|
Konu Başlığı: Hastaya Ölüm Döşeğindeki Vazifeler Gönderen: Sümeyye üzerinde 05 Eylül 2012, 15:08:19 91. Hastaya Ölüm Döşeğindeki Vazifeler: [446] 1- Kıbleye Çevirmek (Tevcih): Ölmek üzere olan hastaya Muhtadar, ölüm alâmetleri görülmesine de iktidar denir. Böyle bir durumda bulunan hastaya, azıcık su verilir; güçlük yoksa kıbleye çevirilmesi sünnettir: (a) Cumhur’a göre, bu, müslümanların yatarken aldıkları vaziyette olacaktır; yani sağ tarafına yatırılacak ve yüzü kıbleye gelecektir. (b) eş-Şafiî’ye göre, ayaklar kıbleye gelecek şekilde sırtüstü yatırılacak ve baş biraz kaldırılacaktır. (c) Caferî Mezhebine göre, ölmek üzere olan müslümanın kıbleye çevirilmesi farz-ı kifâyedir. 2- Telkin: Ülkemizde, telkin denince anlaşılan, definden sonra kabrin başında malum şekilde yapılan telkindir.. Burada kasdedilen, o değil, ölmek üzere olan müslümanın yatağı başında yapılan telkindir. Tamamen komaya girmemiş, söyleneni anlayıp tekrar edebilecek olan hastanın yanında, münasip birisinin, zaman zaman “Lâ İlahe İllallah Muhammedun Rasulullah” demesi sünnettir. Hastaya, tekrar etmesi için ısrar edilmez. Caferi Mezhebine göre, kelime-i şehâdet, oniki imamı ikrar ve ferec sözleri denilen Lâ ilahe illlahu’l-Aliyyu’l-Azîm. Lâilâhe illallâhu’l-Halîmu’l-Kerîm. Subhâne Rabbi’l-Ardîne’s-seb, ve mâ fîhinne vemâ beynehunne, ve Rabi’l-Arşi’l-Azîm’i söyletmek müstehaptır. 3- Kur’ân Okumak: (a) ÜM’e göre, halet-i ihtizarda (ölmek üzere) bulunan hastaya, Yasin Ra’d sûreleri, gizlice okunur. (b) Maliki Mezhebine göre, bu şekildeki hastaya, Kur’ân okumak mekruhtur. Muhtadar olan hastaya, özellikle Yasin sûresinin okunması faydalıdır ve Hz. Peygamber tarafından tavsiye edilmiştir. Ölü ve kabir üzerine de bu sûrenin okunmasının caiz olup olmadığı tartışılmıştır. Şevkani, “Birbirini takviye eden rivayetler, bunun da caiz ve faydalı olduğunu ifade etmektedir” demektedir. 4- Ruhun Teslim Edilmesi: Ölüm sırasında, hısım ve akabaların hastanın yanıbaşında bulunmaları ve helalleşmeleri uygundur. Ölümden sonra çene ve gözler bağlanır, ölünün üzeri boylu boyunca bir örtüyle örtülür. Eller göğse konarak, ÜM’e göre şöyle dua edilir: “Bismillahi ve Ala Milleti Rasûlillahi. Allahumme Yessir Aleyhi Emrehu ve Sehhil Aleyhi Ma Badehu. Ve Es’id Bilikâike, Vec’al Mâ-harace İleyhi Hayran Mimmâ Harace Anhu” (Allah’ın adıyla, Rasulullah’ın dini üzere. Allah’ım! Onun işini kolaylaştır, sonrasını kolaylaştır. Sana kavuşmasını mutlu kıl. Kavuştuğunu bıraktığından iyi kıl.) Maliki Mezhebine göre, dua edilmez. Ayakları uzatılır, yanında güzel kokulu maddeler bulundurulur, şişmemesi için karnının üstüne demir parçası ve ayna gibi bir madde konur. Öldükten sonra, yıkanıncaya kadar, ölünün yanında Kur’ân okumak mekruhtur; ancak başka bir yerde okunabilir. Ölümden sonraki vazifeleri, acele yapmak sünnettir; bunlar Hz. Peygamber’in tavsiyesi ve Selef-i Salihin’in de tatbikatıdır. [446] İbn Kudame, age, c. I, s. 450-452; Cezîrî, Fame, c. I, s. 500-501; Karaman, age, s. 73-75; Humeynî, Zubdelu'l-Ahkâm, s. 27. |