|
Konu Başlığı: Başka Yere Gönderilemez Gönderen: Sümeyye üzerinde 14 Ağustos 2012, 08:48:50 Başka Yere Gönderilemez: Ahmed b. Hanbel'e göre, zekât, farz olduğu yerde ödenir, başka yere gönderilemez. [285] Bu görüşleri belirttikten sonra Yusuf Kardavî, şu görüşü benimser: “İlke olarak zekât, kendi iç problemlerini ve sıkıntılarını ortadan kaldırmak için, malın tahsil edildiği yerde harcanmalıdır. Çünkü bu bölgedeki hak sahipleri, diğer bölgelerdeki hak sahiplerinden, buna daha lâyıktır. Ancak, -Malik'in belirttiği gibi-muhtaç başka bir bölgeye de, şûra ve ictihad ehlinin görüşü alınarak zekât gönderilebilir. Hatta müfessir Kurtubî, Tefsir'inde “Bazı bilginlerin fakir ve miskinlerin payı malın bulunduğu yerde harcanır, diğerleri ise devlet başkanının içtihadıyla başka yerlere gönderilir” görüşünde olduklarını nakleder. [286] Bu konuda şu yol izlenir: “İhtiyaçlar her bölgeye göre değişiktir. Aciliyet ve ihtiyacınşiddetine göre hareket edilerek bu gibi yerlere öncelik verilir. Ayrıca, gelirin bütünü değil, bir kısmı gönderilmelidir, ihtiyaç sahipleri gözetilir ve ihtiyaçlar tümüyle giderilirse bütünü de gönderilebilir.” Mükellef de -Hanefî Mezhebinin görüşünde olduğu gibi- dinî bir yarar görünce, zekâtını başka bir yere gönderebilir. Eğer zekât memuru bilmeden zekâtı, halkının muhtaç olduğu şehirden başka bir şehre naklederse, hükümet bunu, onlara geri gönderir. Nitekim Ömer b, Abdilaziz böyle yapmış ve Saî'd b. el-Museyyeb de böyle fetva vermiştir.” [287] Muhammed Ebu Zehra da, zekâtı, ilke olarak, zekât mevzuu malların bulunduğu yerde dağıtmak gerektiğini, bu yerin ihtiyaç fazlası olmadığı sürece diğer yerlere zekât gönderilmemesini, zekâtın ödeneceği bütün sınıflardan artan zekât gelirinin fi sebilillah [288] kavramının muhteva ve yorumuna göre harcanacağını belirtir. [289] Libya Bakanlar Kurulu, fakir ve miskinlere ait payın, belirli zekât idare birimindekilere harcanıp, başka birine gönderilemeye-ceğini, ancak fakir ve miskinin bulunmayışı veya komşu birimde daha muhtaç fakir ve miskinlerin bulunması halinde gönderilebileceğini, gönderme işleminin Zekât İşleri Genel Müdürü'nün teklifi ve Maliye Bakanı'nın onayıyla mümkün olabileceğini kararlaştırmıştır. Yine, Libya Bakanlar Kurulu, her zekât idare biriminin kendi bünyesindeki zekât memurlarına ödenmek üzere, gelirin % 10'unu kendisinde tevkif edileceğini ve ödemenin Maliye Bakanlığı'nca yapılmasına karar vermiştir. [290] 123. Sınıflar Arasındaki Dağıtım Uygulaması [285] Ahmed b. Hanbel, Mesâil, s. 150, no: 554, 556, 557. [286] Kardavî, FZ, c. II, a. 817. [287] Kardavî, Fakirlik Problemi, s. 142; Kardavî, FZ, c. II, s. 812-813. [288] Bkz. yukarıda 119. [289] Ebu Zehra, İslâm'da Sosyal Dayanışma, s. 180. [290] Arafe, age, s. 75, 81. |