> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Çeşitli Konularda Eserler > Merak Ettiklerimiz > İlk Üniversiteyi Kim Kurdu
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: İlk Üniversiteyi Kim Kurdu  (Okunma Sayısı 3879 defa)
20 Temmuz 2010, 19:01:33
Zehibe

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 31.681



Site
« : 20 Temmuz 2010, 19:01:33 »



Modern Dünyaya Müslümanlardan Miras Kalan 3 Müessese: Hastahane, Rasathane, Üniversite...
 

İLK ÜNİVERSİTEYİ KİM KURDU?
 


Le Monde'dan Tere: Prof.Dr. İbrahim CANAN

Charles Seignebos: "Şarklılarla temas ile batılılar medenîleştiler. Bu medenîleşmenin meydana gelişi tamamen malûm değilse de, biz Avrupalıların Müslümanlara borçlu ol­duğumuz şeylerin hesabı çok uzundur," der. Haksız da değildir. Çünkü İslâm Medeniyeti, modern büyük müesseselerden en azından, ikisinin temelinde yatmaktadır. Biri hastane, diğeri ra­sathanedir. Bir diğeri ve üçüncüsünü de ona borçlu olmamız kuvvetle muhtemeldir ki, o da üniversitedir.

Aşağıdaki satırlarda, İngiltere'nin Leeds Üniversitesi'nde hocalık yapan M.R.Y, EBRIED (Sâmîler'le ilgili araştırmacı) ile M.J.L. YOUNG'un (Arablar'la ilgili araştırmacı) bu husus­taki beyanlarını bulacaksınız.

Ortaçağ, modern dünyaya üç mühim müessese miras bıraktı: Hastahane, Rasathane ve Üniversite. Çoktandır biliyo­ruz ki, bunlardan ikisi İslâm Medeniyeti'nden intikal etmiştir. Birçok astronomik âletler, Yunanlılar tarafından icat edilmiş de olsa, Rasathane Müslüman halifelerin, bir başka deyişle İslâm Peygamberi Hz. Muhammed'in (s.a.v.) takipçilerinin himaye­sinde dâimi bir müessese halini almıştır. Bize kadar ulaşan ve­sikalara nazaran, yeryüzünde ilk daimî Rasathane, Halife Me'mûn, (Milâdî 813-832) tarafından, devlet merkezi olan Bağdat'ta 830 yıllarında kurulmuştur. Müslümanların tıbba en mühim hizmetleri, pek çok hastahaneleri kurmaları ve bunların bakımını yürütmeleri olmuştur. Onlar hastahaneyi, bir müesse­se olarak icat etmemiş olsalar bile, hastahanelerin teşkilâtlanma, mâlî imkânlarını sağlama ve bakımları konula­rında pek çok yeni gayret ve itinâ getirmişlerdir. Bu konularda­ki fikirlerinden pek çoğu, bugünkü hastahanelerde, hâlâ gözle görülecek şekilde, te'sirlerini devam ettirmektedir.

Aynı şekilde Ortaçağ'ın üçüncü müessesesi olan Üniversi­tenin de varlığını büyük ölçüde İslâm Medeniyeti'ne borçlu ol­duğu, dolaylı şekilde ispat edilebilir.

Üniversitelerde asırlarca okutulan tıbbî, felsefî ders kitapla­rının müellifleri arasında Avicenne (İbn-i Sina), Averroes (İbn-i Rüşd), Albategnius (Mehmed İbn-i Câbir, İbn-i Sinan el-Harrâm), Avempace (İbn-i Bâcce), Avenzoar (Ebû Mervan Ab-dül' Melik bin Ebi'1-Alâ), Albucasis (Ebû Kaasım Hallâf İbn-i Abbâs) ve Alpetraglus (Ebû İshâk el-Batrûcî) gibi İslâm müel­lifleri baş köşeyi şereflendirirler.

İslâm ve Hıristiyan dünyası arasındaki büyük husûmete rağ­men, Avrupa üniversitelerinin bu ders kitaplarından istifâde et­miş olması kuvvetle muhtemeldir. Fakat gitgide artan pek çok deliller, bizzat üniversitenin menşeini Ortaçağ İslâm Dünyası'nda aramamız gerektiğini ifâde etmektedir.

Avrupa'da ilk üniversiteler kurulduğu zaman, en büyük İslâmî ilim ve irfan merkezleri, bir asrı çoktan aşan bir müddet­ten beri faaliyet göstermekte idi. Fas'taki Karaviyyîn Camii Medresesi 859'da kuruldu. Kurtuba Medresesi onuncu asrın bidayetinde, Kahire'deki el-Ezher Camii Medresesi 972'de, yi­ne aynı şehirde Dâru'l-Hikmet, onbirinci asırda kurulmuş oldu­lar.

İlk yüksek tahsil merkezleri Avrupa'da çok daha sonraları ortaya çıktılar. Bologne, Paris, Montpelliler üniversiteleri onikinci asırdan daha evvel kesin olarak mevcut değildiler. Bu üniversiteler Hıristiyan Avrupa'da zuhur ettikleri vakit, İslâmî benzerleri ile aralarında pek çok ortak vasıflar vardı. Talebeler, çoklukla, "milletler" hâlinde düzenlenmişlerdir. Yâni, ikametgâhları itibariyle geldikleri memleketlere göre gruplar teşkil ediyorlardı. Kahire'de el-Ezher Üniversitesi'nde Faslı, Yukarı Mısırlı, Iraklı., talebeler için müstakil yurtlar vardı... Paris Üniversitesi'nde talebe cemaati İngiltereli, Hollandalı ve diğer milletlerden talebeler ihtiva ediyordu. Talebelerin bu coğrafî esasa göre tanzimi Lincoln, Worcester ve Hereford Kollejleri'nde olduğu üzere Oxford'un bazı kollejlerinde de te'sir bırakmıştır.

Bir diğer benzerlik noktası, kendini, üniversite hocalarının hususî bir kıyafet taşımalarında gösterir: Resmî merasimlerde ve derslerde giyilen hususî cübbeler gibi. Hıristiyan Avrupa'da giyilmekte olana benzeyen geniş cübbeleri giyme âdeti, İslâm'ın ilim ve irfan merkezlerinde çok eskiden beri mevcuttu.

Hıristiyan Avrupa'nın ilk irfan müesseselerinde kullanıl­makta olan tâbirler de İslâmî tabirlerle bir benzerlik arzetmektedir. Üniversiteyi ifâde etmek üzere kullanılan ilk tâbir "Studium Generale " tâbiridir ki, bu Arapça'daki "Dersleri takip için umûmî meclis" mânâsına gelen ve Arapça akademik bir tâbir olan "Meclis-i Amm" tâbirinin bir tercümesine benziyor.

Diğer bir müşterek nokta: Geniş bir şekilde her tarafa yayıl­mış olan talebelere ücretsiz eğitim sunma âdetidir. Keza, İslâm memleketlerinde bir diyardan diğerine giden seyyah talebe ge­leneği, Hıristiyan memleketlerinde kendini tahsil hayatının bir vasfı olarak ortaya koymadan çok önce, meşhur olmuştu. Müs­lüman talebeler, bir mes'ele üzerinde, herşeyi bir hocanın bile­ceğini kabul etmiyorlardı. Bu sebeple, bir tahsil merkezinden diğerine seyahat, bu talebelerin tahsil hayatında yer etmişti. Bu devamlı seyahatler, İslâmî terbiyenin en bariz vasıflarından biri olan İcâzef'in, yani "tedris müsaadesinin menşeinde yer alır. İcazet, bir hoca tarafından belli bir eğitim programının so­nunda talebeye verilen diploma idi ki, bu, talebeye tahsil ettiği mevzularda ders verme hakkını tanıyordu. Bu müsaade daha dokuzuncu asırda mevcuttu. Daha geniş bilgi elde etmek gaye­siyle bir akademik merkezden diğerine seyahat eden talebeler için, bu "tedris etme müsaadeleri " bir nev'i pasaport ve hususî mevzularda bir nev'i selâhiyet vesikası mahiyetini taşı­yordu.

Burada enteresan bir hususu kaydetmeden geçemeyeceğiz: Bugün üniversite ile ilgili ilmî bir seviyeyi ifâde için kullanılan lisans (licence) tâbiri, "tedris müsaadesi" mânâsına gelen Lâtince'deki "Licentia doçenti" tâbirinden gelir ki, bu tâbir, bidayetten beri, Hıristiyan üniversitelerde, talebelere verilen diplomalara denilirdi.

Ortaçağ İslâm üniversitelerinde profesörler, tedris ettikleri şeylerde, ilk Hıristiyan üniversitelerindekilerden daha hürdüler. Binâenaleyh, Avrupa'da diploma verilmesi hakkı rektöre has iken Müslümanlarda her hocanın "tedris müsaadesi" verme hakkına sahip olması, bizi hayrete düşürmemelidir. Bu farktan sarf-ı nazar edecek olsak, "İcazet" ve "licentia doçenti" üni­versite hayatında birbirinin aynı olan iki vasıta idi.

İslâm Üniversitesi tatbikatı ile Hıristiyan dünyasının üni­versite tatbikatı arasında bu benzerlik, İspanya'da birbiri ile temasa imkân veren müesseselerin oynamış olduğu rolle izah edilir. Müslüman İspanya, Ortaçağ’ın en büyük akademik mer­kezlerinden biriydi. Tuleytula'nın Hıristiyanlar tarafından zab­tından (1085) sonra, bu memleket, İslâm irfan meyvelerinin Hı­ristiyan Avrupa'ya geçtiği ana yol oldu. Tuleytula'da Rahip Raymond (ölümü: M. 1251) Arapça eserleri Lâtince'ye tercü­me etmek ve böylece bunları Hıristiyan ilim âleminin istifade­sine arz etmek için hususî bir mektep açtı.

Müslümanların felsefî, ilmî ve tıbbî eserlerinin teşkil ettiği hazineler, Hıristiyan profesör ve talebelerin istifâdeleri için Lâtince'ye tercüme edildiler. Şu halde Hıristiyan talebelerin, üniversitelerin teşkilâtlanmasıyla ilgili fikirleri, bu kitaplar va­sıtasıyla İspanya'dan götürmüş olmaları kesindir.[216]

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: İlk Üniversiteyi Kim Kurdu
« Posted on: 29 Mart 2024, 11:49:14 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: İlk Üniversiteyi Kim Kurdu rüya tabiri,İlk Üniversiteyi Kim Kurdu mekke canlı, İlk Üniversiteyi Kim Kurdu kabe canlı yayın, İlk Üniversiteyi Kim Kurdu Üç boyutlu kuran oku İlk Üniversiteyi Kim Kurdu kuran ı kerim, İlk Üniversiteyi Kim Kurdu peygamber kıssaları,İlk Üniversiteyi Kim Kurdu ilitam ders soruları, İlk Üniversiteyi Kim Kurduönlisans arapça,
Logged
06 Ağustos 2016, 15:12:23
Pelinay
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.696


« Yanıtla #1 : 06 Ağustos 2016, 15:12:23 »

Butun herseyin baslangici icadi muslumanlara dayaniyor.avrupada cogu seyi muslumanalrdan almistir yazida da acikca belitiliyoe bu.Rabbim Islama uygun yasayabilmeyi nasip eyelsin isnallah cumlemize.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

06 Ağustos 2016, 17:47:58
✿ Yağmur ✿

Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 6.684


Site
« Yanıtla #2 : 06 Ağustos 2016, 17:47:58 »

Esselamu aleykum
Muslumanlar en büyük iratları yapmislardir....Matbaacılık ,denizcilik ,ekonomi ve daha bir çok konuda buluşlar ile Avrupalıları heyecanlandirmislardir....Simdiki durumda öyle ama bu sefer  bizim diy...orlar bizden aldıklarını....Rabbim daha da geliştirmeyi nasip etsin inşallah milletimizi....
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes