Dar-ı Harpte Bulunan Defineler

II. Dar-ı Harpte Bulunan Defineler

Dar-ı harpte bulunan definelerin vergi statüsü, mülkiyet durumlarına göre değerlendirilir.

A. Mülkiyet Ayırımı Yapanlar:

1) Özel Mülkiyetteki Topraklar:

i) Çok Kişinin Mülkiyetindeki Topraklarda:

Bu konudaki açıklamayı, emanla girip girmemeye göre yapmak daha doğru olur: [955]

1) Emanla Girme: Hanefî ve Şafiî Mezheblerine göre, bu durumda define, bulana değil, toprak sahibine ait olur. Böylece, dar-ı harbe giren müslümanın, bulduğu defineyi mülkiyetine geçirmesi ahde vefasızlık, emanete hıyanet olacağından gönül hoşluğuyla kullanılmaz, kullanılması helal olmaz. Bütün bunlara rağmen, toprak sahibine verilmezse, onun sarf yeri sadakadır.

2) Emansız Girme; Dar-ı harbe emansız girince, -kahren ve üstünlükle alınmadığından- % 20 zekât gerekmediği gibi, -rızaları gerekmeden elde etmesi caiz olduğundan- mal bulana helal olur.

İİ) Tek Kişinin Mülkiyetindeki Topraklarda veya Evde:

Bir kişiye ait toprakta veya evde bulunan defineler % 20 zekâta tâbidir. Kalanı, Ebu Hanife ve Muhammed'e göre mal sahibine, Ebu Yusuf’a göre bulana ait olur. [956]

2) Kamu Mülkiyetindeki Topraklar

a) Hanefî Mezhebine göre, özel mülkiyette olmayan -kır, dağ, gibi sahipsiz- arazide bulunan defineler tamamen bulana ait olur. Bu konuda, izinli girip girmemenin bir rolü yoktur. Çünkü iznin hükmü, sahipsiz değil, sahipli topraklar için sözkonusudur. [957]

b) Şafiî Mezhebine göre, sahipsiz arazide bulunan define bulana ait olur ve zekâtı onun tarafından ödenir. [958]

[955] Bilmen, HFK, c. IV, s. 103; Kâsânî, BS, c. II, s. 66; Mergınânî, age, c. I, s. 109; Remlî, age, c. III, s. 99; Serahsi, age, c. II, s. 215; Sıddıki, age, c. 136-137; Şeybanî, Asl, c. II, s. 116.

[956] Kâsânî, BS, c. II, s. 66; Sıddıki, age, s. 137; Şeybanî, el-Camiu's-Sagır, c 135.

[957] Bilmen, HFK, c. IV, s. 103; Kâsânî, BS, c. II, s. 66; Mergınânî, age, c. I, s. 109; Serahsî, age, c. II, s. 215; Şeybanî, Asl, c. II, s. 116; Şeybanî, el-Camiu's-Sagır, s. 135.

[958] Nevevî, age, c. I, s. 396; Şerbînî, age, c. I, s. 396.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın