|
Konu Başlığı: İhsar Ve Fevat Gönderen: Sümeyye üzerinde 10 Ağustos 2012, 11:55:56 9. İhsar Ve Fevat 1- İhsar: [536] Tanımı: Sözlükte, “önlemek, alıkoymak, men” manasına gelen ihsar, hac deyimi olarak, “İhrama giren mükellefin haccın rükünlerini, yani vakfe ile ziyaret tavafını yapmazdan önce, ihramın gerektirdiği işlemleri yapmasının önlenmesi” demektir. Bu halle karşılaşan kimseye, Muhsar adı verilir. Hanefî Mezhebi dışındaki ÜM, bu tanıma, sadece rükünleri değil, bütün hac işlemlerini yapmaktan alıkonmayi ekler. Sebepleri: [537] a) Hanefî Mezhebine göre, hastalık, düşman vb. vakfeye ve ziyaret tavafına engel olan her çeşit hal, ihsâr sebebi olabilir. b) ÜM'e ve Zeydiye'nin Hâdeviye koluna göre, sadece düşmanın bulunması ihsar sebebidir: 1) Maliki Mezhebine göre, ihsâr için üç şart vardır: (1) İhramdan önce böyle bir halle karşılaşacağını bilmemek, (2) Haccın kaçırılmasından önce sebebin kalkacağından ümidi kesmek, (3) İhrama girince, haccı yapmaya müsait bir zaman bulunması. 2) eş-Şafiî'ye göre, ihram niyetinde tahallulu şart koşmuşsa, hasta ihranıh, ihramdan çıkabilir. 3) Ahmed b. Hanbel'e göre, sultanın (devletin) yolundan alıkoyduğu nafakasız ihramlı, Beytullah'ı tavaf edinceye kadar ihramdan çıkmaz. eş-Şafîî, sahabe ve tabiînden bir grup ile Ahmed b.Hanbel ve İshak'a göre, şartlı olarak ihrama girince, hasta olunan yerde ihramdan çıkılabilir, bu durumda hedy kurbanı vb. gerekmez; hastalığı ihsâr sebebi sayanlara göre, muhsar olunur ve onunla ilgili hükümler uygulanır. c) Bir gruba göre, ihsâr, sadece Hz.Peygamber'e mahsus bir durumdur, ümmeti için sözkonusu değildir. d) Bir gruba göre, sadece Rasulullah gibi, sadece kâfir düşman ihsâr yapabilir. e) Başka bir gruba göre, kâfir veya isyankâr her düşmanın ihsârı etkilidir. Sonuçları: İhsârın, biri ihramdan çıkmak, öteki hac veya umreyi kaza etmekten ibaret iki sonucu vardır [536] Bilmen, age, s. 400-402; Cezîrî, Fame, c. I, s. 701; İbn Kudame, age, c. III, s. 356-363; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 286-289; Mergınânî, age, , c. I, s. 180-182; Serahsî, age, c. IV, s. 106, 110-112; Şafiî, Umm, c. II, s. 158-163; Şeybanî, Asl, c. II, s. 386-393. [537] Ahmed b. Hanbel, age, s. 242, no: 898; Cessâs, age, c. I, s. 315; Kâsânî, BS, c. II, s. 175; San'anî, Subulu's-Selâın, c. II, s. 762; Serahsî, age, c. IV, s. 108; Şafiî, Umm, c. II, s. 16.3, 219; Şeybanî, Asl, c. II, s. 386-387. |