67. Abdullah bin Mes'ud (r.a.) rivayet ediyor:

"Biriniz namazda kaç rekât kıldığı hususunda tereddüde düşerse kaç rekât kıldığını buluncaya kadar kalben araştırma yapsın. Sonra namazını kanaat getirdiği rekat üzerine ta­mamlasın. Ardından da sehiv secdesi yapsın."[312]

 

İzah

 

Zikrettiğimiz kaynaklarda bu rivayet farklı şekillerde geçer. Meselâ bunlardan ikisi şöyledir:

"Biriniz namazda şaşırır da bir rekât mı, iki rekât mı kıldığını bilmezse, namazını bir üzerine tamamlasın. İki mi üç mü kıldığını bilemezse, iki üzerine tamamlasın. Üç mü dört mü kıldığını bilmezse üç üzerine tamamlasın. Sonra da selâm vermeden önce se­hiv secdesi yapsın."

"Biriniz namazda iki rekât mı, üç rekât mı kıldığı hususunda şüpheye düşerse şüpheyi atsın ve tatmin olduğu sayıyı esas alsın. Sonra da selâm vermeden önce iki secde yapsın. Eğer beş rekât kılmışsa, sehiv secdesiyle namazını çift (altı rekât) yapmış olur. İlâve ettiği rekâtla, sehiv secdesi nafile sayılır. Dört rekâtı tam kıldıysa, yaptığı iki secde ile [namazda vesvese veren] şeytanın bur­nunun sürtmüş olur."

Namaz kılan birçok kimse, zaman zaman kıldığı rekât sayı­sında şüpheye düşer. Hadisler bu durumda takip edilecek yolu göstermektedir. Konuyu fıkhî açıdan biraz daha açalım:

Bir kimse sabah namazını kılarken "Bir rekât mı, iki rekât mı kıldım?" diye tereddüte düşerse, düşünür, şayet bir rekât kıldığı hükmüne varırsa, bir rekat daha kılar. Tereddütünden dolayı da sehiv secdesi yapar. İki rekât kıldığı hükmüne varsa oturur. Selâmdan sonra sehiv secdesi yapar. Kaç rekât kıldığına karar veremezse az olanı tercih eder. Çünkü az olanda kesinlik vardır. Bir rekât kıldığına karar verdiğinde oturur, çünkü bunun ikinci rekât olma ihtimali vardır. Sonra ikinci rekâta kalkar. Namaz bit­tiğinde ise sehiv secdesi yapar.

Dört rekâtlı bir namazda birinci rekâtta mı, ikinci rekâtta mı olduğu hususunda şüpheye düşen kimse, bir neticeye varamazsa bir rekât kıldığını kabul eder ve ihtiyaten her rekâtta tahiyyata otu­rur. Çünkü birinci sayılan rekâtin ikinci, ikinci sayılan rekâtın dördüncü olma ihtimali vardır. Böyle yapan bir kimse vacip olan ilk oturuşu veya farz olan son oturuşu terk etmemiş olur. Ezan Cami Namaz'ın 270-275 549-551. sayfalarına bakılabilir.[313]

 

Hayırlı Ümmet
 

68. Semüre bin Cündeb (r.a.) rivayet ediyor:

"Ümmetimin en hayırlısı benim içinde gönderildiğim asırdakilerdir. Sonra onları takip edenler, sonra da onları takip edenlerdir."[314]

 

İzah

 

Hadiste "ümmetin hayırlısı" olarak bildirilenler Sahabîlerdir, sonra onlardan ders alanlar, yani Tabiîn, sonra da onların talebe­leri olan Tebe-i Tabiîn sayılmaktadır. Peygamberimiz bir hadisle­rinde "Ümmetimin en hayırlısı başı ve sonudur. Ortasında ise bu­lanıklık vardır" buyurmuştur.[315]

 

Katili Diyet Karşılığında Affetmek
 

69. İbni Abbas (r.a.),

"Katil, maktulün velîsi olan din kardeşi tarafından bir bedel mukabilinde affa uğrayacak olursa, o zaman kısas düşer. O takdirde affedenin, akıl ve di­nin uygun gördüğü miktarı kabul etmesi, katilin de bu diyeti güzelce ödemesi gerekir. Bu, Rabbiniz tarafından bir hafi­fletmedir ve bir rahmettir"[316]

âyetini okudu, sonra da şöyle dedi:

"İsrâiloğulları kendilerinden birini kasten öldürdüğü za­man onlara fidye ödemek helal değildi. Mutlaka kısas gere­kirdi. Size diyet helâl kılındı. Affedenin akıl ve dinin uygun gördüğü miktarı kabul etmesi, katilin de diyeti güzelce ödemesi emredildi. Bu, Rabbiniz tarafından size bir hafiflet­medir."[317]

 

İzah 

 

Ayetin baş tarafı şöyledir:

"Ey iman edenler! Kasten öldürülenler hakında sizin üzerini­ze kısas farz olmuştur. Katil olan hür, öldürülen hür yerine, katil köle, öldürülen köle yerine, katil kadın da öldürdüğü köle yerine kısas olunur."

Bir sonraki âyette de şöyle buyurulur:

"Kısasta sizin için hayat vardır, ey akıl sahipleri! Umulur ki haksız yere kan dökmekten böylece sakınırsınız."

İsrâiloğulları, isyanları sebebiyle ceza olarak Allah tarafından çok ağır hükümlere maruz kaldılar. Peygamberimizin ümmetin­den ise o ağır hükümler kaldırıldı. Bunlardan birisi de diyet karşı­lığında katilin affedilmesidir. Bu, Peygamberimizin fazileti sebe­biyle Allah'ın onun ümmetine bir rahmetidir.[318]

 

Abdestsiz Namaz Ve Haramdan Sadaka
 

70. Üsâme bin Ümeyr el-Hüzelî rivayet ediyor:

"Allah abdestsiz ve gerekli temizliğe riayet etmeden kılı­nan namazı, haram maldan verilen sadakayı kabul etmez."[319]



[312] Ebû Dâvud, Salat: 190, 191; Müslim, Mesâcid: 88; Tirmizi Salat: 291; İbni Mâce, İkâme: 132; Nesai  Sehv: 24; Muvatta. Salat: 62. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/130.

[313] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/131-132.

[314] Müslim, Fezâilü's-Sahabe: 211-213. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/132.

[315] Camiü’s Sagir, 3:483.İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/132.

[316] Bakara: 2/178.

[317] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/132-133.

[318] İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/133.

[319] İbniMâce, Tahâre: 1. İmam Taberâni, Mu’cemu’s-Sağir Tercüme ve Şerhi, (İsmail Mutlu), Mutlu Yayınları: 1/134.

Esselamu aleykum.Namaz sırasında kisi tereddute duserse kalbini dinleyip kaldigi yerden namaza devam ersin.Namazi bittikten sonrada sehiv secdesi etsin.Rabbim namazini hakkiyla kilan kullardan eylesin bizleri insallah....

Aleykum selam ..Böyle bir durumu yasadigimizda ne yapmamız gerektiğini öğrendim ..Allah razi olsun ..

Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun

Aleyküm selâm. Bu gibi durumlarda ne yapılması gerektiğini vesileniz ile öğrenmiş olduk elhamdülillâh
Allah razı olsun

Paylaşım için Allah razı olsun..