Ünite 5

ÜNİTE 5

1-Önerme nedir?
--bir hükmüğn dil ie ifadesidir.

2-Hüküm nedir?
---iki fikir,yani konu ve yüklem arasında bir ilişki kurmak, bir fikri diğerine doğrulamak(tasdik) yahut (ret (tekzip)etmektir

3—“insan ölümlüdür” cümlesi nasıl bir cümledir?
---bir önerme cümlesidir. Bir bildiri bir hüküm bildirir..

4—“insan keşke aklını kullansaydı” sözü bir önerme cümlesi midir?
-- hayır hüküm bildirmediğinden önerme degıldir. Bir temenni cümlesidir

5—emir,sor,temenni,dua vb cümleler neden bir öenerme cümlesi degildir?
--- hüküm içermediğinden önerme cümlesi degildir.

6—cümle ve önerme yi birbirirnden ayıran temel unsur nedir?
---cümle dilbilgisi,önerme mantık terimidir.

7-Bir önermenin doğruluğunu hangi yollarla tespit edebiliriz?
--gözlemle,deneyle,tecrube ile,matematiksel işlemle,rivayet belge ve vesikalarla,nass ile..

8—“Müslümanlıkta namaz kılmak farzdır” önermesinin doğruluğunu nasıl tespit edebiliriz?
--Kur’an ı Kerimi nasslarına ve Hz peygamber in sav hadislerine başvurarak tespit edebiliriz.

9---Önermenin unsurları nelerdir?
--Bir önermede şu üç unsur bulunur
-konu8mevzu)
-yüklem(mahmul)
-bağ(rabıt)

10—mevzu , konu ,mahkumun’aleyh terimi ne işe yarar?
--cümlede kendisine hükmedilendir

11—mahmul,yüklem,mahkumun bih ne işe yarar?
--- kendisisyle hükemedilendir.

12—rabıt,bag, nedir?
--konu ile yüklem arasındaki ilişkiyi belirleyen ektir.

13—Mantık faydalıdır.” Cümlesinde bağ hangisidir?
Faydalı-dır “dır” eki bagdır

14- yagmur yagar-sa yerler ıslanır
“sa” eki bağ dır

15-Önerme olmanın ilk ve zorunlu şartı nedir?
--sözdizimi(sentaks9 kurallarına uygun şekilde kurulmuş olmak yani önermenin sentatik anlamlı olamsı gerkelidir
.
16—HER ANLAMLI OLAN ÖNERME DOĞRU MUDUR?
-hayır doğruda ,yanlışta olabilir.

17—önermenin doğruluk değeri nedir?
--bir önermenin dogru yada yanlış olamsına o önermenin doğruluk dergi denir

18—“Gül bir çiçektir” önermesini doğruluk degeri nedir?
-- dorudur

19—gül bir taştır “ önermesinin doğruluk degeri nedir?
--yanlıştır

20”Analitik önermeler” nedir?
-doğruluk dergi bakımından mantıksal (biçimsel) olan önermelerdir

21—sentetik önermeler nedir?
--doğruluk degeri olgusal(içeriksel) olan önermelerdir

22-içeriksel önerme(olgusal) nedir?
---tabiatatki nesneleri ve bunlarla olan ilişkileri deney,gözlem ve tecrubeye dayalı bir şekilde dogru olarak ortaya koyan önermelerdir

23—“Tüm çimenler yeşildir” önermesi nin doğruluk degeri nedir?
--dogru dur. Çünkü, bu iddia dış dünyadaki nesneyi doğru olarak karşılamaktadır

24—“çimenler karadır” önermesinin doğruluk değeri neden “yanlıştır?”
--bu önermemeiz dış dünyada uygun karşılk bulamadıgından yanlıştır..çinemlerin kara oldugu görülmüş şey değildir.

25—doğruluk degerı olgusal olan önermelerin doğruluk ve yanlışlık degerı yeni olgu veya verilerle neden değişebilir?
---olgusal önermelerin doğrulugu ve yanlışlığı zorunlu değildir.

26-yalnızca formuna bakarak anlayabildiğimzi önermeler hangi öenermelerdir?
--mantıksal(biçimsel) önermelerdir

27—doğruluk değeri “zorunlu olan önerme hangisidir?
--mantıksal (biçimsel9 önermedir

28—factual truth (olgusal) doğru nedir?
---bir fikrin dış dünya ile uygunluğudur.

29—mantıksal (logical truth) doğru nedir?
---bir fikrin krndisi ile uygunluğudur…

NOT:MANTIKTA ,ÖNCÜL OLARAK KULLANILAN ÖNERMELERİN İSTER DOĞRU İSTER YANLIŞ OLSUN,DOĞRU” SAYILARAK İŞLEM GÖRÜR.

30-Epistemolojık açıdan önerme türleri nelerdir?
--analiştik ,senteteik önermeler

31—Alanlarına göre öneremeler kaça ayrılır?(prof dr. İ emiroğluna göre)
--alanlarına göre önermeler 8 (sekiz) kısma ayrılır
Bunlar:hayali,subjektif,mecazi(teşbihi9,tarihsel,bilimsel,dini ve ahlaki önermeler,estetik (duygu vehayal dünyasını ilgilendiren önermeler),mantıksal8biçimsel ) önermeler dir

32—“Bu gün çok mutluyum” önermesi nasıl bir önermedişr?
--- subjektif (kişisel) bir öenrmedir

33—“Şurada bir köy görüyorum” önermesini tecrübi önermeye nasıl çevirebiliriz?
---“şurada bir köy vardır” şeklind ekulalnarak tecrubi bir ifadeyle kullanabiliriz.
34—“Yazar kalemiyle geçinir” önermesi nasıl bir önermedir?
--mecazi,teşbihi bir önermedir.. neden nasıl niçin diye sorulmaz

35---vesika belge hangi önermede delildir ve önemlidir?
--tarihsel ifadelerde ve önermelerde geçerlidir ve mantıklıdır..))

36—Gramatik ihlal içinde olan teorik anlayışlar nelerdir?
Cevap:Marksizm,darvinizm,freudizm gibi teoriler kendilerini kanunmuş gibi lans ediyorlar. Halbuki teoriler ve hipotezler doğrulukları ispatlanamadığından kesin yasaymış gibi sunulamazlar(Prof dr. Emiroğlu deü ilfk)

37-Yaptırırm gücü kuvvetli, dış dünyayaı anlamlandırma,deger belirten,yaşam tarzı teklif eden,inanç,ibadet ve degerlerle ilgili olan önermeye ne ad verilir?
Cevap;Dini ve ahlaki önermeler denir

38—“Muhtemelen Allah evreni yaratmıştır” önermesi nasıl bir önermedir?
---gramatik bir şaşakınlığın ifadesidir…. Dini önermelerde şüpheci yaklaşım kullanılamaz

39—Teorik,hipotetik, ve emprik ne anlama gelir?
TEORİK(NAZARİ),hipotetik(farazi),emprik(tecrubi-deneysel) cümlelelr ve acıklamalardır

40—esteteik önermeler temelde neyi ilgilendirmektedir?
--duygu ve hayal dünyamızı ilgilendirmektedir

41--tümel olumlu ve tikel olumsuz iki önerme arasındaki ilişki nedir?
--karşıt bir ilişki vardır"

42--"Her insan ölümlüdür
"hiçbir insan ölümlü değildir"
önermeleri arasında nasıl bir ilişki vardır?(A-E)ARASINDA
---KARŞIT

43--I-O ARSINDA NASIL BİR İLİŞKİ VARDIR?
"B AZI İNSANLAR EVLİDİR"
BAZI İNSANLAR EVLİ DEĞİLDİR"
---CEVAP;ALT KARŞIT

44--"Hiçbir insan maymun değildir" önermesinin çelişiğ nedir?
" Bazı insanlar maymundur"

45"-tüm aydınlar sorumludur " önermesinin karşıt ı nedir?
"Hiçbir aydın sorumlu değildir.."

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın