Abdest Îcab Eden Şeyler Babı Birinci Bab III

Abdest Îcab Eden Şeyler Babı (1) Birinci Bab

İzahat

Kâvî Selamanı Fârisi (R.A)f künyeleri «Ebû Abdillah» dır. Hayır ve fazilet sahibi olduğundan «selmanülhayr» nâmiyle de söylenir. Fârisî nâmiyle söylenmesine sebeb ise, aslı arab olmadığını ilân içindirkî aslı acemistandandır. Daha evvel mecûsî (ateş perest) olub, o sahada reislik makamına kadar çıkmıştır. Sonra Hıristiyanların kilisesine uğ-rayor, orada çok acâib şeyler görüyor ve o gördüklerini babasına zikrediyor, kendiside bu hali kayd edib işleyor.

Acemistan diyarı olan ıranda Epî bir adam evladı olduğu halde diri sevdası ile gurbete çıkarak esir düşmüş ve nihayet seâdeti ezeliyesi sebebiyle medine-i münevvereye varıb müslüman ve Resûlüllah (S. A.V) in azatlılarından oluyor. Neseb ve soylarım soranlara : «Ene sel-man İbnİl islam = Ben, islâmın oğlu Selmanım» diyerek cevab verirlerdi.

îrandaki ateş perest hayatı bırakıb Samdaki hınstıyanhğı tercih ediyor ve oradaki papa ve râhiblerin telkinleriyle Musula gidiyor. Oradaki bir Rahibin ömrünün sonunda tavsiyesi; yakm\zamanda arabis-tan diyarında bir nebiyyi zîşânin zuhur edeceğini beyan ederek o zatın peygamberliğine alâmet olarak :

«Kendinin iki kürek kemikleri arasında hâtemi nübüvvet = (son peygamber mührü) olması ve hediye yiyib sadaka yememesi gibi alâmetleri vardır. Eğer muktedir olur isen, ona git.»

Bu zatı muhterem çeşitli hâdise ve vakıalarla medine-i münevve-reye geliyor. Orada bir yahûdinin kölesi oluyor. O yahûdinin hurmalığında çalışan Hazreti Selman, duyuyorki medîne-i münevvereye Hz. Peygamber Hicret etmiş ve Resûlüllah (S.A.V) «küba» denilen mahalde ashabı kiramı ile beraberler. Hemen Hz. Selman hurma' topluyor, getiriyor ve huzuru risâlete takdim ediyor ve diyo rki:

«Bunları ben topladım, siz bir sâlih zatsınız ye ihtiyaç erbabından bir takım arkadaşlarınızda var. Sadaka vermeye sizi diğerlerinden daha layık gördüm.»

Bunun üzerine Resûlüllah (S.A.V) efendimiz, yemeyin ashabı ki-ramına, «siz yiyiniz» buyurdular.

Hz. Sel a man, Resûlüllah (S.A.V) in sadaka yemeyeceğine dâir Musul Rahibinin beyan ettiği haberi, kendi yanında böylece tahakkuk etmekle, ikinci alâmetin tahakîkı için, hediye olmak üzere bir şey takdim etme teşebbüsünü tasarlayarak yerine dönüyor. Resulü ekrem (S.A.V) efendimizde medîne-i münevvereye hareket ediyorlar.

Bir müddet sonra Hz. Selman, biraz hurma daha toplayıb götürüyor ve : «Size, ikramı sevdiğim için, bunu hediye olarak takdim ediyorum.» diyor.

Resulü ekrem (S.A.V) de, hem kendileri ve hem ashabı ondan yiyorlar.

Hz. Selman, bu hâlide gördükten sonra, hatemi nübüvvet-i müşahede etmeyi arzu ediyor. Bir gün Hz. Resûlüllah (S.A.V) i, bir cenazenin arkasından giderler iken görmüş, hemen kendilerine selam verib hürmet ile beraber o mührü nübüvveti görmek için arka taraflarına dönmüştür.

Hz. Resulü ekrem efendimizde, Hz. Selmanın arzusuna nail olması için Rida-i şeriflerini aşağı indirib mührü nübüvveti göstermesiyle Selmanı Fârisî (R.A) ağlayarak hemen o mübarek mührü nübüvveti öpmüş ve ezelî seâdetini izhar ederek îman ile müşerref olmuştur. Sonra Resulü ekrem efendimiz ağası ile anlaşarak, kitabet bedelini ashabı kiramın yardımı ile az zamanda ödeyib esirlikden kurtulmuştur.

Resûlüllah (S.A.V) ile Hz. Selmânm ilk muharebesi, Hz. Selmanın işaret ve delâleti ile kazılan handek çukurlarının başındaki «Handek muharebesi» dir. Ondan sonraki muharebelerin pepsinde bulunmuştur.

Hz. Aişe, Selmânı fârisi (R.A) hakkında demiştirki: «Selman, bize bile galebe edib geceleri Resûlüllah. (S.A.V) ile tek başına sohbet eder ve bizden ziyade ülfet ederdi.»

Resulü ekrem sallallâhü aleyhi vesellemden altmış (60) hadisi şerif rivayet etmiştir. Bu hadîsi şeriflerden dördü Buhâride, üçü MüS-lim de ve diğerleride öteki sünenlerde mezkûrdur.

Uzun ömürlü olan zatlardandır. îbnil Esirin «üsdülgâbe» adlı eserinde beyanına göre; ikiyüz elli (250) sene veya daha fazla yaşamışlardır.

Vefatı; Hz. Osman (R.A) m hilâfeti zamanında hicretin otuz beş (35) tarihinde Bağdadin doğu tarafındaki «Medâyİn» şehrinde vuku bulmuştur. Kabri şerifide oradadır. Allah ondan razî olsun. (Daha geniş malumat, Eîhakâik, C. 2,151-158)

Hz. Selmanın Resûlüllah (S.A.V) den beyan ettiği haberde şu hususlara işaret ediliyor:

a) Resûlüllah (S.A.V), büyük veya küçük abdest için (helada veya başka yerlerde) kıbleye istikbal etmemeyi beyan ederek nehyet-«gınj haber veriyor. Yukarda geçtiği üzere, kıbleye arkayı dönmekte aVnı şekilde nehyedilmiştir.

Şârih Aliyyulkârî merhum şu satırları yazıyor :

«Bîzînt hanefi âlimleri dedlkl:

«Küçük ve büyük abdesti, defi hacette bulunmak için kıbleye istikbal edib yönelmek, kerâhati tahrîmiyye ile mekruhdur. İstirca (Necaseti gidermek için taharet yapmak) için kıble tarafa yönelmek ise, kerâ-hatı tenzîhiyye ile mekruhdur.»

b) Resûlüllah (S.A.V) in sağ el ile taharet yapmayı nehyettiği haber veriliyor.

Sol eli sağlam ve hiç bir mazereti olmayan kimsenin, sağ eli ile taharet yapması, ibni melek merhuma göre, kerâhatı tenzîhiye ile mekruhdur. Kerahatı tahrîmiye ile mekruh, diyenlerde vardır. Sol eli olmaz veya bir mazeretten dolayı sol eli ile taharet yapamazsa, bu takdirde sağ eliyle taharet yapmak caiz ve lâzımdır. İki eli olmaz ve taharet yapdıracak-kim.se s ide olmazsa, taharet sakıt olur.

İlgili fetva:

Zeydin (bir adamın), iki elleri çolak olub, kendisi istinca etmeye kadir olmayıb ve istinca ettirecek kimsesi de olmazsa,\zeyd den istinca sakıt olurmu?

Elcevab... hayır.[77]

c) istincanın üç taşdan aşağısı ile yapmak da, nehyedilmiştir. Resulü ekrem efendimizin böyle buyurduklarını beyan eden bu

habere binâen, imam-i Şâfi-î merhuma göre, üç taşla istinca yapmak, üç taşdan aziyle temizlendiğine kanaat hasıl olsa dahi vacibdir.

îmam-ı Azam (R.A) a göre, istincada temizlenme kanâatinin kesinliği tâyin edilmiştir. Taşın adedHâyin edilmemiştir.

Çünkü Resulü ekrem (S.A.V) buyunmışdurki:

«Bir kimse, taşla taharet yapdığında, teklesin (üç, beş ve yedi taşla yapsın.) Binâenaleyh bir kimse, bunu işlerse, güzel bir amel işlemiştir. Şayet işlemez ise, bu takdirde bir günah yoktur.»

Bu hadîsi şerifdeki emir, müstehablık içindir. Üç taşdan azıyla taharetlenmeyi nehyetmeside, kaçınarak kerâhatı tenzihiyeyi işlememek içindir[78]

Haberde beyan edilen, hayvan tersi ve pisi ile birde kemikle istinca yaparak temizlenmenin yasaklığ ise, hayvan tersi ve pislikleri, bellidir ki, onlar zâten kendileri necis ve pislikdir. Temizlik yapılamaz.

Kemiğe gelince, o da necaseti tam temizlemediği gibi mak'adı yaralayabilir veya, kemiü başka şeylerde menfaatlamlabilir veya cinnî-lerin kıdası olduğundan yasaklanmıştır. Daha geniş malumat, Fıkıh kitablarmda mezkûrdur.

Tercümesi:

337- (4) Enes (R.A) den mervîdir, dedi: Resûlüllah (S.A.V) helaya girdiği vakit, derdi:

«Allâhünıme innî eûzü bike mineihupsi velhabâisi = Ey Allâhun! Şeytanların erkek ve dişilerinden (şerlerinden) sana sığınırım.»(Hadîsi Buhâri, Müslim ittifakla rivayet etmiştir.)

Tercümesi:

338 - (5) İbniAbbas (R.A) den mervîdir, dedi :

«Nebiyyi Muhterem sallallahü aleyhi vesellem iki kabre uğradı, hemen dedi:

«Şüphesiz bu kabir sahibi kimseler elbet azab olunuyorlar. Ve azab olunmaları büyük günahdan dolayıdır.

— Ama onlardan birisi, idrar akıdırken sıçrantıdan kaçımb korun-mamasmdandır.

— Müslimin rivayetinde, idrardan kaçmmamasıdir.

— Ama diğeri, insanlar arasında laf taşıyarak Nemmacılık yapmıştır.

— Ondan sonra Resûlüllah eline hurma dalından yaş bir parça aldı, iki parça yapdı, ondan sonra bu yaş hurma dalından olan iki par-Çanın her birini bir kabire dikti.

— Ashabı kiram dediler : Ya Resûlüllah! Bunu niçin işledin?

— Resûlüllah (S.A.V) de dedi:

«Bu yaş dallar kurumadıkça, bunlardan kabir azabının hafiflemesini umarız.» (Hadîsi; Buhârî, Müslim ittifakla rivayet etmişlerdir.) [79]

Îzahat

Bu hadîsi şerifin buyurulmasında da şu hükümler aydınlanmaktadır :

a) Resulü ekrem (S.A.V) efendimiz, iki kahire uğrayor ve o kabir sahihlerinin azarlandığını haber veriyor. Toprak altındaki hâle vâkıf ve muttali olmak, peygamber efendimizin bir mûcisesidir.

Her hanki bir peygamberde görülen böyle mucizeler, Allanın has kulları; âlim, kâmil, arifi billah ve zühdü takva sahibi velî kullarında da, keramet olarak zuhur edib görülebilir.

b) Hadîsi şerifde beyan edilen birinci hüküm; idrar akıdan bir kimsenin, idrar sıçrantısmdan kaçınmayıb bu büyük günahı vişlemesidir.

Rüzgara karşı, sert bir şeyin direk üzerine veya ayak üstü akıda-rak üzerine idrar sıçratan veya her hanki bir sebeble idrar sıçrantısmdan kaçınmayan kimse, hem kabir azabı ile iptila olunur ve hem ves'veseye kapılır.

Muhtelif rivâyetli bir hadîsi şerifde şöyle buyurulmuştur : «İdrar sıçrantısmdan kaçınınız. Zira kabir azabının umûmu idrardandır.»[80]

c) Kabir azabının ikinci sebebide, iki veya bir çok kimseler arasında laf taşıyarak nemmamcılık yaparak arayı tutuşturmaktır. Bu ahlak ve amelde, dünyada insanlar arasında kara kedilik yaparak pek çok kötülükleri iş...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın