|
Konu Başlığı: Cumaya Katılma ve Alış-Verişi Kesme Gönderen: Sümeyye üzerinde 10 Eylül 2012, 14:08:58 3- Cumaya Katılma ve Alış-Verişi Kesme: [280] Cumaya Katılma: (a) ÜM’e göre, mükellefin İç ezanın okunduğu sırada cumaya katılmaya çalışması gerekir. (b) Hanefî Mezhebine göre, zevalden sonraki cuma ezam okununca cumaya katılmak gereklidir. Alış-Verişi Kesme: (a) Hanefî ve Şafiî Mezheplerine göre, -her ne kadar sahihse de- cuma ezanı sırasında alış-veriş haramdır. (1) Hanefî Mezhebi ile Dahhâk, el-Hasenu’1-Basrî ve Atâ’ya göre, bu ezandan dış ezan ve namazın sonuna kadarlık vakti kastedilir. (2) Şafiî Mezhebi-ise, bu ezandan, iç ezanını anlamaktadır; eş-Şafiî’ye göre, yasak, hutbe ezanından namaza kadar devam eder. (b) Maliki Mezhebine göre, iç ezan sırasında alış-veriş yapılırsa bu alış-veriş fasid olur ve feshedilir. Bununla birlikte, satılan mal tüketilmişse, meselâ yenmiş veya kesilmişse, malın tutarı değişmişse akid geçerli olur, mebiin (satılan malın) akid günündeki değil, kabz (alınma) günündeki kıymeti ödenir. (c) Hanbelî Mezhebine göre, iç ezan sırasında alış-veriş kesinlikle in’ikad etmez. (d) eş-Şafiî’ye göre, cuma sırasında alış-veriş yapmak caizdir. Akidlerden sadece alım-satım akdi mi, yoksa diğerleri de mi yasaktır? (a) Malik’ten, sadece alım-satım akdinin yasak olduğu, âzâd, boşanma, nikah vb.nin geçerli olduğu nakledilir. (b) Malik’ten nakledilen bir başka görüşe göre, -illet (gereken) namazdan alıkoyma olduğundan- diğerleri de yasaktır, İbnu’l-Arabî, bu görüşün sahih olduğunu bildirir. [280] Şafiî, Umm, c. L s. 195; Ahmed, Mesâil, s. 122-123, 445); İbn Rüşd, BM, c. I, s. 130; Kâsânî, BS, c. I, s. 270; İbn Kudâme, age, c. I, s. 297-298; Cezîrî, Fame, c. 1, s. 376-377; Sabunî, Tefsîru Âyâti'l-Ahkam, c. II, s. 582-583. |