % 10 oranında zekât ödenir. b) Zeydiye Mezhebi hukukçularından el-Hadi ve el-Mueyyid Billah'ın içinde bulunduğu gruba göre, sâime olmayıp üretim için edinilen hayvanlar -msl., yavrusu satılmak üzere edinilen âtlar, sütü satılmak üzere edinilen sığırlar- ticarî zekât statüsüne tâbidir. Bu hüküm, sâime olmayan hayvanlar için olduğu kadar, diğer mallar için de geçerlidir. Osman Huseyn Abdullah'ın hazırladığı zekât kanunu tasarısına göre (m. 20), -safi gelirden % 10, bu bilinmiyorsa toplam gelirden % 5 oranında zekât ödenir. [1069] Kardavî, FZ, c. I, s. 430-431. [1070] Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s. 353; Mergınânî, age, e. I, s 110 [1071] Kardavî, FZ, c. I, s. 431. [1072] Abdullah, Zekât, s. 83, 209. |