22. İbni Ömer (r.a.) rivayet ediyor:

"Helâl de bellidir, haram da bellidir. Öyle ise helâl mı har­am mı olduğunda şüphe ettiğin şeyi bırak, şüphe verme­yene bak."[185]

 

İzah

 

İbni Mâce'de bu hadisin tamamı şöyledir:

"Helâl olan şeyler bellidir. Haram olan şeyler de bellidir. He­lâl ile haram arasında da helâl mi, haram mı olduğunu çok kimse­nin bilmediği bir takım şüpheli şeyler vardır. Bu itibarla, kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini noksanlıktan, şeref ve haysi­yetini halkın dilinden kurtarmış olur. Şüpheli şeylere dalan kimse de girilmesi yasak olan koru etrafında davarlarını otlatan kimse gibidir. O çobanın koru içine dalması an meselesidir. Bilmiş olu­nuz ki, her hükümdarın özel bir komşu vardır. Dikkat ediniz! Al­lah'ın yer yüzündeki komşu da haram ettiği şeylerdir.

"Haberiniz olsun, insanın vücudunda bir lokmacık et parçası vardır ki, iyi olduğu zaman bütün cesed iyi olur, o bozulduğu za­man bütün cesed bozulur. Bilmiş olunuz ki o et parçası kalptir."[186]

Hadîste helal ve haramın belli olduğu ifâde edilmektedir. Me­selâ yiyeceklerden bâzı şeylerin helal olduğu herkesçe bilinen bir gerçektir. Yine suyun, sütün ve bir çok gıda maddesinin helâl ol­duğunu herkes bilir.

Bunun gibi haramlar da bellidir. Meselâ faizin, içkinin, kuma­rın, zinanın, gıybetin, yalan söylemenin ve buna benzer şeylerin haram olduğunu herkes bilir.

Bir de haram ve helâl olduğu açıkça bilinmeyen, ancak bir âli­min ilmine müracaat edilerek anlaşılacak olan şüpheli şeyler var­dır. Hadis, bu şüpheli şeylere karşı Müslümanları ikaz etmekte, en azından hükmü öğrenil inceye kadar onun terkedilmesi isten­mektedir. Ki böyle yapmak dinin selâmeti açısından çok fay­dalıdır. Çünkü terk edilen şey helâl ise terk etmekle dinen bir za­rara girilmiş olmaz. Haram ise terk edilmekle dînen büyük bir sevap kazanılmış olunur. Terk edilmediği takdirde ise bir haram işlenilmiş olunur.

İzahta yer verdiğimiz hadisde şüpheli şeyler güzel bir benzet­me ile koruluğa benzetilmiştir. Koruluğun etrafındaki koyunların yasak bölgeye girmeleri an meselesidir. Her an içeri dalabilirler. İşte şüpheli şeyler de böyledir. Kişi şüpheli şeylerin etrafında dolaşa dolaşa sonunda içine dalabilir.[187]

 

İşçi Hakkı
 

23. Câbir (r.a.) rivayet ediyor:

"İşçinin ücretini alın teri kurumadan veriniz."[188]

 

İzah

 

Dinimizde haklar üzerinde hassasiyetle durulur. Allah hakkı, anne baba hakkı, kul hakkı, komşu hakkı, karı koca hakkı, hay­van hakkı bu haklardan bâzılarıdır. İşte dinimizin üzerinde hassa­siyetle durduğu bu haklardan birisi de işçi hakkıdır.

Yüzyıllarca burjuva tabakası işçiyi ezmiş, onun sırtından geçinmiştir. Hala da bu durum devam etmektedir. Tarihe bakılsa ih­tilallerin temelinde işçilerin istismar edilmeleri yatar.

İşte dinimiz, bin dört yüz sene öncesinden işçi haklarını sa­vunmuş, onlara haksızlık yapılmaması gerektiği üzerinde durul­muştur. Hadiste geçen "alın teri kurumadan" ifadesi bir teşbihtir. İşçi terlemeyeceği bir iş de yapmış olabilir. Maksat ücretinin he­men verilmesi gerektiğidir. Hak edilmiş bir hakkın geciktirilmesi haksızlıktır, zulümdür.

İrni Mâce'de yer alan bir başka hadisde Peygamberimiz bir işçi tutup çalıştırıp da ücretini vermeyen, konuştuğu miktardan daha azını veren kimsenin kıyamet gününde hasmı olacağını bil­dirmiş, ve

"Ben kimin hasmı isem kıyamet gününde onu mağlup ederim" buyurmuştur.

İşçinin ücretinin tam ve zamanında verilmesi, işin sürekliliği, kalitesi ve istismar edilmemesi açısından çok önemlidir.

Burjuva sınıfı işçilere haksızlık yaparken, işçiler de zaman içe­risinde sadece haklarını alma peşinde mücâdele etmemişler, hak­sız grevlerle hak etmedikleri bir ücreti de talep eder olmuşlardır. İşverenin işçinin ücretini vermemesi veya geciktirmesi ne kadar haksızlıksa, işçilerin iş vereni zor durumda bırakarak ondan fazla ücret talep etmeleri de aynen onun gibi haksızlıktır.[189]



Hasta Ziyaretinde Ne Demeli?
 

24. Abbas (r.a.) rivayet ediyor:

"Hastanın yanına giren biri yedi defa "Büyük Arşın Rabbi olan Büyük Allah'tan sana şifâ vermesini istiyorum" derse, eğer hastanın eceli gelmemişse şifâ bulur."[190]

 

Rükûda Bel Nasıl Olmalı?
 

25. Enes (r.a.) rivayet ediyor:

Resûlullah (s.a.v.) rükûya gittiği zaman, eğer sırtına su dolu bir bardak konulsa, düzgün duruşundan o bardak kar­ar kılar, düşmezdi.[191]

 

İzah

 

Kişinin namazda rükûya eğilmesi, namazın farzlarındandır. Bunun Kur'ân'dan delili, Rabbimizin,

"Ey iman edenler! Rükû edin"[192]

âyetidir. Rükûda, hadiste de ifâde edildiği gibi, baş ve bel düz bir istikâmette yere paelel olmalıdır. Baş ne yukarı kaldırıl­malı, ne de aşağı indirilmelidir. Bel ile düz olabilecek bir şekilde tutulmalıdır.[193]

 

Mü'mine Eziyet  Etmemek
 

26. Câbir (r.a.) rivayet ediyor:

"Sarımsak, soğan, pırasa ve turp gibi sebzeleri yiyen mescidimize yaklaşmasın. Çünkü Ademoğlunun rahatsız ol­duğu şeyden melekler de rahatsız olurlar."[194]

 

İzah

 

Dinimiz, hiç kimseye başkalarına eziyet etme hakkı verme­miştir. Bunun içindir ki, eziyet verici şeyler tamamen yasak­lanmıştır. İşte bu yasaklardan birisi de yanındakini rahatsız eden soğan ve sarımsak kokusudur. Bu bitkileri çiğ olarak yiyenlerin, kokusu geçmedikçe Müslümanların toplu bulunduğu mescidlere gelmeleri yasaklanmıştır. Konu ile ilgili daha birçok hadis vardır. Bunlardan bir kaçının meali şöyledir:

Peygamberimiz bir hadislerinde bu çeşit bitkiler için,

"Şayet yiyecekseniz iyice pişirin de yiyin" buyurmuştur.

Bir defasında Resûlullahın yanında sarımsak, soğan ve pırasadan bahsedildi. "Yâ Resûlallah, bunların en çirkin kokulu­su sarımsaktır, onu haram ediyor musunuz?" denildi.

Resûlullah,

"Onu yiyin. Ancak onu yiyen, kokusu kendisin­den gidinceye kadar bu mescide yaklaşmasın" buyurdu.[195]

Hz. Ömer de, Resûlullahın soğan ve sarımsak yiyenleri mescidden dışarı çıkarttığını bildirmiştir.[196]



[185] İbni Mâce, Fiten: 14. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/81.

[186] Müslim, Müsâkat: 107.

[187] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/81-82.

[188] İbni Mâce, Rehine: 4. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/82-83.

[189] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/83.

[190] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/84.

[191] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/84.

[192] Hacc: 22/77.

[193] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/84.

[194] Mu'cemü'l-Evsat, 1:154, (193); Buhârî, Ezan: 155. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/85.

[195] Mu'cemü'l-Evsat, 9:302, (8658.)

[196] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/85.

Esselamu Aleyküm ve rahmetullah.Konuların izahlarıyla birlikte verilmesi güzel olmuş.Mevlam idrakimizi artırsın insaAllah. Rabbim razı olsun kardeşim

Ve aleykumusselam ve rahmetullahi. Hadislerin izahlı bir şekilde verilmesi gerçekten iyi olmuş. Mu'cemus sagir bildiğim kadarıyla Taberani nin. Rabbim ondan razı olsun.

Esselamu aleykum ; İnşaallah yaptığımız her işte davranışta yemede içmede inanışta şüpheli meselelerden kaçınıp Allahın huzuruna yüzü ve gönlü pak olarak çıkanlardan oluruz.

Allah razı olsun

Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri doğru işler yapanlardan eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun

Esselamu aleyküm. Şupheli şeylerden harama yakın olan şeylerden kaçınan kullardan olalım inşallah...

Aleyküm selâm helalde bellidir haramda bunların ortasında kalan şeyler şüpheli şeylerdir bunlardan uzak duralım inşaAllah