Ünite 7

ÜNİTE 7

1- Zihnin, verilen ve bilinenlerden yola çıkarak bilinmeyenleri elde etme faaliyetine ………. denir? Yukarıda boş bırakılan yeri aşağıdakılerden hangısı getirilir?
A. Tanımlama B. Dedüksiyon C. Akıl yürütme, D. Önerme

2- Birden fazla hükümden, bir sonuç çıkarılıyorsa buna ne denir?
A. vasıtalı/dolaylı akıl yürütme B. vasıtasız/dolaysız akılyürütme
C. ta‟lil- dedüksiyon D. istikra - endüksiyon

3-Klasik mantıkta, akıl yürütme deyince akla gelen ve esas olarak incelenen konu hangisidir?
A. analoji (temsîl-analogy) B. tüme varım (istikra - endüksiyon)
C. vasıtasız/dolaysız akılyürütme D. tümden gelim (ta‟lil- dedüksiyon)

4- İdareci olmak için bilgi, dirâyet ve liyâkat aranır; (B.Ö)
Ahmet Bey bilgili, dirâyetli ve liyâkatli değildir; (K.Ö)
O halde Ahmet Bey idareci olamaz. (Sonuç)
Yukarıdaki çıkarımda akıl yürütmenin hangi şekli kullanılmıştır?
A. analoji (temsîl-analogy) B. tümden gelim (ta‟lil- dedüksiyon)
C. tanımlama D. tüme varım (istikra - endüksiyon)

5- İnsan, at, inek, koyun, ... bir şeyi çiğnerken hep alt çenelerini oynatırlar.
İnsan, at, inek, koyun, ... hayvandır;
Öyleyse bütün hayvanlar bir şey yerken alt çenelerini oynatırlar.
Yukarıdaki çıkarımda akıl yürütmenin hangi şekli kullanılmıştır?

A. eksik tüme varım (istikra - endüksiyon) B. tümden gelim (ta‟lil- dedüksiyon)
C. analoji (temsîl-analogy) D. tam tüme varım (istikra - endüksiyon)

6- İki şey veya olay arasındaki benzerliğe dayanarak bunlardan birisi hakkında verilen bir hükmü diğeri hakkında da vermektir.
Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisinin tarifidir?
A. tam tüme varım (istikra - endüksiyon) B. analoji (temsîl-analogy)
C. tümden gelim (ta‟lil- dedüksiyon) D. eksik tüme varım (istikra - endüksiyon)

7. 1. Müşebbeh (benzetilen): Bu, ikinci derecede (fer‟î) bir unsurdur.
2. Müşebbehü‟n-bih (kendisine benzetilen): Asıl olandır.
3. İllet (neden): Bu ikisi arasında bulunan ortak anlamdır.
4. Teşbih (benzetme): Bu da hükümdür.
İslam mantıkçılarına göre zukarıdaki 4 unsur akıl yürütmenin hangi şeklinde bulunması gerekir?
A. eksik tüme varım (istikra - endüksiyon) B. tümden gelim (ta‟lil- dedüksiyon)
C. tam tüme varım (istikra - endüksiyon) D. analoji (temsîl-analogy)

8- Öncül adı verilen birden çok önermeyle, sonuç adı verilen bir önerme arasında mantıkça geçerli bir ilişki kurmaktır.
Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisinin tarifidir?
A. kıyas B. akıl yürütme C. Tanımlama D. önerme

9- Büyük ve küçük terimler arasında bağlantı kurmayı, neden (illet) birliğini bulmayı ve karşılaştırma yapmayı sağlayan, öncüllerde yer alıp sonuçta yer almayan terimdir.
Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisinin tarifidir?
A.Orta Terim B. Fatih terim C. Küçük terim D. Büyük terim

10- Bütün çiçekler sevimlidir; (B.Ö)
Papatya çiçektir; (K.Ö)
O halde, papatya sevimlidir. (Sonuç)
Yukarıda verilen örnek hangi kıyas çeşidi içine girer?
A. bileşik kıyas B. basit kesin kıyas
C düzensiz kıyas D. basit seçmeli kıyas

11- Tüm filozoflar düşünürdür; (B.Ö)
Hiçbir düşünür câhil değildir; (K.Ö)
Hiçbir câhil düşünür değildir !
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. üçten fazla terim kullanılmıştır B. Orta terim, iki öncülde de tikeldir
C. orta terim sonuçta bulunmuştur D. dört ten fazla terim kullanılmıştır

12- Bazı sarılar çiçektir;
Her çiçek güzeldir;
Her güzel sarıdır !
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. Orta terim, iki öncülde de tikeldir
B. İki tikelden sonuç çıkmaz.
C. caiz olmayan büyük terim süreç yanlışı yapılmıştır
D. Sonuç daima öncüllerin zayıf olanına tâbi olmalıdır.

13- Bazı partililer menfaatçıdır;
Tüm menfaatçılar fırsatçıdır;
Bazı fırsatçılar partili değildir!
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. üçten fazla terim kullanılmıştır B. öncüller olumlu ise sonuç olumsuz olmaz
C. İki tikelden sonuç çıkmaz. D. İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkmaz

14- Bir şeyler üretmek için aklı çalıştırmak gerekmektedir; (B.Ö)
Reçber bir şeyler üretmektedir; (K.Ö)
Reçber aklını çalıştırmaktadır!
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkmaz
B. caiz olmayan büyük terim süreç yanlışı yapılmıştır
C. Orta terim, iki öncülde de tikel olarak alınmıştır
D. dört terim yanlışı işlenmitir

15- Bazı bayanlar kaprislidir; (B.Ö.)
Nilgün de bayandır; (K.Ö.)
O halde, Nilgün de kaprislidir !.
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. Orta terim, iki öncülde de tikel olarak alınmıştır
B. caiz olmayan büyük terim süreç yanlışı yapılmıştır
C. caiz olmayan küçük terim süreç yanlışı yapılmıştır
D. üçten fazla terim kullanılmıştır

16- Her uyanık, fırsatları iyi değerlendirir;
Bazı politikacılar uyanıktır;
Her politikacı, fırsatları iyi değerlendirir!
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. caiz olmayan büyük terim süreç yanlışı yapılmıştır
B. İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkmaz
C. caiz olmayan küçük terim süreç yanlışı yapılmıştır
D Sonuç daima öncüllerin zayıf olanına tâbi olmalıdır

17- Bazı sürücüler ilkokul mezunudur;
Bazı üniversiteliler sürücüdür;
Bazı üniversiteliler ilkokul mezunudur!
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. dört terim yanlışı işlenmitir B. öncüller olumlu ise sonuç olumsuz olmaz
C. İki tikelden sonuç çıkmaz. D. İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkmaz

18- Bütün köpekler memelidir;
Hiçbir kedi köpek değildir;
Hiçbir kedi memeli değildir.!
Yukarıda verilen kesin kıyasın geçerli olmamasının sebebi nedir?
A. Orta terim, iki öncülde de tikel olarak alınmıştır
B. caiz olmayan büyük terim süreç yanlışı yapılmıştır
C. dört terim yanlışı işlenmitir
D. orta terim sonuçta bulunmuştur

1-C 2-A 3-D 4-B 5-A 6-B 7-D 8-A 9-A 10-B 11-C 12-D 13-B 14-D 15-A 16-C 17-C 18-B

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın