|
Konu Başlığı: Başkalarının Ölü Adına Yaptıkları Gönderen: Sümeyye üzerinde 02 Eylül 2012, 14:06:02 2- Başkalarının Ölü Adına Yaptıkları: Borçtan Kurtulması Yönünden: Âyetler insanların ancak kendisinin teiniz niyet’ve ihlasla yaptığı çalışma ve amelin kendisine faydası olduğunu, [535] hadisler ise ebeveyn için çocukların yaptığı ibadetlerin faydalı olduğunu belirtir: Bir kimse, üzerinde namaz, oruç, zekât, adak, kul borcu gibi borçlar bulunarak âhirete intikal etmişse, geride kalanların -vasiyeti olsun olmasın- bunları eda etmeleriyle borçtan kurtulurmu? Fukaha, bu bakımdan ibadetleri üçe ayırmıştır: (1) Bedenî İbadetler: Birer bedenî ibadet olan namaz ve oruç, başkasının yapmasıyla düşmez, sorumluluk devam eder. (2) Malî İbadetler: Zekât, adak vb. malî ibadet ve borçlar, başkalarının ödemesiyle ödenmiş olur, borç kalkar. (3) Bedenî Malî İbadetler: Hac gibi, hem bedenî ve hem de malî ibadetleri, birisi ölü adına yaparsa, o borçtan kurtulmuş olur. Ancak mirasçılar, bunu yapmaya mecbur değildir; eş-Şafiî’ye göre vasiyet etmişse mecbur olurlar. Ahmed b. Hanbel, Evzaî, Ebu Sevr, Nevevî gibi müctehidler ile muhaddislerin çoğuna göre, ölünün yakınlarının, onun borçlu olduğu oruç, hac gibi ibadetleri de kaza etmesi caiz ve sahihtir. Sevabının Ulaşması Yönünden: İslâm ulemasının cumhuru, sevabını ölüye bağışlamak niyetiyle yapılan ibadetlerin sahih olduğuna ve başka âlemdekilerin bundan istifade edeceklerine hükmetmiştir [535] Bakara: 2/276; Şems: 91/9-10; Furkan: 25/70; Necm: 53/41. |