Cenaze namazı kılınanlar ve kılınmayanlar

11— Cenaze Namazı Kılınanlar ve Kılınmayanlar:

Hz. Peygamber (s.a.) intihar edenin, ganimetten çalanın cenaze namazını kılmazdı.[1277]

Recim cezasına çarptırılan zinakârın durumunda olduğu gibi had cezası uygulanarak öldürülen bir kimsenin cenaze namazının kılınıp kılınmaya-cağı konusunda Hz. Peygamber'den (s.a.) farklı şeyler aktarılmıştır. Sahih yolla aktarılmıştır ki Cüheyne kabilesinden recmettiği bir kadının cenaze1 namazını kılmıştı. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Zina eden bir kadının na^ mazını mı kılıyorsun Ey Allah'ın Rasûlü?" diye sormuş; o da: "Yeminle söylüyorum, bu kadın öyle bir tevbe etti ki, tevbesi Medine halkından yet% miş kişi arasında paylaştırılsa hiç şüphesiz hepsine yeterdi. Kendini Allah Teâlâ'ya sunmaktan daha üstün bir tevbe mi olur?" buyurmuştu. Bu nadir si Müslim rivayet etmiştir .[1278]

Buharî'nin Sahihinde Mâiz b. Mâlik olayında aktardığına göre Hz. Peygamber (s.a.) onun için hayır söyleyip cenaze namazını kılmıştı.[1279] Bıi hadisi nakleden Zührî'nin burada cenaze namazını söyleyip söylemediği ko-1 nusunda ondan nâkilde bulunanlar ayrılığa düşmüşlerdir. Mahmud b. Gay-J lân, Abdürrezzak yoluyla Zührî'den yaptığı rivayette cenaze namazının kılındığını söylemiş; Abdürrezzak'in öğrenciierinden sekizi ona muhalefet ederek cenaze namazı konusunu anmamışlardır. Onların ismi şöyledir: I- îs-hak b. Râhüyeh, 2- Muhammed b. Yahya ez-Zühelî, 3- Nuh b. Habîb, 4- Hasan b. Ali, 5- Muhammed b. Mütevekkil, 6- Humeyd b. Zenceveyh, 7-Ahmed b. Mansûr er-Ramâdî, (8- İshâk b. İbrahim ed-Deyrî).[1280]

Beyhakî diyor ki: Mahmûd b. Gaylân'ın: "Cenaze namazını kılmıştı" sözü hatadır; çünkü Abdürrezzak'in öğrencileri ile Zührî'nin öğrencileri aksine icmâ etmişlerdir.

Mâiz b. Mâlik olayının anlatımında ayrılığa düşülmüştür. Ebu Saîd el-Hudrî: "Hz. Peygamber (s.a.), onun için ne bağışlanma diledi, ne de kötü sözler söyledi." diyor. Büreyde b. Husayb ise: "Hz. Peygamber (s.a.): 'Mâiz b. Mâlik için bağışlanma dileyin' buyurdu. Bunun üzerine cemaat: Allah, Mâiz b. Mâlik'i affetsin, diye dua etti" diyor. Her iki rivayeti de Müslim zikretmektedir.[1281] Buharî'nin nakline göre -ki bu aynı zamanda illetli Abdürrezzak hadisidir- Câbir: "Hz. Peygamber (s.a.), onun cenaze namazını kıldı" diyor [1282]bu Davud'un nakline göre ise Ebu Berze el-Eslemî: "Hz. Peygamber (s.a.), ne onun cenaze namazını kıldı, ne de kılınmasını yasakladı" diyor.[1283]

Ben derim ki: Gâmid kabilesinden zina eden kadının cenaze namazını Hz. Peygamber'in (s.a.) kıldırdığı yolundaki hadiste ihtilaf edilmemiştir.[1284] Mâiz hadisi hakkında ise ya: "Hadisin metinleri arasında çelişki yoktur. Çünkü bu hadiste geçen salât kelimesi, Hz. Peygamber'in (s.a.) Allah'tan onun bağışlanmasını dilemek için dua etmesi ve salât'ı terketmesi de cezalandırarak sakındırmak kasdıyla cenaze namazını kılmaması anlamındadır"; ya da: "Metinleri çelişiyorsa bundan vazgeçilip Gâmidli kadın hakkındaki hadise müracaat edilir" demek gerekir.[1285]

[1277] Müslim, 978; Tirmizî, 1068; îbn Mâce, 1526; Nesâî, 4/66; Hâkim, 1/364; Ebu Davud Tayâlisî, 779; Ahmed, 5/87, 91, 92, 94, 96,97, 102, 107. Câbir b. Semüre'nin rivayet ettiği bu hadiste deniyor kî: "Sivri uçlu mızrakla kendisini öldüren bir adamın cenazesi Hz. Peygamber'e (s.a.) getirildi. Allah Rasûlü (s.a.) onun cenaze namazını kılmadı." Bu hadisi Ebu Davud (3185) uzunca rivayet etmiştir. Tirmizî diyor ki: Bu hadis hasendir. ilim adamları bu konuda ihtilaf ettiler. Bir kısmı, "Kıbleye yönelip namaz kılan herkesin ve İntihar edenin namazı kılınır" diyor. Bu Sevrî ve İshak'm görüşüdür. Ahmed diyor ki: "İmam ( = devlet başkanı) intihar edenin cenaze namazını kılmaz. İmamdan gaynları kılabilir." Bu hadisi, Mâlik, Muvatta, 2/458'de; Nesâî, 4/64; Ebu Davud, 2710; İbn Mâce, 2848; Ahmed 4/114 ve 5/192'de Zeyd b. Hâlid el-Cühenî'den şu şekilde rivayet ediyorlar: Hz. Peygamber'in (s.a.) ashabından bir adam Hayber savaşında vefat etti. Bu durumu Allah Rasûlü'ne (s.a.) bildirdiler. Hz. Peygamber (s.a.): "Arkadaşınızın namazını kılın" buyurdu. Bunun üzerine insanların yüz-

lerinin rengi attı. Allah Rasûlü (s.a.): "Arkadaşınız, Allah yolunda ganimetten çaldı." dedi. Ölenin eşyalarını karıştırdık, içinde fiyatı iki dirhem etmez bir yahudi boncuk salkımı bulduk. Hadisin isnadı sahihtir. Hâkim (2/127) hadisi sahih saymış, Zehebî de ona muvafakat göstermiştir. Hanefîlere göre yol kesiciler ve meşru devlete karşı geien isyancılar dışındaki fâsıktann namazları kılınır. Bk. Merginâni, el-Hidaye, 1/95; Şevkânî, Neylu'l-evtör, 4/53-54.

[1278] Müslim, 1696; Tirmizî, 1435; Ebu Davud, 440; Nesâî, 4/51; Ahmed, Müsned, 4/430,435,437,440 İmrân b. Husayn (r.a.)'dan.

[1279] Buharî, 86/25.

[1280] Zâdu'I-Meâd'da bu isim yoktur. Neylu'I-Evtâr'dan aldık. Bk.c.IV, s.54.

[1281] Müslim, 1694 ve 1695.

[1282] Bk. dipnot: 45.

[1283] Ebu Davud, 3186. Râvileri sikadır.

[1284] Müslim, 1695/23; Ebu Davud, 4442.

[1285] Hanefi mezhebine göre kısas veya had cezası tatbiki sonucu ölen kimse yıkanır ve namazı kılınır. Bk. Merginâni, et-Hiduyet 1/95.

İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/491-493.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın