Bazı Hallere Göre Karma Biçimde Düzenlenmesi

Konunun Bazı Hallere Göre Karma Biçimde Düzenlenmesi:

a) Hanbelî Mezhebine göre, sehiv secdesi sehven eksiklik ve fazlalık ile bazı durumlarda şüphelenme hallerinde ve cenaze namazı, tilâvet secdesi, sehiv ve şükür secdeleri dışındaki namazlarda gereklidir. Bu üç durumdan biri kasıtlı olarak yapılırsa, secde yapılmayıp, işlem fiilî ise, namaz bozulur, sözlü ise yerinde yapılmayınca bozulmaz:

1) Fazlalık: Kıyam ve -istirahat celsesini benimseyenler miktarınca bile olsa- ka'deyi fazla yapmak; ka'dede Fatiha ile birlikte teşehhüdü, kıyamda teşehhüdle birlikte Fatihayı okumak. Bu gibi fiilî işlemlerde sehiv secdesi yapmak vacip, yerinde yapılmayan sözlü işlemlerde ise menduptur.

2) Eksiklik: Unutarak rükû, secde ve Fatihayı terketme halinde sonraki rekâtin kıraatına başlamazdan önce hatırlayınca, hem eksiği, hem de sonrasını yapmak ve secde gerekir. Sonraki rekâtın kıraatına başladıktan sonra hatırlanırsa, kılınan önceki rekât hükümsüz kalır, sonrası onun yerine geçer, namaz buradan itibaren bir rekât kılınarak tamamlanır, sonunda vacip hükmüyle sehiv secdesi yapılır. Sonraki rekâtin kıraatına başladıktan sonra -haram olduğunu bilerek- eksiği yapmak için geri dönülürse, -bunun caiz olduğuna inanmıyorsa- namaz bozulur. Sonraki rekâtin kıraatına başlamazdan önce eksiği hatırlar ve kasıtlı olarak geri dönmezse, namaz yine bozulur, bilmeyerek dönmezse rekât hükümsüz kalır, sonraki onun yerine geçer, bir rekât kılar ve vacip hükmüyle sehiv secdesi yapar. Eksik, selâmdan sonra hatırlanırsa ve bu eksiklik son rekâtte olmaz, ara uzamaz, abdesti bozulmazsa bir rekât kılmak gerekir, bu son şartlar gerçekleşmezse namaz bâtıl olur ve yeniden kılınır.[255]

b) Maliki Mezhebine göre, namazın -müekked olmasa bile- sünnetlerinden de -meselâ sûrenin açıktan okunmaması ve namaza bir rekât ilavesinde- eksiklik yanı tercih edilerek selâmdan önce secde yapmak gerekir.[256]

[255] Cezîrî, Fame, c. I, s. 459.

[256] Cezîrî, Fame, c. I, s. 457.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın