Fakirlerin Hür Ve Müslüman Olması

Fakirlerin Hür Ve Müslüman Olması: [838]

a) Ebu Hanife'ye göre keffaret, nafile sadakaya benzediğinden ve efendisi nafakasını sağlayamayınca malî yardım yapılabileceğinden, fakirlerin müslüman ve hür olması şart değildir.
b) ÜM'e göre, keffaret, zekâta benzediğinden ve köleyi efendisinin bakmaması halinde satması gerektiğinden, fakirlerin müslüman ve hür olması gerekir.

Giydirme: [839]

a) Hanefi Mezhebine göre, fakirlere verilecek elbisenin, orta hallilerin giymesine elverişli ve üç ayın üstünde kullanılabilecek şekilde kuvvetli olması ve bedenin çoğunluğunu örtmesi (değeri doyurma değerine eşitse, bütün bir elbise de yeterlidir) gerekir. Kısacası, gerek doyurmada, gerekse giydirmede, fakirlerin zekât alabilecek özellikleri taşıması gerekir, farklı olarak keffaret zimmîlere de ödenebilir.
b) Şafiî Mezhebine göre, giyilmesi âdet olup elbise olarak adlandırılan ve giyilecek şekilde kuvvetli elbise -msl. gömlek, sarık, baş örtüsü- giydirmek gerekir. Eldiven, mest ve ayakkabı olarak ödeme yapılamaz.
c) Maliki Mezhebine göre, orta seviyedeki elbisenin erkek için bütün bedeni örter bir elbise veya namaz için yeterli boygömleği olması gerekir, bu vasfı taşımayanlar ile sarık vb. yeterli olmaz; kadın için vücudu örten gömlek ve başörtüsü olması gereklidir.
d) Hanbeli Mezhebine göre, elbisenin, namazdaki setr-i avreti sağlayacak kadar ve kuvvetli olması şarttır.

Köle Azadı: [840]

a) Hanefi Mezhebine göre, mukeffirin (kefaret ödeyenin) mülkünde olmayan tam kölenin azad edilmesi gereklidir, kölenin müslüman olması şart değildir.
b) ÜM'e göre, ayıbı bulunmayan müslüman bir köle azad etmek şarttır. .

Oruç: [841]

Yemin için, ilk üç ödemeye güç yetmeyince, üç gün oruç tutulur:
a) Hanefi Mezhebine göre, orucun aralıksız olarak tutulması şarttır. Ödeme gücünde de, -az önce geçtiği gibi- hıns değil, ödeme zamanı esastır: Oruca başlanır ve henüz tamamlamadan ödeme gücü bulunursa, oruç yeterli olmaz, güç yeten ödeme yapılır.
b) Şafiî ve Malikî Mezheplerine göre, keffaret niyetiyle -ezhar görüşte aralıksız da olsa- üç gün oruç tutulur, aralıklı olması önemli değildir.
c) Hanbeli Mezhebine göre, âdet vb. ara verdirecek özrün bulunmaması halinde, oruç aralıksız tutulur. Ticaret malı, ev eşyası ve kadının zînet eşyası, ödeme gücünde esas alınmaz.

Keffaretlerde Cins Birliği: [842]

a) Şafiî ve Malikî Mezheplerine göre, beş fakirin giydirilip, beşinin doyurulması caiz değildir, ceza ya giydirme veya doyurma olarak uygulanır.
b) Hanbelî Mezhebine göre, bazı fakirler doyurma, diğerleri de giydirilmek suretiyle de keffaret ödenebilir, ayrıca doyurma ayrı cinsteki yiyeceklerle de yapılabilir.

[838] Cezîrî, Fame, c. II, s. 82, 83, 84; İbn Rüsd, BM, c. I, s. 339-340; Serahsî, age, c. VIII, s. 150.
[839] Cezîrî, Fame, c. II, s. 80-81; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 339.
[840] Cezîrî, Fame, c. II, s. 81-84; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 340; Serahsî, age, c. VIII, s. 144; Şafiî, Umm, c. V, s. 281; c. VII, s. 66.
[841] Cezîrî, Fame, c. II, s. 81, 83; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 339; Serahsî, age, c. Vlll, s. 151-154.
[842] Cezîrî, Fame, c. II, s. 82, 83, 84
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın