Çifte Zekât

51. Çifte Zekât

1- Kavram:

Maliyede belirli bir kaynaktan aynı yapıda tek bir vergi alınması temel kuraldır. Mükelleflere ait aynı kaynaklardan, aynı yapıda birkaç vergi alınması halinde, bu kaynakların büyük malî yükler altında kalacağı ve hatta ortadan kalkabileceği düşünülmek gerekir. Bu bakımdan, aynı kaynak ve örneğin bir gelirden, belirli bir zaman içinde, bir kez vergi alınması, vergi adaletine uygun düşmektedir.

Ancak bazı hallerde ve özellikle çeşitli ülkeler bakımından, aynı vergi kaynağının, aynı dönem içinde birkaç kez vergilendirildiği görülür.

“Bir vergi mevzuunuri iki veya daha fazla vergilendirilmesine,” başka bir deyişle “Aynı bir vergi mevzuu üzerinde birden fazla vergileme yetkisinin çatışmasından veya aynı bir yetkinin birkaç kez kullanılmasından dolayı, bu mevzudan birden fazla vergi alınmasına” Çifte Vergi denir. Yabancı dillerde aynı anlama gelen kelimelerle adlandırılan bu olay, Fransızcada “double imposition,” Ingilizcede “double taxation,” İtalyancada “doppia impozisione,” dilimizde “mükerrer vergi,” “çifte vergi,” muzaaf vergi, “vergi mükerereliği” vb. şeklinde kullanılmaktadır. [670]

Bir zekât mevzuu için aynı vergilendirme dönemi içinde aynı sebepten dolayı mükellefin iki veya daha fazla zekât ödemesine Çifte Zekât denir. Bu olay, hukuk kitaplarında Sina veya İzdivacu’z-Zekât olarak da adlandırılır.

Şu halde çifte vergi ya da çifte zekâttan sözedebilmek için “vergi mevzuunun, mükellefin ve vergi döneminin aynı olması” gerekir. Bu şartlardan birisinin bulunmaması halinde, çifte vergiden ya da çifte zekâttan söz edilemez.

[670] Erginay, Kamu Maliyesi, s. 131-132; Nadaroğlu, age, s. 281-282.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın