> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > Mükayeseli İbadetler İlmihali > Uygunluk Prensibi
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Uygunluk Prensibi  (Okunma Sayısı 640 defa)
29 Ağustos 2012, 14:59:48
Sümeyye

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 29.261



Site
« : 29 Ağustos 2012, 14:59:48 »



Uygunluk Prensibi:

 

Uygunluk ilkesi, verginin, ekonomik durumunu zedelemeye­cek bir şekilde mükellef için en uygun zamanda ve en uygun tarzda tahsilini gerektirir.

Toprak ürünlerinde zekat hasattan sonra ve -para olarak ödendiği gibi- aynen (ürün olarak) de tahsil edlebilir. Temel fikir, hiç şüphesiz mükellef için uygunluktur. Çünkü toprak ürünleri bakımından mükellefin, ürünün onda birini ödemesi, ödeyecek hale geldiği zamandır, yani hemen hasattan sonradır.

Diğer durumlarda, milletlerarası uygulama, malî muamele­lerin net sonuçları alınmadan önce, o yılın muamelelerini hesap­lamak gereğindedir. İslâm da bu usulü uygular. Üzerinde zekât tahsil edilen sürü bakımından, yavrulama dönemi en çok oniki aydır ve bu vakıayı gözönünde tutmak gerekir.

Mükelleften zekâtın aynen tahsil edilmesi, bunun ödeyene ko­lay gelmesi içindir. Bununla birlikte, mükellef nakit olarak öde­mek isterse, bu değişikliğe itiraz edilmez. [107] Böylece temel fikir, hem mükellefe, hem de ödeme tarzına kolaylık getirmektir.

Başlıca mükellefe atıfta bulunan uygunluk ve kolaylık ku­ralı, normal ödeme dönemleri dışında, belirli zamanlarda yeter miktarda gelirin elde bulundurulması istendiğinde, hazine için de elverişli bir kuraldır. Bununla birlikte, hazine için uygunluk ve kolaylık, tek bir vergiyle sağlanamaz. Çünkü çeşitli vergilerin tah­silat zamanı, zarurî olarak farklıdır ve ancak bütün tahsilatın top­lam etkisi doğru olarak tahmin edilebilir. Bundan başka, bugüne kadar, hiçbir devlette kısa vadeli borçlanma gereğinden ve hazine tahvillerinden vazgeçebilecek bir vergi sistemi geliştirilememiştir. Fakat dikkat edilecektir ki, zekât yalnız mükellef için değil, hazi­ne için de kolaylık sağlamaktadır. Bu kolaylık, bir hasat sonunda tahsil edilen muayyen meblağ için olduğu kadar, tahsilatı bütün bir yıla yayılmış bulunan öteki bütün meblağlar için de geçerlidir. Böylece, hazinenin ödeme ihtiyacı, zekâtta, bugünkü devletin uygu­ladığı, bilinen herhangi bir vergi sisteminden çok daha hayranlık verici bir sistemle karşılanmaktadır.

Uygunluk ilkesinin uygulamasına giren bir başka durum, gerektiğinde zekât tahsildarının mükelleflerin bizzat ayağına git­mesidir.

Yine, bu ilke gereği uygulanan başka bir hüküm de, zekâtın orta seviyedeki maldan tahsil edilmesi gereğidir. Hz. Peygamber, zekât tahsildarına en iyiyi değil, orta seviyedekini tahsili emrettiği gibi, mükelleflerin de en aşağı durumdaki malını ödemesini ya­saklamıştır. Ziraî ürünlerde matrahın tahminle tespitinde, mükel­leflere kendisi, dostları, hayvanlar ve gelip geçenler için belirli bir kısmın bırakılması durumu da uygunluk ilkesinin bir gereğidir. Mükelleflerin uğradığı bir olumsuz durum dolayısıyla zekâtın ödeme zamanının tehir edilmesi de, bu ilke gereğidir. Nitekim Hz. Ömer, bu şekilde bir uygulamada bulunmuştur. [108]

 
İktisat Veya Tasarruf Prensibi;

 

İktisat kuralı, her verginin, devlet hazinesine getireceği hasılat üzerinden mümkün olduğu kadar az masrafı gerektirecek biçimde tahsil edilmesi gerekliliğini ifade eder.

Zekât açısından bakılınca, zekâtın yönetimi ve toplanmasıyla ilgili harcamalar mümkün olan en düşük seviyede olmalıdır, yani vatandaşın cebinden çıkan para devlet kasasına kayıpsız gitmeli­dir. Bu usul, keza, hiçbir üçüncü kişinin mükellefle devlet arasına girerek zekâttan yararlanmamasını da gerektirir.

Aynı şekilde mükellefin vergi tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerine itirazı halinde de, hem zaman, hem maddî kaybın ön­lenmesi de bu ilkenin içinde ele alınır.

Zekâtın dinî-iktisadî karakteri, bir müslümana yükletilen beş temel vazife arasında önem bakımından ikinci sırada yer alması, onu toplanması çok kolay, gönüllü ve ucuz bir usûle de bağlamaktadır.

İslâmiyet genel tutumuyla şahsi mallarda israfı yasaklar, ik­tisat ve tasarrufu emreder. Topluma ait bir mal için, aynı tutumun daha katıca uygulanacağı da en tabiî bir durum olarak görülmeli­dir. Nitekim, zekât idaresinde çalışan memurlara emeklerinin karşılığı verilir, onların hediye vb. almaları yasaklanır. Ancak, ücretlerin, geliri verimsiz kılmayacak şekilde olması gerekir. Hatta Şafiî Mezhebine göre, bunların oranı toplam gelirin sekizde, birini aşamaz. [109]

Gizlenmiş mallar üzerinden zekât ödenmesindeki ihtiyarîlik ve onun dinî karakteri; bugünkü gelir vergisinde uygulanan ka­çakçılığın bulunması, vergi memurlarının talepleri hakkında ka­rar ve hüküm verilmesi, mükellefin kendini savun gibi konularda çok ince bir mekanizmanın geliştirilmesi gereğine yer vermez. Ze­kât tahsildarı, genellikle görünür mallar üzerinden aynen tahsi­latta bulunur. Hesaplama tabiatıyla basittiir. Oranların anlaşılması ve uygulanması kolaydır. Gerçekte kurallar öylesine basittir ki, hiçbir istisnalık bilgisini gerektirmez ve sonuç olarak tahsilatın maliyeti, çok belirgin bir biçimde, bugünkü devletlerce bilinen herhangi başka bir vergininkinden çok daha düşüktür.

Nihayet mükellef ile devlet arasında zekâttan yararlanabile­cek üçüncü kişinin varlığına imkân yoktur. Çünkü, tahsilat doğrudandır. Böylece, zekatın uygulanması; kolay, ucuz ve gönüllü hale gelir.




[107] Bu konuda bkz. aşağıda 45.

[108] Bkz. aşağıda 47.

[109] Bkz. aşağıda 117 2. 2 2. ve 123 1.


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Uygunluk Prensibi
« Posted on: 29 Mart 2024, 12:28:32 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Uygunluk Prensibi rüya tabiri,Uygunluk Prensibi mekke canlı, Uygunluk Prensibi kabe canlı yayın, Uygunluk Prensibi Üç boyutlu kuran oku Uygunluk Prensibi kuran ı kerim, Uygunluk Prensibi peygamber kıssaları,Uygunluk Prensibi ilitam ders soruları, Uygunluk Prensibiönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes