Süheyl Bin Amr´ın Târîhî Bir Hutbe İrâd Edip Görev Yapacağını Haber Vermesi

Süheyl Bin Amr´ın Târîhî Bir Hutbe İrâd Edip Görev Yapacağını Haber Vermesi

Hâkim ve Beyhakl Süfyân bin Uyeyne tarikiyle Amr´den, o da Ha san bin Muhammed bin el-Hanefiye´den şöyle rivayet eder: "İslâm´m düşmanlarından Süheyl bin Amr Bedir´de esir edildiği zaman, Ömer Peygamberimiz´e hitaben dedi ki: "İzin ver de ey Allah´ın Resulü, şu islâm düşmanı Süheyl´in dişlerini sökeyim! Zira bu ağızla o, islâm aley hine çok konuşmuştur." Peygamberimiz ise Ömer´e cevaben: "Onu bırak! Bir gün gelir o, okuyacağı bir hutbe ile, seni sevinç ve sürura gark eder!"

Süfyan bin Uyeyne der ki: Peygamber´in (s.a.v.) vefatından sonra Mekke´de bazı kimseler islâmdan ayrılmak istediler. îşte böylesine nâzik ve mühim bir zamanda Süheyl bin Amr kalkıp kısa bir hutbe irâd etti ve dedi ki:

"Her kim Muhammed´i ilâh tanımış ise, bilsin ki onun ilâhı öl müştür! Fakat her kim Allah´ı yegâne ilâh edinmişse, biliniz -ve de bi lirsiniz- ki Allah; ebediyen ölmez! Çünkü Allah, doğmaktan münezzeh olduğu gibi, ölmekten de münezzehtir." [106]

Yunus bin Bükeyr el-Mağâzî adlı kitabında ve îbn-i Sa´d îshak tarikiyle Muhammed bin Amr bin Atadan şu haberi naklederler: "Sü heyl bin Amr Bedir´de esir edildiği zaman Ömer dedi ki: ´Tâ Resûlallah, şu ağzı açık olan ve îslâm aleyhinde nice şeyler konuşmuş bulunan a-damın ön dişlerinin sökülmesi için izin veriniz!" Resûlullah (s.a.v.) de buyurdu ki: "Ben, başkalarına ibret olsun diye bir insanı, görünüşünü değiştirecek bir şekilde cezalandırmak istemem. Aksi halde, bir peygamber olmama rağmen, Allah da beni bu şekilde cezalandırır. Hem ümîd edilir ki yâ Ömer, ummadığın bir anda bu adam, seni memnun ve mesrur edecek bir şekilde de hutbe okuyabilir." [107]

Peygamberimizin vefat haberi duyulup da bazı kimselerin dinden dönmek istemeleri üzerine Süheyl bin Amr, derhal ayağa kalkmış ve Mekkelilere hitaben, Ebu Bekir´in Medînede´ki hutbesine benzer bir hutbe irâd etmiştir. Sanki Ebu Bekr´in hutbesini dinleyip de ezberlemiş gibiydi. Onun bu hutbesi, Medine´ye ve Hz. Ömer´e ulaştığı zaman, Ömer hayretler içinde kalmış ve: "Ben şehâdet ederim ki sen, Allah´ın Resûlü´sün! Çünkü O: "Ümîd edilir ki yâ Ömer, bir gün Süheyl, seni memnun edecek şeklide de bir hutbe okur!" demişti!" demekten kendi sini alamamıştır." [108]

îbn-i Sa´d´ın, Hudâalı Ebu Amr bin el-Hamrâ´dan naklettiği bir haber de şöyledir: "Peygamberimiz´in vefat haberi Mekke´ye geldiği za man ben Süheyl bin Amr´a baktım, bize tıpkı Ebu Bekr´in Medine´deki hutbesi gibi bir hutbe irâd etti. Sanki onu dinlemiş ve ezberlemiş gibiydi. Bu, Ömer´e ulaştığı zaman şöyle demiştir: "Ben şehadet ederim ki Mu-hammed Allah´ın Rasulüdür ve O´nun getirip tebliğ buyurduğu şeyler de haktır! Şimdi Süheyl´in kalkıp böyle bir hutbe okuması, vaktiyle Peygamberimiz´in bu hususta verdiği haberin aynen vukuundan başka bir şey değildir. Zira Peygamberimiz bana: "Yâ Ömer ümîd edilir ki bir gün Süheyl, senin hoşuna gidecek bir hutbe de irâd eder!" buyurmuştu."

(el-Mehâmilî, Fevâid adlı kitabında Âişe´den bunu mevsûl olarak rivayet etmiştir.)[109]

[106] Evet, Mekkelilerden bazıları Hz. Peygamber´in vefatı üzerine irtidâd etmek istediler. Süheyl bin Amr ise, derhal ayağa kalkıp gerçekten târîhî bir konuşma yaptı. Bu ko nuşmasında -yukarıda geçen sözlerine ilâveten- şunları da söylemiştir: "Ey kavm: Gerçekten sizler, müslümanlığa en son giren kimseler oldunuz. Şimdi de kalkıp ilk evvel müsiümanlıktan dönen kimseler olmayınız!" İşte böylece, sevgili ve şanlı Peygamberimizin Ömer´e hitaben duyurdukları husus da gerçekleşmiş oldu. Süheyl´in bu konuşması, Ömer´i de, diğer samimî müslümanları da çok sevindirip sürura garketti.

[107] Gerçekten Peygamberimiz, müsle yapmaktan hoşlanmaz, bunu açıkça yasak lar ve bu hususta komutanlarını da haberdâr ederdi.

[108] ibn-i Bükeyr´in verdiği bu haberde, ifâde biraz değişmiş gibidir. Zİrâ Hz. Ömer gibi bir zâtın: "Şüphesiz Allah´ın Resulü doğru söylemiştir!" diyeceği yerde, "şüphesiz sen Allah´ın Resulüsün!" diyerek hitâb sigasına geçmesi beklenemez, Zira Peygamberimiz, bu durumda onun muhatabı değildir; öbür âleme göçmüştür. Ashâb-ı Kiram efendilerimizin ise bu gibi durumlarda httab sigası kullanmadıkları, bilinen hakikatlerdendir.

(Evet, Ashâb-ı Kiram efendilerimiz; sevgili ve şanlı Peygamberimizin vefatından sonra namazdaki şeh âdetle rinde bile, hitâb sığasından gâib sigasına geçmişler: "Esselâmü aleyke eyyühen-nebiyyü! = Selam sana ey peygamberimiz!" yerine, "Esselâmü alen-nebiyy! Yâni selâm, Peygamberimizin üzerine olsun!" demişlerdir. Bu itibârla muhakkik Dr. Mu-hammed Halîl Herrâs´ın bu tahkikinin isabetine inanıyor ve bu hususta bilgi edinmek isti-yenlere aşağıdaki kaynaklara bakmalarını tavsiye ediyoruz: Umdetü-I Kârî fî Şerhi Sahîhi´l-Buharî, 10/495-496, Irşâdü´s-Sârî li-Şerhi Sahîhi´l-Buharî, 2/132-133, Rûhu´t-Tevşîh, 114, Mevâhib-i Ledünniye Şerhi Zerkânî, 7/329-330 (M.)

[109] Celaleddin es-Suyuti, Peygamberimizin Mucizeleri ve Büyük Özellikleri, Uysal Kitabevi: 2/239-240.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın