>
Forum
>
๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑
>
Tasavvuf Eserleri
>
Kutul Kulub
>
Rica Makamının Şerhi
Sayfa: [
1
]
Aşağı git
« önceki
sonraki »
Yazdır
Gönderen
Konu: Rica Makamının Şerhi (Okunma Sayısı 3199 defa)
01 Ocak 2010, 18:12:35
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
Çevrimdışı
Cinsiyet:
Mesaj Sayısı: 25.839
Rica Makamının Şerhi
«
:
01 Ocak 2010, 18:12:35 »
Rica Makamının Şerhi Ve Rica Ehlinin Sıfatları
Allah Teala buyurdu ki
: "Allah kullarına karşı latiftir, dilediğine rızık verir" (Şura/19); "Ey nefisleri hakkında aşırıya kaçan kullarım, Allah´ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Muhakkak ki Allah, bütün günahları affeder". (Zümer/53) Bize ulaşan bir rivayette Allah Resulü´nün (sav) bu ayetle ilgili olarak "Günahların çokluğunu önemsemez, çünkü O çok bağışlayıcı ve çok merhametlidir" buyurduğu bildirilmektedir.
Meşhur hadislerden birinde de Allah Resulü´nün (sav) şöyle buyurduğu nakledilir:
"Allah Teala kullarından bir topluluğu kabza-sıyia tuttu ve ´Bunlar cennettedir. (Günahlarının çokluğunu) Önemsemem´ buyurdu". Allah en iyi bilendir. Bize göre mana, Allah Tea-la´nın şu kudsi hadisteki buyruğu istikametindedir: "Rahmetim herşeyi kapsadı. Rahmetim o kullarıma dar gelmeyecektir. Onların da cennete girmesini büyüksemem". Dolayısıyla onlar da cennete girerler. Allah Teala onların bütün kötü fiillerini önemsemez.
O, takva ehlini vasfederken şöyle buyurmuştur:
"Ve onlar bir kötülük yaptıkları, ya da nefislerine zulmettikleri zaman Allah´ı hatırlayarak hemen günahlarının bağışlanmasını dilerler. Günahları da Allah´tan başka kim bağışlayabilir?". (Al-i İmran/135)
Yine O, tevekkül edenleri vasfederken şöyle buyurmuştur:
"Yalnız bazı küçük kusurlar işleyebilirler. Şüphesiz Rabbinin affı geniştir". (Necm/32) Allah Teala arşının çevresinde dolanan melekleri haber verirken de şöyle buyurmuştur: "Ve melekler Rablerini hamd ile teşbih eder, yeryüzündekiler için bağışlama dilerler". (Şura/5)
O, cehennem ateşini düşmanları için hazırladığını, dostlarını ise onunla korkuttuğunu haber verirken de şöyle buyurmuştur
: "Onların üstlerinden ateşten gölgeler, altlarında da (ateşten) gölgeler var. İşte Allah kullarını bundan korkutuyor". (Zümer/16)
Yine O, Kur´an´ın başka yerlerinde şöyle buyurmaktadır:
"Kafirler için hazırlanmış olan ateşten korkun". (Al-i İmran/131); "Ben sizi, alev saçan bir ateşe karşı uyardım. Ona ancak bedbaht kimse girer. O yalanladı ve yüz çevirdi". (Leyl/14-16)
Allah Teala, zulmeden kullarına karşı bağışlayıcılığı hakkında ise şöyle buyurmaktadır: "Muhakkak ki Rabbin, zulümlerine rağmen insanlar için bağış sahibidir". (Ra´d/6)
Rivayete göre Allah Resulü (sav) ümmetine ısrarla mağfiret dilediği için kendisine "Sana şu ayeti indirdiğim halde hala razı olmaz mısın: Muhakkak ki Rabbin, zulümlerine rağmen insanlar için bağış sahibidir" diye bir nida gelmiştir.
"Rabbin sana verecek ta ki razı olacaksın" (Duha/5) ayet-i kerimesinin tefsirinde de şöyle denilmiştir
: Hazret-i Muhammed (sav) ümmetinden bir ferdin dahi cehenneme girmesine razı olmayacaktır.
Ebu Cafer Muhammed b. Ali (ra) şöyle derdi
: "Siz Iraklılar, Kur´an-ı Kerim´de rica ile ilgili en açık ayetin "Ey nefisleri hakkında aşırıya giden kullarım, Allah´ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Muhakkak ki Allah, bütün günahları affeder". (Zümer/53) ayeti olduğunu söylüyorsunuz. Biz Ehl-i Beyt ise, Allah´ın Kitabı´nda rica ile ilgili en kuvvetli ayetin "Rabbin sana verecek ta ki razı olacaksın" (Duha/5) ayeti olduğuna inanırız. Çünkü Allah Teala O´na, ümmeti konusunda kendisini razı etmeyi vaadetmiştir".
Ebu Bürde (ra) babası vasıtasıyla Ebu Musa el-Eş´ari´den (ra) şunu naklet mistir
: "Ümmetim, merhamet olunmuş bir ümmettir. Ahirette ona azap edilmeyecektir. Allah onların azabını, dünyadaki zelzele ve fitnelerde kılmıştır. Kıyamet günü geldiğinde ümmetimden her birine Kitab Ehli´nden bir adam verilecek ve ´İşte bu, cehenneme karşı senin fıdyendir denilecektir".[27]
Aynı hadisin başka bir rivayetinde ise şu lafız yeralmaktadır:
"Bu ümmetten her adam, bir yahudi veya hıristiyan getirerek ´Bu, cehenneme karşı fidyemdir der ve o getirdiği ateşe atılır" lafzı yeralmaktadır. Bir hadiste ise şöyle buyrulmaktadır: "Ateş nöbeti, cehennemdendir ve müminlerin cehennem adına kısmetleri odur".
"Allah´ın, Peygamber"! ve onunla beraber iman edenleri utandırmayacağı günde.." (Tahrim/8)
ayet-i kerimesinin tefsiriyle ilgili olarak bize şöyle bir rivayet geldi:
"Allah Teala vahyetti ki: Ey Muhammed, ümmetinin hesabını sana havale etmemi ister misin? O da şu cevabı verdi: Hayır ey Rabbim! Onlar için Sen benden daha hayırlısın. Bunun üzerine Allah Teala: Öyleyse onlar hakkında seni utandırmayacağız, buyurdu".
Süfyan-ı Sevri şöyle derdi:
Hesabımın kendi anne babama havale edilmesini dahi istemem. Çünkü bilirim ki Allah Teala, bana karşı o ikisinden daha merhametlidir.
Seleme b. Verdan vasıtasıyla Enes b. Malik´ten (ra) şu hadis rivayet edilmiştir:
"Allah Resulü (sav) ümmetinin günahlarının affedilmesi hususunda Rabbine niyazda bulunarak şöyle buyurdu: Ey Rabbim, kötülüklerine başka birinin muttali olmaması için onların hesabını bana havale et. Bunun üzerine Allah Teala ona şöyle vahyetti: Onlar senin ümmetin, Benim ise kullarım. Ben onlara karşı senden bile daha merhametliyim. Onların hesabını kendim görürüm. Ta ki kötülüklerine ne sen, ne de başkası vakıf olabilsin".
Başka bir hadiste ise Allah Resulü´nün (sav) şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
"Hayatım da ölümüm de sizler için hayırdır. Hayatta iken size sünnetleri açıklar, gerekli kuralları koyarım. Ölümümün hayır oluşuna gelince, o zaman da sizde gördüğüm güzellikler için Allah´a hamdederim. Kötülüğünüzü gördüğümde ise, sizler için Allah Teala´dan mağfiret niyaz ederim".
Bir diğer hadiste de şu ifade yeralmaktadır:
"Kul günahlarından dolayı tevbe ettiği zaman, Allah Teala meleklerine ve yeryüzünün parçalarına onun günahlarını unutturarak onları iyiliklere çevirir. Ta ki kıyamet günü geldiğinde aleyhinde şahitlik edecek hiçbir şey olmaz".
Denir ki:
"Mümin bir günah işlediğinde, Allah Teala aleyhinde şahitlik edememeleri için onu meleklerin bakışlarından gizler". Allah Resulü (sav) bir gün "Ey affı kerim olan" diye seslendi.
Bunun üzerine Cebrail (as) kendisine şöyle dedi:
"Affı kerim olan"m tefsirini bilir misin?
Onun anlamı şudur
: O, günahları rahmetiyle bağışlayarak keremiyle onları iyiliğe döndürür".
Allah Resulü (sav) bir adamın "Allahım, Sen´den nimetin tamamını niyaz ederim" dediğini duydu ve ona şöyle dedi: "Nimetin tamamının ne olduğunu bilir misin?" Adam, "Hayır" deyince şöyle buyurdu: "Cennete girmektir".[28]Allah Teala, bizler için din olarak İslam´dan razı olmasıyla üzerimizdeki nimetini tamamlamış olduğunu haber vermektedir ki bu da cennete girmenin delilidir.
Allah Teala bu manada şöyle buyurmuştur
: "Bugün dininizi kemale erdirdim, üzerinizdeki nimetimi tamamladım ve sizler için din olarak İslam´dan razı oldum". (Maide/3) Bu hususta Allah Resulü (sav) ile aynı konumu paylaşıyor ve biz de lütfuyla günahlarımızı bağışlaması için Allah´a niyazda bulunuyoruz.
Bir rivayette de şöyle denilmiştir
: "Karşılaştığınızda ´Allah Teala gelmiş geçmiş bütün günahlarını bağışlasın ve üzerindeki nimetini tamamlasın´ diyenler ne kadar da azdır!"
Ali´den (kv) şu söz nakledilmiştir:
"Kim bir günah işler de Allah Teala onu dünya hayatında örterse, ahirette o Örtüyü kaldırmayacak kadar kerem sahibidir. Kim de bir günah işleyip dünya hayatında günahının cezasını çekerse, ahirette kulunun cezasını ikilemeyecek kadar adildir". Bu sözün başka bir lafzında ise şöyle denilmektedir: "Kul dünyada Allah Teala tarafından örtülen hiçbir günah işlemez ki, Allah onu ahirette bağışlamasın".
Selef-i Salih´ten bir zat da şöyle demiştir: "Günah işleyen her kul, Allah Teala´nm huzurunda (=kenf) günah işler. -İnsan için kenf, kucağı ve sinesidir-. Allah hangi kuluna ellerini uzatırsa, onun açığını örtmüş olur. Kimden de çekerse rezil etmiş olur". Denir ki: İşlediği günahtan dolayı dünyada rezil edilen kimse için bu hal kefaret olur ve ondan dolayı ahirette rezil edilmez.
Bir hadiste ise şöyle buyrulmaktadır:
"
Bir kul günah işleyip de Allah´dan mağfiret dilediği zaman Allah Teala meleklerine şöyle buyurur
: ´Kuluma bakın! Bir günah işlediğinde onu bağışlayacak ve silecek bir Rabbinin olduğunu biliyor. Sizi şahit tutarım ki günahını bağışladım."
Muhammet! b. Mus´ab´dan şunu naklet mistirler:
"Esved b. Salim bana kendi el yazısıyla şunu yazıp göndermişti: Kul nefsine karşı aşırı zorlayıcı olduğunda ellerini kaldırarak dua eder ve şöyle der: ´Ey Rabbim!´ Melekler onun sesini perdelerler. O ikinci kez´Ey Rabbim!´ dediğinde yine perdelerler. Üçüncü kez ´Ey Rabbim? dediğinde yine perdelerler.
Dördüncü kez yine dediğinde Allah Teala şöyle buyurur
: ´Kulumun sesini duymamam için daha ne kadar perdeleyeceksiniz? Kulum, işlediği günahları Ben´den başka bağışlayacak bir Rabbi olmadığını iyi biliyor. Sizi şahit tutarım ki günahlarını bağışladım".
Bir diğer kudsi hadiste ise Allah Teala´nm şöyle buyurduğu rivayet edilmektedir
: "Kul, günahları gökyüzüne varıncaya kadar günah işlediğinde bile istiğfar edip Ben´den ricada bulunduğu sürece günahlarım bağışlarım".
Başka bir had...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
Müslüman
Anahtar Kelime
Pasif
Mesajlar: 132.042
Re: Rica Makamının Şerhi
«
Posted on:
26 Nisan 2024, 01:09:28 »
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.
Anahtar Kelimeler:
Rica Makamının Şerhi rüya tabiri,Rica Makamının Şerhi mekke canlı, Rica Makamının Şerhi kabe canlı yayın, Rica Makamının Şerhi Üç boyutlu kuran oku Rica Makamının Şerhi kuran ı kerim, Rica Makamının Şerhi peygamber kıssaları,Rica Makamının Şerhi ilitam ders soruları, Rica Makamının Şerhiönlisans arapça,
Logged
01 Ocak 2010, 18:17:06
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
Çevrimdışı
Cinsiyet:
Mesaj Sayısı: 25.839
Ynt: Rica Makamının Şerhi
«
Yanıtla #1 :
01 Ocak 2010, 18:17:06 »
"Kendinizi ellerinizle tehlikeye atmayınız" (Bakara/195)
ayet-i kerimesinin tefsirinde şöyle denilmiştir
: Burada sözedilen kimseler büyük günah işledikten sonra kendilerini tehlikeye atarak tev-be etmeyen ve ´Biz zaten helak olduk, hiçbir amel bize fayda etmez´ diyenlerdir. Müslümanlar, bundan menedilmiştirler. Şu var ki rica makamı kıymetli bir makam ve çok değerli bir hal olup ancak ilim ve haya ehli arasındaki kerem sahiplerine nasip olur.
Bu hal, onlara korku makamından sonra gelen bir hal olup sıkıntılar karşısında onunla ricacı ve ümitvâr olurlar. Israrla günah işlemeye düşmekten de onunla korunurlar. Korkuyu bilmeyen kimse, rica ve ümidi bilemez. Korku makamında bulunmayan kimse de, arılık ve sıhhat üzere rica ehlinin makamlarına yükseltilmez. Her kulun rica ve ümidi, korkusunun cihetinden doğar. Ümit edilen ahlaka dair mükaşefesi ise, kendisine keşfedilen korkutucu sıfatlardan dolayıdır.
Eğer kul, günah, sebepler ve ayıplar gibi yaratılmış korkutucuların makamına konulmuşsa, vaadin gerçekleşmesi, günahlarının bağışlanması ve cennetin teşvikiyle korku makamlarından rica makamlarına yükseltilir. Tabii ki bunlarda birçok güzel sıfat mevcuttur. İşte kitapları sağdan verilecek olanları bekleyen son budur. Eğer Zatın manalarının müşahedesi noktasında -misal olarak bilgisizlik, kötü son, gizli tuzak, gizli istidrâc, kudretin ezmesi, kibir ve ceberut hükmü gibi sıfatlardan doğan korkuların makamına konulmuşsa, bu makamlardan da muhabbet ve rıza makamına yükseltilirler. Bu noktada ise ahlakın özünü, kerem, ihsan, lütuf, şefkat ve minnet gibi sıfatları ricacı olur.
Rica ehlinin, rica makamlarmdaki şahitliğiyle ilgili olarak bildiğimiz bütün hakikatleri zikretmemiz doğru olmaz. Bu herşeyden önce müslümanlarm avamı için münasip değildir. Ayrıca fesada karşı dayanma gücü verilmemiş olanları da ifsad edebilir. Dolayısıyla bu bilgiler, ancak müminlerin havassı için uygundur. Müminlerin havassı bunlara dayanıp sadece bunlara uymadığı için ricanın hükmünü sadece muhabbetten çıkarır.
Muhabbet ise ancak kalbin korkuyla ıslah olmasından sonra ortaya çıkar. İnsanların çoğu için uygun olan yalnızca korkudur. Tıpki kötü köleler gibi ki onlar, ancak kırbaç ve değnekle yola gelir, aksi halde kılıçlarla yüzleşirler.
Kulun ricasının sıhhat işareti, ricasında korkunun da gizli olmasıdır. Çünkü kul, kaybetmekten korktuğu bir şeyi rica ettiği zaman, rica edilen şey onun kalbinde daha büyük bir yere sahip olur ve ona karşı özlemi büyür. Dolayısıyla da rica halinde bile, ricacı olduğu şeyin gerçekleşmemesi yönündeki korkusundan uzaklaşa-maz. Rica, korku sahiplerinin rahatlatılın asıdır. İşte bu nedenledir ki Araplar ricayı korku olarak adlandırmışlardır. Çünkü bu ikisi, birbirlerinden ayrılmayan bir bütün gibidirler.
Arap dilbilimcilerden bir mezhebe göre birşey başka bir şeyin ayrılmaz parçası, sıfatı veya sebebi olduğu zaman, onu onunla ifade etmek mümkündür. Örneğin ´Sana ne oluyor da ricacı olmuyorsun?´ derler ki bu, ´Sana ne oluyor da korkmuyorsun?´ anlamındadır. Allah Teala´nm "Size ne oluyor ki, Allah´tan bir vakarı ummuyorsunuz?" (Nuh/13) buyruğu da bu anlamda değerlendirilmiştir. Müfessirler bu ayetin anlamının ´Size ne oluyor da Allah´ın azametinden korkmuyorsunuz?´ şeklinde olduğu üzerinde ittifak etmişlerdir. "Kim Rabbi ile karşılaşmayı umuyorsa" (Kehf/110) ayetinin iki tefsir şeklinden biri de böyle olup ´O´nunla karşılaşmaktan kor-karsa´ şeklinde anlaşılmaktadır.
Korkunun ricaya göre durumu, günün geceye göre durumuna benzer. Çünkü bu ikisi de sonuç itibarıyla birbirinden ayrılmayan kavramlardır. Dolayısıyla bir günlük sürenin her ikisiyle ifade edilmesi de caizdir. Mesela üç günü ifade etmek için üç gece denilebil-diği gibi aksi de söylenebilir.
Buna örnek olarak Allah Teala´ın şu buyruğunu zikredebiliriz
: "Senin mucizen, insanlara üç tam gece konuşmamandır" (Meryem/10)
Allah Teala üç günü, ancak sembol olarak buyurmuştur. Gün, geceden ayrı olmadığı gibi gece de günden ayrı değildir. Allah Teala birini bildirerek diğerini de murad etmiş olmaktadır. Çünkü biri diğerine benzetilmekte ve onun kapsamına girmektedir. Ama Allah Teala´nm hikmet ve kudreti gereği ve her biri için farklı hükümler konmuş olduğu için ayrı ayrı ortaya çıkmaktadırlar. Allah Teala´nm her ikisindeki nimetleri de farklı farklıdır. Gün belirdiğinde gece Allah´ın kudretiyle onun içinde kaybolur. Gece ortaya çıktığında ise gün yine O´nun hikmetiyle onun içinde kaybolur. Bu da Allah Teala´nm geceyi gündüze, gündüzü geceye katması ve birini diğerinin üzerine dürmesinin hakikatidir.
Melekûtî manalarıyla korku ve ricanın hakikati de böyledir. Korku zahir olduğu zaman, kul korku sahibi olur ve hakkında korkutucu bir sıfatın tecellisini müşahede ettiği için korku hükümleri hakim olur. Bu durumdaki kul, üzerindeki etkisinden dolayı korku sahibi olarak adlandırılır.
Rica ise, korkusunun içine gizlenir. Rica zahir olduğunda ise, ru-bubiyetin ricaya davet eden bir sıfatla tecellisini müşahede ettiği için rica hükümleri hakim olur ve kul, rica ile vasfedilir. Çünkü o anda kendisine hakim olan hal, rica hali olup korku hali bunun altına girmiş olmaktadır. Zira her ikisi de imanın ayrılmaz sıfatlarıdır.
Bu ikisini bir kuşun iki kanadına benzetmek doğru olur. Korku ile rica arasındaki mümin, iki kanadı arasındaki bir kuş, ya da terazinin iki kefesi arasındaki dil gibidir.
Bu meyanda Mutarrafm şu sözünü zikretmek yerinde olur
: "Müminin korkusu ile ricası tartıl-saydı denk gelirlerdi". Ricanın hakikatini bilme ve rica edilen şey hakkındaki isteğin doğruluğu noktasında aslolan budur.
Müminler açısından korku ile ricanın denk oluşunda iki makam sözkonusudur. Bunların üstte olanı, mukarrebun zümresinin makamı olup korkutucu sıfatlarla rica ve ümit edilen ahlakın müşahede edilmesi makamıdır, ikincisi ise, kitapları sağ taraflarından verilecek ashab-ı yeminin makamı olup eşsiz hükümlerden ve farklı kısımlardan öğrendikleri makamdır.
Onlar Allah Teala´nm kullarını lütfuyla nimetlendirdiğini ve bunun cebren olmayıp tercihen olduğunu bilirler. Bunu bildikleri için de, nimetin başladığı gibi tamamlanmasını rica ve ümit ederler. Firavun´un huzurundaki sihirbazların, iman ettikleri anda Allah Teala´nm mağfiretini arzu etmeleri de bu bağlamda ele alınmalıdır. Onlar Kur´an´da yazılı olduğu gibi şöyle demişlerdi: "Doğrusu biz, iman edenlerin ilki olduğumuzdan dolayı Rabbimizin bizim hatalarımızı bağışlayacağını ummaktayız". (Şuara/51) Yani, Allah Teala bizi bu mekanda ilk iman edenler kıldığı için, bizi kendisine iman eden kılması sebebiyle günahlarımızı bağışlamasını rica ediyoruz. Onlar Allah Teala´dan bu affı ümit etmişlerdir.
Allah Teala kendisine nimet verip geri aldıktan sonra bu nimetin kendisine dönmesinden ümidim kesen kulu kötüleyerek şöyle buyurmuştur:
"Andolsun biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırıp sonra bunu kendisinden çekip alsak, kuşkusuz o, (artık) umudunu kesmiş bir nankördür". (Hud/9)
Allah Teala daha sonra bu duruma sabrederek kendisine bağlı kalan kullarını bundan müstesna tutarak şöyle buyurmuştur:
"Sabredenler ve salih amellerde bulunanlar başka". (Hud/11)
Lokman´m (as) oğluna şöyle dediği rivayet edilir:
"Allah´tan öyle bir korkuyla kork ki, O´nun tuzağından emin olma. O´ndan öyle bir ricayla ricacı ol ki, korkun daha fazla olsun. Oğlu şöyle demişti: Bunu nasıl başarabilirim? Benim sadece bir kalbim var.
Lokman (as) şu cevabı verdi
: Bilmez misin ki mümin iki kalpli gibidir. Biriyle korkarken diğeriyle ümit eder?" Bundan çıkarılan anlam, korku ve ricanın müminin iki sıfatı olduğu ve hiçbir müminin kalbinin bunlardan hali kalamayacağıdır. Bu şekildeki mümin de iki kalpli olacaktır.
Ayrıca şunu da bilmek gerekir ki insanlar dört tabaka üzere yaratılmışlardır. Bu tabakalardan her birinde bir zümre yaşar. Bunlardan biri mümin olarak yaşar ve mümin olarak ölür. Bunların rica ve ümitleri hem kendileri, hem de diğer müminler içindir. Çünkü Allah Teala onlara lütufta bulunduğu zaman, üzerlerindeki nimetini tamamlamasını ve nimetini çekip almamasını rica ederler.
İnsanlardan bir zümre de mümin olarak yaşayıp kafir olarak Ölürler. Bunlar hem kendileri hem de başkaları için korku duyarlar. Çünkü Allah Teala´nın kendileri hakkındaki sabık ilmi gereği olan gaybi hükmünü bilirler.
İnsanların diğer iki zümresi ise, kafir olarak yaşayıp mümin olarak ölenler ve kafir olarak yaşayıp kafir olarak ölenlerdir. Bu iki hüküm, müşrikler için ikinci ricalarını gerektirir. Çünkü onu gördüklerinde, zahiri görünüme bakarak ümitsizliğe kapılmazlar. Bu ümidin korkusu, kişinin bu hal üzere ölmesi olarak görülen ikinci bir korkudur. Bunun, Allah katında hakikat olması mümkündür.
Müminin bu dört hükmü de bilmesi, ona korku ve rica hallerini birlikte kazandırır. Böylelikle durumu da dengelenmiş olur. Çünkü onun imanı, bu bilgiyle dengelenmiştir. O, insanlar hakkında zahire göre hüküm verirken, insanların vicdanlarını gaybları bilici olan Allah´a havale eder. Hiçbir kul hakkında, zahirine bakarak kesin kötü hükmü vermeyerek, Allah Teala nezdinde onun için gizli olan hayrı rica ve ümit eder. Ne kendisi, ne de başkası için zahire bakarak iyiliğe hükmetmez. Bilakis Allah katında bir kötülüğün gizlenmiş olmasından korku duyar.
Mükemmel olan hal, kulun kendisi için korku duyarken başkaları için ümitvâr ve ricacı olmasıdır. Çünkü bu, müminlerin hüsnü zan sahibi olarak ibadet etmelerinden önceki vecdidir. Onlar bu şekilde bütün insanlara karşı hüsnü zan besler, kaplerinin selim olduğuna hükmederek on...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
01 Ocak 2010, 18:21:02
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
Çevrimdışı
Cinsiyet:
Mesaj Sayısı: 25.839
Ynt: Rica Makamının Şerhi
«
Yanıtla #2 :
01 Ocak 2010, 18:21:02 »
Allah Resulü (sav) bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır:
"Dua eden hiç kimse yoktur ki, günaha götüren ve aile bağını koparan bir konu olmadıkça kabulüne yakinen inandığı bir dua etmesin de Allah Teala kendisine şu üçünden birini takdir etmesin: Ya istediği hususla ilgili duasını kabul eder. Ya onu bir kötülükten uzak tutar. Veya ahirette kendisi için daha hayırlı bir şey hazırlar".[32]
Musa (as) ile ilgili nakledilen haberler arasında onun şu sözü geçmektedir:
"Ey Rabbim, yarattıklarından hangisine karşı daha gazaplısmdır?
Allah Teala buyurdu ki:
Takdirime rıza göstermeyen ve bir işte Bana istihare edip işini görecek kararı ilham etmeme rağmen bundan hoşlanmayandır".
Başka bir haberde ise şu ifade yeralmaktadır:
"Ey Rabbim, Sana ne en sevimli ve ne de en kızdırıcı gelen nedir? Allah Teala buyurdu ki: Benim takdirime rıza göstermek Bana en sevimli gelendir. Beni en çok kızdıran ise, kendini övmendir".
Bir hadis-i şerifte Allah Resulü´nün (sav) kendinden öğüt isteyen bir adama şöyle buyurduğu rivayet edilir
: "Allah Teala´yı senin için takdir ettiği bir şeyle ilgili olarak suçlama"[33]
Bir başka hadis-i şerifte ise şu olay nakledilmiştir
: "Allah Resulü (sav) gökyüzüne baktı ve gülümsedi.
Kendisine bunun sebebi sorulduğu zaman şöyle buyurdu
: Allah Teala´mn mümin için takdir ettiği herşeyde onun için hayır bulunmasına şaştım. Yararlı bir şey takdir ettiğinde mümin buna rıza gösterir ve bu kendisi için hayır olur. Mümin için zararlı bir şey takdir ettiğinde de yine rıza gösterir ve bu kendisi için hayır olur". Allah Teala´ya karşı hüsnüzan içinde olmanın bir şekli de, O´na karşı daima zillet içinde olmaktır. Bu, Allah Teala´ya yönelik arzunun gücünü gösterir.
Bir hadis-i şerifte şöyle buyrulmaktadır
: "Allah Teala´ya karşı hüsnüzan sahibi olmak, O´na kulluğun güzelliğindendir".[34]
Allah Teala´nm "Adem, Rabbinden kelimeleri aldı ve Allah da onun tevbesini kabul etti" (Bakara/37)
buyruğunun tefsiriyle ilgili olarak da şu nakledilir: "Adem (as) dedi ki:
Ey Rabbim, şu işlediğim günah kendimden kaynaklanan bir şey miydi, yoksa beni yaratmazdan önce Senin ilminde varolup da gerçekleştirdiğin bir şey miydi?
Allah Teala buyurdu ki:
Benim ilmimde varolup senin için yazdığım bir şeydi. Bunun üzerine Adem (as), ´Öyleyse bana onu takdir ettiğin gibi ondan dolayı da beni bağışla´ dedi. Tefsirde Adem´e (as) verilen kelimelerin işte bunlar olduğu söylenmiştir.
Allah Resulü´nün (sav) şöyle buyurduğu rivayet edilir:
"Allah Teala Kıyamet günü kuluna şöyle buyuracaktır: Çirkin olan nıün-keri gördüğünde onu çirkin görmekten seni meneden nedir?
Allah Resulü (sav) şöyle buyurdu
: Eğer Allah Teala kuluna delilini telkin etmişse kul şöyle der: Ey Rabbim, ben Sen´den ricacı oldum ve insanlardan korktum. Bu cevap üzerine Allah Teala, ´Öyleyse seni bağışladım´ buyurur". Meşhur bir rivayette şu olaya yer verilmiştir: "Bir adam insanlara borç verir, onlara karşı hoşgörülü davranarak zorda olanları bağışlardı. Bu adam hiç bir hayır işlemeden Allah Teala´mn huzuruna çıktı. Allah Teala ona ´Senin dünyada yaptığını Biz daha iyi yaparız´buyurdu ve gerek ricacı oluşu, gerekse Kendi hakkındaki hüsnüzanm sebebiyle günahlarım bağışladı"[35]
Rica ehli, ricanın faziletleri noktasında farklı derecelere sahiptirler. Onlar arasında mukarrebun zümresinde bulunanlar, bildikleri ve marifetleri ona erdiği için, sıfatların manalarının tecellisi, mücalese ve yakınlıkta nasibibin en büyüğünü rica ve ümit ederler. Ashab-ı yeminden olan rica ehli de, O´nun vaadine iman ettikleri için Allah Teala´mn sevabından en büyük payı ve bağışından en büyük dilimi rica ve ümit ederler.
Yüreklerin güzel amellerle genişlemesi, bunları kaçırma korkusuyla yapılmasında acele edilmesi ve kabulünün ümid edilmesi de rica babından sayılır. Aynı şekilde kötülükleri terketmek, nefsle mücahedede bulunmak da rica kabilindendir. Çünkü bunlarda va-adedilenin gerçekleşmesi ve merhamet sahibi Hak Teala´ya yakınlaşma ümidi mevcuttur. Söz sahiplerinin en sadığı olan Allah Teala bu meyanda şöyle buyurmaktadır: "Muhakkak ki iman eden ve Allah yolunda hicret ve cihad edenler var ya, işte onlar Allah´ın rahmetini rica ederler". (Bakara/218)
Allah Resulü (sav) bu ayet-i kerimenin tefsirini yaparken cihad ve hicretle ilgili olarak şöyle buyurmuştur:
"Muhacir, kötülüğü ter-keden, mücahid de Allah uğruna nefsiyle cihad eden, Mabud´un hizmeti olan namazı ikame eden, gizli-açık, az veya çok malı Allah yolunda sarfeden ve dünya ticaretinin kendisini meşgul etmesine izin vermeyen kimsedir".[36]
Allah Teala, tahkik sahibi rica ehlini vasfederken şöyle buyurmuştur:
"Muhakkak ki Allah´ın kitabını okuyan, namazı kılan ve kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli açık infak edenler, asla zarar etmeyecek bir ticaret umarlar". (Fatır/29)
Gecenin ilerleyen saatlerinde kunut etmek de rica babmdandır. Kunut, teheccüd namazında kıyamı uzatmak ve kalbe dolan endişe ve korkulardan dolayı yataklardan uzaklaşıldığmda bolca dua etmektir.
Allah Teala işte bu sebeple rica ehlini vasfederken şöyle buyurmuştur:
"Yoksa o, gece saatinde kalkıp da secde ederek ve kıyama durarak gönülden itaat eden, ahiretten sakınan ve Rabbinin rahmetini rica eden gibi midir? De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" (Zümer/9)
Görüldüğü üzere, rica ve sakınma ehliyle gecenin geç saatlerinde teheccüde kalkanlar ilim sahipleri olarak adlandırılmaktadır. Bu ayetin siyakından çıkarılan bir delil de; Allah Teala´dan korkmayan ve O´na ricacı olmayan kimsenin ilim sahibi olamayışıdır. Çünkü ayet, anılan iki zümre arasında eşitliği reddetmektedir. Bu; delaletin kafi oluşundan dolayı sıfatlardan birinin zikriyle yetinile-rek haberin hazfedildiği ifade türünün de bir örneğidir.
Rica ve ümit, mukarrebun zümresi nezdinde yakin makamlarının ilkidir. O, sıddıkların sıfatları arasında da en açık olandır. Şu sıfatlar kendinde toplanmadıkça hiçbir kulun kalbinde kemale erip sahibi tarafından kesin olarak bilinemez: Allah Teala´ya iman; O´nun için hicret etmek; O´nun için cihad etmek, Kur' an okumak; Namaz kılmak; Allah rızası için infak etmek; Gece saatlerinde secdeye varmak, kıyam etmek ve sakınmak. Rica ehlinin sıfatlarının tamamı olan bu hususlar, aynı zaman da yakin sahiplerinin hallerinin de ilkini oluşturur.
Bilahare bu noktada uzuvlar ve kalp vasıtasıyla yapılan zahiri ve batini ameller artmaya başlar. Çünkü nurlar, ilimler ve mevcut sıfatlara ilişkin gaybi keşifler artmıştır. Sözü hülasa etmek gerekirse, korku ve rica, iki ayrı makama götüren iki ayrı yoldur. Korku, ilim makamına götüren alimlerin yolu, rica ise amel ehlinin makamına götüren âmillerin yoludur.
Allah Teala, korkuyla beraber hissettikleri rica ve ümidin kuvvetinden dolayı rica ehlini salih amellerle birlikte zikretmiştir. Bu, onların ümitlerindeki sadakati olgunlaştırmakta ve bundan duydukları büyük sevinci kemale erdirmektedir. Allah Teala bu me-yanda şöyle buyurmaktadır: "Vermekte olduklarım kalpleri ürpere-rek verenler". (Mü´minun/60)
Allah Teala, onların vefakarlıklarını ve salih amellerini haber verirken de şöyle buyurmaktadır:
"Biz doğrusu daha önce ailemiz için de endişe edip korkanlardık. Şimdi Allah bize lütufta bulundu". (Tur/26-27)
Yine O şöyle buyurmaktadır:
"Adaklarını yerine getirir ve bir günden korkarlar" (İnsan/7)
Korku, rica ile çok yakından irtibatlıdır. Ricanın hakikatma eren kişi, rica ve ümit ettiği şeyin engellenmesi korkusuyla mücadele etmeye başlar. Arap dilbilimciler, "İman etmekte olanlara de ki: Allah´ın onları kazanmakta olduklarıyla cezalandırması için, Allah´ın günlerini ümit etmeyenleri (şimdilik) bağışlasınlar" (Casi-ye/14)
ayet-i kerimesinin anlamı hakkında şöyle derler:
Yani Allah Teala´nm cezalarından korkmayanlar.
Allah Teala rica ehlinden olmayanlar için böylesine bağış talebinde bulunursa, rica ve ümit ehli olanlar için nasıl bir bağış ve lütufta bulunacağını tahmin etmek hiç de zor değildir.
Bir zat, Allah Teala´nm "Oysa siz, onların ümit etmediklerini Allah´tan ümit ediyorsunuz" (Nisa/104) buyruğunun anlamı hakkında şöyle demiştir
: Yani onların korkmadıkları hususlarda Allah´tan korkarsınız. Korku ve rica alimlere göre tek bir şeyi ifade ediyor olmasalardı, hiçbir alim bu kelimelerden birini diğeriyle tefsir etmezdi.
Halvetlerde Allah Teala´ya ünsiyette bulunmak da ricanın şekil-lerindendir. Allah Teala´ya ünsiyet; alimlere ısınma, evliyaya yakınlaşma, hayır ehlinin meclislerini paylaşarak yalnızlıktan kurtulmak ve öyle kimselerin yanında yürek ferahlığı bulmaktır.
İyilik ve takva üzerinde yardımlaşmanın nefse yönelen ağırlığının kalkması da ricanın şekillerinden biridir. Çünkü bunda amellerin tadının alınması, amellerde acele etme, amel sahiplerinin onlara teşviki, kaçırılmalarından dolayı üzüntü duyma ve idrak etme halinde sevinme gibi hususlar sözkonusudur.
Bu babda Allah Resulü´nden (sav) şöyle bir hadis-i şerif rivayet edilmiştir
: "İyiliği kendini sevindiren, kötülüğü de kendini üzen kimse mümindir".[37]
Bir diğer hadisinde ise Allah Resulü (sav) şöyle buyurmaktadır:
"Ümmetimin hayırlıları, iyilik yaptıklarında ...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
01 Ocak 2010, 18:30:26
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
Çevrimdışı
Cinsiyet:
Mesaj Sayısı: 25.839
Ynt: Rica Makamının Şerhi
«
Yanıtla #3 :
01 Ocak 2010, 18:30:26 »
Allah Teala´nm rızası da ahirette sevdiği kullarının cennetlerde nimetlere boğulması şeklinde tezahür edecektir. O´nun dünya hayatındaki rızası ise, kullarının O´nun rıza ve itaati dairesinde amel etmeleridir. Bu da, yakin ilmini keşfetmesi istenen kulun bir özelliğidir.
Bu babda, Zeyd el-Hayl´la ilgili şu hadisi zikretmemiz gerekir:
"O, Allah Resulü´ne (sav) ´Sana şunu sormak için geldim: Allah Teala´nm murad ettiği kulla murad etmediği kul hakkındaki alameti nedir?´ Allah Resulü (sav) ona ´Nasıl oldun?´ diye sordu.
O da şu cevabı verdi:
´Hayrı ve hayır ehlini seven biri oldum. Hayır adına bir şeye gücüm yettiğinde ona koşarım ve sevabına yakinen inanırım. Hayır adına bir şeyi kaçırdığımda ise onun için üzülür ve özlemini hissederim´.
Bunun üzerine Allah Resulü (sav) şöyle buyurdu:
´İşte bu, Allah Teala´nm murad ettiği kuldaki alametidir. Eğer O, senin için ahireti murad etmişse, seni ona hazırlar ve senin hangi vadide öleceğini umursamaz".
Allah Teala´ya güzellikle yönelmeye devam edip O´na yakarmaktan tad almak, O Karib´in sözlerine güzelce kulak verip O Ha-bib´e karşı zillet ve teslimiyet içinde olmak, güzel bir af ve bol lütuf hususunda O´na karşı hüsnüzan sahibi olmak da rica kapsamına girer. Ariflerden bir zat şöyle demiştir: Tevhidin bir nuru, şirkin ise bir narı/ateşi vardır. Tevhidin nuru, müminin günahlarını yakma noktasında, müşriğin iyiliklerim yakması noktasındaki şirk ateşinden daha tesirlidir.
Süleyman et-Teymi ölüm döşeğine düşünce oğluna şöyle der:
´Ey oğlum, bana ruhsatlardan sözet, rica ve ümidi sürekli hatırlat ki Rabbim´e hüsnüzan dolu olarak kavuşayım´. Süfyan-ı Sevri de (ra) kendisine ölüm yaklaştığı zaman alimleri çevresine toplamış ve onun için ricacı olmalarım istemiştir.
Ahmed b. Hanbel´den de (ra) şu hadise nakledilmiştir: Vefatı yaklaştığı zaman oğluna şöyle demiştir:
Bana, içinde rica ve hüsnüzan ifadeleri bulunan hadisleri hatırlat.
Rica ve Allah Teala´ya karşı hüsnüzan beslemek, makamların en yücelerinden olmasaydı, sözkonusu alimler, hayatlarının son demlerinde, ölümün eşiğinde ve Mevla´ya kavuşma anında bunları talep etmezlerdi. Onlar bu makamların yüceliğini bildikleri için, hüsnü hatimelerinin bunlarla olmasını istemişlerdir. Onlar hayatlan boyunca Allah Teala´dan hüsnü hatime yani en güzel sonu niyaz etmiş kimselerdir.
Rica ve ümidin bu derece yüksek bir öneme sahip olmasından dolayı şöyle denilmiştir:
Hayat sürdükçe korku daha faziletlidir. Ölüm yaklaştığında ise rica ve ümit daha faziletlidir.
Yahya b. Mu~ az (ra) rica makamları hakkında şöyle derdi:
Tevhidle dolu bir saat, elli yılın günahını bertaraf ederse, elli yıllık tevhid günahları acaba ne yapar?
Ebu Muhammed Sehl (ra) şöyle derdi:
Korku, ancak rica ehline sahih olur. Yine o, bir defasında şöyle demişti: Korkanlar dışında bütün alimler mahrumdur. Rica edenler dışında bütün korku sahipleri mahrumdur. O, ricayı muhabbet makamları arasında sayardı. Rica, ulema nezdinde muhabbet makamlarının ilkidir. Kul, muhabbet makamında, rica ve hüsnüzanmndaki yükselmeye paralel olarak yükselebilir.
Allah Resulü (sav) rica hakkında öyle hadisler buyurmuştur ki, bunları müslümanlarm avamına zikretmek doğru olmaz. Ama şu hadisleri zikredebiliriz: Allah Resulü (sav) buyurdu ki:
"Allah Teala rahmetinin büyüklüğünden dolayı cehennem için öyle bir kamçı yaratmıştır ki, bununla kullarını cennete sevkeder". "Ben kulları, onlar aleyhinde kazançlı çıkmak için değil, onların Benim aleyhimde kazanzçlı çıkmaları için yarattım".
Ata b. Yesartn Ebu Said el-Hudri´den (ra) rivayet ettiği hadis-i şerif ise şöyledir:
"Aliah Teala hiçbir şey yaratmamıştır ki ona galip gelecek bir şey yaratmamış ve rahmetini de gazabını aşacak kılmış olmasın".
Meşhur bir hadis-i şerif de şöyledir:
"Allah Teala, varlıkları yaratmadan önce kendi üzerine ´Rahmetim gazabımı bastıracaktır esasını farz kılmıştır"[39]
Muaz b. Cebel (ra) ve Enes b. Malik´ten (ra) rivayet edilen meşhur hadislerden bazıları da şöyledir:
"Kim ´Allah´dan başka ilah yoktur1 derse cennete girer. Kimin son sözü ´Allah´dan başka ilah yoktur1 olursa ona ateş dokunmaz. Kim Allah Teala´ya O!na ortak koşmamış olarak kavuşursa ateş ona haram kılınır. Kalbinde zerre ağırlığınca iman bulunan da cehenneme girmez".[40]
Başka bir hadiste ise Allah Resulü (sav) şöyle buyurmaktadır
: "Eğer kafir Allah Teala´nm rahmetinin genişliğini bilseydi, hiçkim-se O´nun rahmetinden ümidini kesmezdi".
Allah Teala, mucizelerin gösterilmesinden sonra işlenen günahların en büyüklerini dahi güzellikle bağışlayacağına dair şöyle buyurmaktadır
: "Açık deliller geldikten sonra buzağıyı (ilah) edindiler. Biz de bunu affettik". (Nisa/153)
Allah Teala, onlar hakkındaki hükümlerinin kesinliğini ve iradesinin haklarında cari olduğunu öğreten bir tarzda ifade ettiği ince hitabında şöyle buyurmuştur
: "Size apaçık belgeler geldikten sonra yine ayağınız kayarsa, bilin ki Allah gerçekten üstündür, hüküm ve hikmet sahibidir". (Bakara/209) Allah Teala o kadar Aziz ve Üstündür ki O´na ancak kendisiyle ulaşılır.
Hakim yani hüküm sahibidir ve kullarına kendi iradesiyle hükmetmektedir. Allah Teala bundan sonra bütün günahları bağışlayacak ve hiçbirşeyi önemsemeyecektir. Nitekim alemlere üstün kıldığı kimseler hakkında da böyle hükmetmiştir. Bu babda inkar edenlerin sözleri, onlara zarar vermemiştir.
Onlar Musa´ya (as) şöyle demişlerdi: "Onların ilahı olduğu gibi bize de bir ilah yap". (A´raf/138) O da kendilerine cevaben şöyle demişti
r: "Sizi alemlere üstün kılmışken sizler için Allah´tan başka bir ilah mı arayayım?". (A´raf/140) Harun (as) da kendisine, Teygamberinizin ölümünden sadece otuz yıl geçtikten birbirinizi kılıçla vurmaya başladınız´ diyen Calut´a işte bu manada ´Sizler de henüz ayaklarınız daki deniz suyu kurumadan Musa´ya (as) ´Onların ilahı olduğu gibi sen de bize bir ilah yap´ demiştiniz´ diyerek karşılıkta bulunmuştur.
Allah Resulü´nün (sav) şöyle buyurduğu rivayet edilir:
"İnsanlara Ilah´mızı anlatırken korkutacak ve soğutacak şekilde konuşmayın".
Başka bir hadis-i şerifinde ise şöyle buyurmaktadır
: "Müjdeleyin, nefret ettirmeyin, kolaylaştırın zorlaştırmayın"[41]
Allah Resulü (sav) müslümanlara vaaz ederken de şöyle buyurur
du: "Eğer benim bildiklerimi bilseniz, az güler ve çok ağlardınız".[42]
Cebrail (as), Allah Resulü´ne (sav) indi ve şöyle dedi: "Allah Teala buyurdu ki
: Kullarımı niçin ye´se düşürürsün? Bunun üzerine Allah Resulü (sav) insanların arasına çıktı ve onlara rica ve ümidi telkin ederek teşvik etmeye başladı.
Allah Resulü (sav) "Muhakkak ki kıyamet gününün sarsıntısı büyük bir şeydir" (Hac/l) ayet-i kerimesini okuduğu zaman çevresindekilere ´Bu günün hangi gün olduğunu bilir misiniz? Bu, Adem´e (as) Kalk ve soyundan ateşe nasip olanları gönder, denileceği gündür. Adem (as) ´Kaç tanesini?´
diye sorduğunda kendisine şöyle denilecektir:
´Her 1999 kişi ateşe, bir kişi cennete´ buyurmuştu. O gün müslümanlar hep ağlaştılar. İşi gücü bıraktılar. Bunun üzerine Allah Resulü (sav) halkın arasına çıktı ve ´Size ne oluyor? Sizin diğer ümmetler içindeki sayınız, kara bir öküzün üzerindeki tek bir beyaz bir kıl kadardır".
Meşhur bir hadis-i şerifte ise Allah Resulü (sav) şöyle buyurmaktadır:
"Eğer siz günah işlemezseniz, Allah Teala günah işleyen başka bir halk yaratacaktır ki onları bağışlayabilsin".
Bu hadisin bir diğer lafzı ise şöyledir:
"Sizi götürecek ve ve günah işleyen bir kavim getirerek onları bağışlayacaktır. Muhakkak ki Allah çok bağışlayan ve çok merhametli olandır".[43]
Allah Teala, mağfiret ve merhamet sıfatlarına sahip olduğu için, bu sıfatları izhar edebileceği vaziyeti yaratacaktır. O´nun bu sıfatlarla nitelenmesi ancak bu şekilde mümkün olabilecektir.
Marifet ilminde de bununla ilgili olarak şöyle denilmiştir
: Allah Teala´nm her isminde bir sıfatı, her sıfatında da bir fiili sözkonusudur. Marifetin sırrı da bunda gizlidir. Havassın marifeti de burdan çıkar.
İbraKım b. Edhem´den (ra) şöyle bir hadise nakledilmiştir
: "Bir gece Kabe´yi tavaf ediyordum. Çok yağmurlu ve çok karanlık bir geceydi. Kapının girişinde durdum ve şöyle dedim: ´Ey Rabbim, beni Sana asla karşı gelmeyecek şekilde günahtan uzak tut´. Kabe´nin içinden bir ses şöyle dedi: Ey İbrahim, sen Ben´den masumiyet istiyorsun. Bütün mümin kullarım da Ben´den bunu istiyorlar... Eğer onları masum kılarsam, Ben kime lütufta bulunacak,.kimi bağışlayacağım?!". . - -
Hasan el-Basri (ra) şöyle derdi:
"Eğer mümin hiç günah işleme-seydi, bir kuş gibi uçardı. Ama Allah Teala onu günahlarla tartaklamıştır".
Bir hadiste de Allah Resulü´nun (sav) şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
"Eğer günah işlemezseniz, başınıza günahlardan daha kötü bir şeyin gelmesinden korkarım. Bunun üzerine ´O nedir?´ sorulmuş ve Allah Resulü (sav) ´Övünmedir buyurmuştur". Yemin olsun ki, övünme azgın nefsin sıfatlarından biridir.
Övünme, bütün amelleri boşa çıkaran bir sıfattır. O, k...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
01 Ocak 2010, 18:36:32
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
Çevrimdışı
Cinsiyet:
Mesaj Sayısı: 25.839
Ynt: Rica Makamının Şerhi
«
Yanıtla #4 :
01 Ocak 2010, 18:36:32 »
Bunun üzerine Allah Teala şöyle buyurdu
: ´Bilmez misin ki Benim sevgim kullarıma karşı şefkatli olman ve onlara lütufkar ol-mandadır. Seni ancak o zaman velilerim ve dostlarım arasına yazarım. Kullarıma sert ve dik nazarla bakma. Kendi ecrini boşa çıkardığında bile Benim hakkımda şu üç şeyi muhafaza et: Sevdiğime ihlasla samimi ol. Dünyacılara açıkça muhalefet et. Dinine uy".
Davud ve diğer peygamberlerden (as) Allah Teala´nm şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
"Beni sev, Ben Beni seveni severim. Kullarıma da Beni sevdir.
Bunun üzerine peygamber şöyle demektedir:
´Ey Rabbim, işte ben Seni ve Seni sevenleri seviyorum. Ama Seni kullarına nasıl sevdirebilirim?´
Bunun üzerine Allah Teala şöyle buyurdu
: ´Beni güzellikle an, nimetlerimi ve iyiliklerimi zikret. Onlara bunları o kadar çok hatırlat ki, Benimle ilgili ancak güzellikleri bilsinler". Yezid er-Rekaşi kanalıyla
Enes´ten (ra) Allah Resulü´nün (sav) şöyle buyurduğu nakledildi
: "Sizlere, peygamber ve şehit olmadıkları halde Allah katında tanındıkları nurdan minberler üzerindeki yerlerinden dolayı her iki zümre tarafından da gıpta edilen toplulukları haber vereyim mi?´ Sahabe (ra) ´Onlar kimdir?´ diye sordular.
Allah Resulü de (sav) şöyle buyurdu
: Onlar Allah´ın kullarına Allah´ı, Allah´a da kullarını sevdiren ve yeryüzünde öğütçüler olarak yürüyenlerdir.
Dedik ki:
´Allah Teala´yı kullarına sevdiriyorlar, bu tamam. Ama kullarını Allah Teala´ya nasıl sevdiriyorlar?´
Buyurdu ki:
´Onlara Allah Teala´nın sevdiği şeyleri emreder, O´nun haram kıldıklarından sakındırırlar. İnsanlar da onlara uydukları zaman Allah Teala tarafından sevilirler".
Eban b. Ayaş uykuda ölümünden sonrasını gördü. O, alimler arasında ruhsatlar ve rica kapıları hakkında en çok hadis nakleden zat idi.
Dedi ki: "Rabbim beni huzurunda durdurdu ve şöyle buyurdu
: ´Seni Benim hakkımda bu kadar ruhsat nakletmeye sevkeden neydi?´
Dedim ki:
´Ey Rabbim, Seni yarattıklarına sevdirmek istedim´. Bunun üzerine Allah Teala, ´Ben de sana mağfiret ettim´ buyurdu".
Malik b. Dinar´dan şu hadise nakledilir
: "Bir gün Eban ile karşılaştı ve ona şöyle dedi: ´Ey Eban, insanlara daha ne kadar ruhsatları nakledeceksin?´
Eban şu cevabı verdi:
´Ey Ebu Yahya, umarım ki Kıyamet günü Allah Teala´dan öyle bir af göreceksin ki, sevinçten şu urbanı parçalayacaksın?"
Tabiun´un seçkinlerinden ve ölümünden sonra insanlarla konuşmuş olan, Rabe´i b. Harraş´m kardeşiyle ilgili şu hadise nakledilir
: "Kardeşim öldüğü zaman elbisesi üzerine örtüldü. Biz de onu naaşmın üzerine bıraktık. Elbiseyi yüzünden kaldırdı ve doğrularak oturdu. Sonra da şöyle dedi: Ben Rabbimle karşılaştım. Beni sevgi ve merhametle karşıladı. Rabbim gazapkâr değildi. Hesap işini zannettiğinizden daha kolay gördüm. Sakın aldanmayın. Haz-ret-i Muhammed (sav) ve ashabı da kendilerine dönmemi bekliyor. Sonra kendini, leğene düşen taş gibi bırakıverdi. Biz de kendisini alarak mezarlığa götürdük ve defnettik.
Bekr b. Süleyman dedi ki:
"Vefat ettiği gece Malik merhumu ziyaret ettik. Kendisine ´Nasılsın?´ diye sorduk.
Şöyle dedi:
´Size ne diyeceğimi bilemiyorum. Ancak şunu bilin ki, yarın ahirette Allah Teala´nın affından hesap etmediğiniz kadar fazlasını bulacaksınız.
Biz ayrıldıktan hemen sonra vefat eden merhumun gözlerini kapattık ve kendisim defnettik.
Yahya b. Ekseni rüyada görülmüştü. Kendisine, ´Allah Teala sana ne yaptı?´ diye sorulunca şöyle dedi:´Beni huzurunda durdurdu ve şöyle hitap etti: Ey kötülük şeyhi, sen şöyle şöyle yaptın!´Allah biliyor ya beni bir korku ve titreme sarmıştı. Şöyle dedim: ´Ey Rabbim, ben Senin hakkında böyle bir hadis nakletmedim´ Bunun üzerine Allah Teala, ´Peki ne naklettin?´ diye sordu. Ben de, ´Abdürrezzak bize Ma´mer´den, o Zühri´den, o Enes b. Malik´ten o Senin Peygamberinden, o da Sen´den, yüceler yücesi olan Sen´den nakletti ki: ´Ben kulumun zannettiği yerdeyim. Benim hakkımda dilediği gibi zannetsin´. Ben de buna güvenerek Sen´in bana azab etmeyeceğini zannederdim.
Bunun üzerine Allah Teala şöyle buyurdu
: ´Peygamber doğru söyledi, Enes doğru söyledi, Zühri doğru söyledi, Ma´mer doğru söyledi, Abdürrezzak doğru söyledi ve sen de doğru söyledin´. Sonra önüme perde gerildi, soyundum ve cennet elbiselerim giyerek, cennet oğlanlarının arasında yürüyüp gittim. Kendi kendime (Bu ne büyük bir sevinç´ dedim".
Bir haberde de şu hadise nakledilmiştir:
"İsrailoğullarından bir adam, insanlara dini zorlaştırıyor ve onları Allah´ın rahmeti hususunda yeise düşürüyordu. Allah Teala Kıyamet günü ona şöyle buyurur: ´Sen kullarımı ye´se düşürdüğün gibi, Bugün de ben seni rahmetimden ye´se düşürüyorum".
Başka bir rivayette ise şu olay nakledilmektedir
: "İsrailoğullarından iki adam Allah yolunda birleştiler. Bunlardan biri, ibadetle uğraşan bir abid, diğeri ise nefsinde aşırıya kaçan biriydi. Abid olan, diğerini sürekli sakındırır ve caydırıcı konuşurdu. O da abide şöyle derdi: Beni Rabbimle başbaşa bırak. Sen benim üzerime bekçi olarak mı gönderildin?
Abid bir gün onu büyük günah işlerken gördü. Kendisine hiddetlenerek, ´Allah Teala sana mağfiret etmez´ dedi. Kıyamet günü Allah Teala o suçluya şöyle buyuracaktır: ´Kim Benim rahmetimi kullarımden menedebilir? Sen git, seni bağışladım´. Sonra abide dönerek şöyle buyurur: Sana gelince, cehennemi sana farz kıldım´. Nefsim yed-i kudretinde olana andolsun ki bu abid, Öyle bir kelime söyledi ki, hem dünyasını, hem de ahiretini helak etti".
Bu meyanda şöyle bir rivayet nakledilir:
İsrailoğulları arasında kırk yıldır yol kesicilik yapan bir hırsız vardı. İsa (as) onun bölgesinden geçti. Ardından da İsrail oğullarının abidlerinden ve havarilerden olan bir kişi geliyordu.
Hırsız kendi kendine şöyle dedi:
Allah Teala´ın peygamberi ve yanında da havarisi gelmişler. Eğer yanlarına gidersem, üçüncüleri ben olurum. Sonra havariye yaklaşma niyetiyle aşağı inmeye başladı. Havariyi yücelterek kendini düşük görüyor ve kendi kendine, ´Benim gibi biri, böyle abid birinin yanından gidemez´ diyordu.
Havari, onun arkadan geldiğini farketti ve kendi kendine, ´Şuna bak benim yanımda yürüyor5 diyerek toparlandı ve ilerleyerek İsa (as) ile yanyana yürümeye başladı. Hırsız, ikisinin de arkasında kaldı. Bu esnada Allah Teala İsa´ya vahyederek şöyle buyurdu: ´O ikisine de ki, amel etmeye devam etsinler. Ben her ikisinin de geçmiş amellerini boşa çıkardım. Havariye gelince, onun bütün iyiliklerini kendini beğenmişliğinden dolayı boşa çıkardım. Diğerinin bütün kötülüklerini ise, kendini hakir gördüğü için boşa çıkardım´. İsa (as) da durumu her ikisine bildirdi ve yolculuğunda hırsızı yanına alarak onu havarilerinden biri yaptı.
Mesruk b. Ecda´dan şu haber rivayet edilmiştir:
Peygamberlerden biri, secdede iken zorbanın biri boynuna basmış ve yerdeki çakılların alnına batmasına sebep olmuştu. Peygamber, hiddetle kalkarak ´Defol git, Allah Teala sana asla mağfiret etmeyecek´ dedi.
Bunun üzerine Allah Teala kendisine şöyle vahyetti
: ´Kullarım hakkında Bana dayatma mı yapıyorsun? Ben onu kesinlikle bağışladım´.
İbni Abbas (ra) Allah Resulü´yle (sav) ilgili şu hadiseyi naklet-mistir:
"Allah Resulü (sav) bazan namazdan sonra müşriklere beddua ederdi. Bunun üzerine şu ayet-i kerime nazil oldu: "Küfre sapanların ileri gelenlerini kessin, ya da umutları suya düşmüşler olarak onları tepesi aşağı getirsin de geri dönüp gitsinler. Allah´ın onların tevbelerini kabul etmesi veya zalimler olduklarından dolayı cezalandırması işinden sana birşey (görev ve sorumluluk) düşmez" (Al-i İmran/127-128)
Allah Resulü (sav) bu ayetten sonra onlara beddua etmeyi bırakarak şöyle demeye başladı:
Allah onların hepsini İslam´a iletsin".[52] Rica, ümit ve hüsnüzanna ilişkin rivayetler sayılamayacak kadar çoktur. Burada bunların tamamını zikretmek niyetinde değiliz. Azım zikretmek suretiyle çoğunu delillendirmek istedik. Basiret sahiplerinin akıllarını biraz olsun uyandırmaya çalıştık. Allah Teala buyurdu ki: "Ey insan, kerem sahibi Rabbine karşı seni gurura ve aldanışa sevkeden nedir?" (İnfitar/6) Görüldüğü gibi kul, aldanış ve gururuna rağmen Rabbinin keremi noktasında uyarılmıştır. Kendisinin ne güzel şekilde tesviye edildiğini bilmeyen kula, buna rağmen hatırlatma yapılması da, Allah Teala´nm nimet ve ihsanını gösterir. Dahhak´tan şu söz rivayet edilmiştir: "Hesaba arzedilme anında, kul Rabbine yaklaşır ve Allah Teala şöyle buyurur: ´Ey kulum, yaptığın işleri sayabilir misin?" Kul da, ´Allahım, Sen olmaksızın ben onları nasıl sayabilirim? Herşeyi kaydedip koruyan Sensin´ der. Allah Teala, dünya hayatında işlediği bütün günahları ona saatleriyle bildirir ve şöyle buyurur: ´Sen ey kulum, sana bildirdiklerimi ve hatırlattıklarımı ikrar et´. Kul da ´Evet Rabbim!´ der. Bunun üzerine Allah Teala şöyle buyurur: ´Dünya hayatında bütün günahlarını Ben Örttüm. Günahların sebebiyle senden bir koku çıkarmadım ve alnına leke sürmedim. Bana olan imanından ve peygamberleri tasdik etmenden dolayı bugün de onları senin için bağışlıyorum".
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
Sayfa: [
1
]
Yukarı git
Yazdır
« önceki
sonraki »
Gitmek istediğiniz yer:
Gitmek istediğiniz yer:
-----------------------------
İlim Dünyası Dergisi / Akademik Çalışmalar
-----------------------------
=> İlim Dünyası Dergisi
===> Enes ALACAYAKA
===> İlim Dünyası Dergisi
-----------------------------
Manevi Danışmanlık ve Rehberlik
-----------------------------
=> Manevi Danışmanlık ve Rehberlik
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yüce Allah (c.c) İçin Hizmet'e Niyet Et ! ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Niyet Ediyorum Allah için Hizmet Etmeye
-----------------------------
İlim Dünyası Etkinlikleri
-----------------------------
=> Kutlu Doğum Haftası Etkinlikleri
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Şiir Yaz
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Mektup Yaz
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Makale Yaz
=> Kutlu Doğum Haftası Etkinlik Sonuçları
=> Hz. Muhammed (s.a.v) Salavat Etkinlikleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Sosyal ve Manevi Hizmetler Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlim Dünyası
===> Foruma Hoşgeldiniz
===> Duyurular - Yenilikler
===> İstek - Öneri - Şikayet
===> İlim Dünyası İrtibat & İletişim
===> Geçmiş Konu Arşivi
=> Kabe Canlı Yayın İzle
===> Kabe 24 Saat Canli Yayin
===> Mekke Canlı Yayın
===> Beytullah Canlı Yayın
===> Kabe Canlı Yayın Özel
=> Sosyal Faliyetler
===> Helalleşelim
===> Etkinlikler & Kutlamalar
===> Pakistana Yardım
===> Kayıp Aranıyor
===> Kredi Kartına Hayır
===> Tavsiye Ediyorum
===> Tavsiye Etmiyorum
=> Taziyelerimiz
===> Cenaze Taziyeleri
===> Hasta Taziyeleri
=> Güzel Web Siteler
=> İstek & Dualarımız
=> Nafile İbadetlerimiz
=> Dostluk Ve Kardeşlik
=> Gönlünce Seslen
=> Hocanın Kalemi
=> Akli ve Kalbi Kardeşlik Akımı
=> Yardım ve Hizmet Dernekleri
=> Ruhu Revani Nuru Muhammedi
=> Her Güne Bir Sahabe-i Kiram
=> Sevgili Üyemiz Lütfen Okuyunuz !
=> Sevgili Öğrencilerimiz Hoşgeldiniz
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Esmaül Hüsna
===> Her Güne Bir Esmaül Hüsna
=> Dini Konular
===> Bölüm Kuralları
===> MeKKe & MeDiNe
===> Peygamber Kıssaları
===> Evliyaların Hayatı
===> Kıssadan Hisseler
===> İslam Tarihi
===> Cuma Hutbesi
===> İz Bırakanlar
===> Nurdan Damlalar
===> Dini makale ve yazılar
===> Cuma Vaazı
=====> Vaaz Projeleri
=> Kuran-ı Kerim
===> Kuran' ın Önemi
===> Kuran Okumak
===> Kısa Sureler
===> Sizden Gelenler( Kuran-ı Kerim)
=> İtikat
===> İman ve Esasları
===> İtikadi Mezhepler
===> Allah' a İman
===> Meleklere İman
===> Kitaplara İman
===> Peygamberler (A.S)
===> Ahiret Günü
===> Kaza ve Kader
===> Sizden Gelenler(İtiKat)
=> Hadis-i Şerif
===> Hadisin Önemi
===> Hadis Çeşitleri
===> Seçme Hadisler
===> Hadisleri İnkar
===> Arapça Türkçe Hadis
===> Sizden Gelenler (Hadis- Şerif)
=> Fıkıh
===> Mezheplerin Doğuşu
===> Amelde Mezhepler
===> Mezhep İmamları
===> Mükellefiyetlerimiz
===> Güncel Fetvalar
===> Sizden Gelenler( FıkıH )
=> Peygamberimiz (S.A.V)
===> İlk Vahyin Gelişi
===> Savaşlar ve Hicreti
===> Mucizeleri
===> Örnek Ahlakı
===> Vefatları
===> Peygamber Sevgisi
===> Ehli Beyti ve Sahabeleri
===> Kutsal Emanetler
===> Sizden Gelenler (Peygamber Efendimiz )
===> Nur-u Muhammedi
===> Efendimizin Hayatı
=> İslam Esasları
===> Namaz Kılmak
===> Oruç Tutmak
===> Zekat Vermek
===> Sizden Gelenler( İslam Esasları )
=> Ameller - İbadetler - Kulluk Kavramı
===> İbadetin Önemi
===> Bedenle Yapılanlar
===> Malla Yapılanlar
===> Allaha Kulluk
===> Malla ve Bedenle
===> Dua Etmek
===> Sizden Gelenler(Amel-İbadet-Kulluk)
=> Tasavvuf Nedir ?
===> Tanımı ve Önemi
===> Nakşibendilik
===> Güzel Ahlak
===> Nefs Mücadelesi
===> Nefs Hastalıkları
===> Müridin Dersleri
===> Müridin Edepleri
===> Haller ve Tevbe
===> Tasavvufu İnkar
===> Sizden Gelenler (Tasavvuf)
=====> Tasavvuf Nameleri
=======> Ertunç Demiriz
=> Aile Hayatı
===> İyi Bir Aile
===> Eşlerin Hakları
===> Anne-Baba Hakkı
===> Sizden Gelenler( Aile Hayatı )
=> Tıbb-ı Nebevi
===> Temizlik
===> Ağız ve Diş Sağlığı
===> Bal ve Çörek Otu
===> Şifalı Bitkiler
===> Sizden Gelenler ( Tıbb-ı Nebevi )
=> Güncel Meseleler
===> İnanç Konuları
===> Tasavvuf Üzerine
===> Büyü ve Cinler
===> Ahirzaman
===> Güncel Dini Haberler
===> Sizden Gelenler( Güncel Meseleler )
=> Biyoğrafi Dünyası
===> Peygamberler
===> Hadis Alimleri
===> Erkek Sahabeler
===> Hanım Sahabeler
===> Mezhep İmamları
===> İslam Alimleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Kuranı Kerim
===> Konularına Göre Ayetler
===> Kuran-ı Kerim Kelime Sözlüğü
===> Kuran-ı Kerim Hakkında Bilgiler
===> Kuran-ı Kerim Belagat İlmi
===> Kuran-ı Kerim Ayetleri
=====> Lügatca
===> Kuran Öyküleri
===> Kuran ve Bilim
===> Kuran Ahlakı
===> Diyanet Vakfı Meali
===> Diyanet İşleri Meali
===> Ömer N. Bilmen Meali
===> Suat Yıldırım Meali
===> Kuranda İnsan Psikolojisi
===> Kuran İlimleri
===> Kuran İlimleri Çalışmaları
===> Kıraat İlmi ve Tarihi
=> Akaid Eserleri
===> İslam Akaidi
===> İtikadname-Bağdadi
===> Kabir Alemi - Suyuti
===> Kıyamet ve Ahiret
===> Tevhid ve Kelam İlmi
===> Ateizm Gerçeği
===> Kelam İlmi
===> Cebir ve Kader Problemi
===> Tekfir Meselesi
===> Ahiret Günü
===> Müslüman Akaidi
===> Kuran-ı Kerimde Dört Terim
===> İman ve Hayat
===> Ehli Sünnet
===> Kitabüt Tevhid
===> İslam İnancının Temelleri Akaid
===> Kelam İlmi ve İslam Akaidi
===> Tahavi Şerhi
===> Ölüm Ötesi Tarihi
===> Ölüm psikolojisi
===> Rabbani Yol ve Sunnetullah
=> Risale-i Nur Külliyatı
===> Sözler
===> Lemalar
===> Mektubat
===> Şualar
===> İşaratül İcaz
===> Mesnevi-i Nuriye
===> Barla Lahikası
===> Kastamonu Lahikası
===> Muhakemat
===> Sünuhat
===> Emirdağ Lahikası
===> Sikke-i Tasdiki Gaybi
===> Tarihçe-i Hayatı
=> İslam Büyükleri
===> İslam Dini Büyükleri
===> İmam Ebu Hanife
===> İmam-ı Şafi
===> İmam-ı Malik
===> İmam-ı Zeyd
===> İmam-ı Ahmed Bin Hanbel
===> İslam Alemi Meşhur Tabiinler
=> Din ve Mezheb Eserleri
===> Dünya Dinleri
===> Fıkhi Mezhepler Tarihi
===> Siyasi - İtikadi Mezhebler
===> Dinler Tarihi
=> Hadis Eserleri
===> Kütübü Sitte
===> Hadis Tarihi
===> Hadis Kitaplığı
===> El-luluu Vel Mercan
===> Esbabu Vurudil Hadis
===> Dualar Zikirler - Nevevi
===> Ahkam Hadisleri
===> Hadis Müdafaası
===> Müntehab Ehadis
===> Camiul Ehadis
===> Edebul Mufred
===> 40 Ayet 40 Hadis
===> Cem ul Fevaid
===> Mucemüs Sağir
===> Cenaze kitabı
===> 7 Hadis İmamının İttifak Ettikleri Hadisler
===> Sünnetin Delil Oluşu
===> Uydurma hadisleri tanıma yolları
===> el İtisam
===> Kitabüz-Zühd
===> Hadis Edebiyatı
===> Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları
===> Kudsi Hadisler
===> Sünen-i Darimi
===> Hadis te Metin Tenkidi Metodları
===> Zübdetül Buhari
===> Ansiklopedik Hadis Terimleri Sözlüğü
===> Mişkatul Mesabih
===> Camiul Ulum
===> Ebu Hanife nin Hadis Anlayışı
===> Hüccet Değeri ve Tedvin Açısından Sünnet
===> Müsned
===> Metalib ul Aliye
===> Mütevatir Hadisler
===> Müttefekun Aleyh Hadisler
===> Muvatta
===> Nuhbetul-Fiker Şerhi
===> Sufilerin Hadis Anlayışı
===> Sahih-i Müslim Muhtasarı
===> Süneni Tirmizi
===> Süneni Ebu Davud
===> Süneni İbni Mace
===> Süneni Nesai
===> Sünnet ve Bidat
=> İslam Fıkhı Eseleri
===> Dört Mezheb Fıkhı
===> Hanefi Fıkhı
=====> Nurul İzah
=====> Hidaye Tercümesi
=====> Fetavayi Hindiyye
===> Delilli Şafi İlmihali
===> Büyük Şafi Fıkhı
===> Fetavayı Resulullah
===> Üçbin Seçme Fetva
===> Minhacut Talibin
===> Hanımlar İlmihali
===> Nassın Uygulanışı
===> Hüccetullahil Baliğa
===> Bidayetül Müctehid
===> Hayatın İçinden Fıkıh
===> Ahkamüs Sultaniye
===> Fetvalarla Çağdaş Hayat
===> el-İhtiyar
===> Büyük Şafii İlmihali
===> Emanet ve Ehliyet
===> Namus Fitnesi Muta
===> Şeyhül İslam Ebus Suud Efendi Fetvaları
===> Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar
===> Mükayeseli İbadetler İlmihali
=> Usulü Fıkıh Eserleri
===> İslam Hukuku - İmam Gazali
===> Hukuku İslamiye
===> Fahreddin Atar - Usul
===> Vehbe Zuhayli - Usul
===> El- Muvafakat - Şatibi
===> İslam Devletler Hukuku
===> Kıyas Istıhsan ve Istıslah
===> İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri
=> Tefsir Eserleri
===> Ömer Nasuhi Bilmen
===> Ahkam Ayetleri Tefsiri
===> Emri Maruf Nehyi Münker
=> İslam Tarihi Eserleri
===> Hazreti Muhammed a.s.v
=====> Peygamberizin Örnek Ahlakı
=====> Mucize Ve Büyük Özellikleri
=====> Son Peygamber
===> Peygamberler Tarihi
===> İslam Tarihi
===> Sahabe-i Kiram
===> Siyer-i Nebi
===> Konulu Siyer
===> Hayatüs Sahabe
===> El-Bidaye Ven Nihaye
===> Asrı Saadette İslam
===> Ashabı Kiram
===> Fıkhus Sire
===> Değişik Yönleriyle Rasulullah
===> Tabiînin Hayatından Tablolar
===> Hz.Peygamberin Savasları
===> Tarihül-İslam
===> Efendimiz
===> Fıkhus Sahabe
===> Hz.Süleyman
===> Peygamberimizin Hayatı
===> Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı
===> Zadul Mead
===> Hz.Muhammedin İslam Daveti
===> Sahabe Hayatından Tablolar
===> İslami Hareketin Tarihi Seyri
===> Siret Ansiklopedisi
=> Klasik Tarih Eserleri
===> Medeniyet Tarihi
===> Ülkeler Tarihi
===> 20.Yüzyıl Tarihi
===> Türk Sultanlar ve Saray Hayatları
===> Büyük Osmanlı Tarihi
===> Osmanlı padişahları
=> İslam Kültürü
===> İslam Kültürü A-İ
===> İslam Kültürü K-Z
===> İslam Kavramları A-L
===> İslam Kavramları M-Z
===> Güncel Meseleler
===> Evrensel Hutbeler
=> Tasavvuf Eserleri
===> Kalplerin Keşfi - imam gazali
===> Adab-ı Fethullah K.S
===> İşarat - Şeyh Taği K.S
===> Kimya-ı Saadet
===> Kitabuz-zühd
===> Kutul Kulub
===> Kuşeyri Risalesi
===> Şeytanın Hileleri
===> Risalei Halidiyye
===> Tuhfetul Alaiyye
===> Reşahat
===> Mektubat-ı Rabbani
===> Mektubat-ı Şeyh Ahmet
===> Mektubat-ı Şeyh Hazret
===> İhya-u Ulumiddin 1-2
===> İhya-u Ulumiddin 3-4
===> Futuhul Gayb
===> Dualar ve Zikirler
===> İslam,Tasavvuf,Hayat
===> Yunus Emre ve Tasavvuf
===> Divanı Kebir
===> İlahi Armağan
===> Marifetname
===> Tasavvuf ve islam
===> Rabıta ve Nakşibendilik
===> Mevlana
===> Mevlana Kitaplığı
===> Mevlananın Eserleri
=====> Fihi Ma Fih
=====> Mesnevi
=======> Mesnevide Geçen Hikayeler
=> Ahlaki Eserler
===> Gıybet
===> Gençlik Ahlakı Fütüvvet
===> Takva Bilinci
===> Din Nasihattır
===> Peygamberimizin Örnek Ahlakı
=> Büyüklerden Öğütler
===> Doğruların Öyküsü
===> İbretli Kıssalar
===> İslam Büyüklerinden Öğütler
=> Kıyamet Eserleri
===> Kıyamet Alametleri
=> Edebiyat Eserleri
===> Makale Dünyası
=====> Denemeler
===> Safahat
===> Şiir Dünyası
=> Eğitim
===> Bireysel Gelişim
===> Çocuk Eğitimi
===> Ekonomi
===> Çocuklarla Başbaşa
===> Başarının Prensipleri
===> Kuranda Çocuk Eğitimi
===> Yetişkin Din Eğitimi
===> Mükafat ve Ceza
===> İslam gençliğine öğütler
===> Anne baba eğitiminde yeni teknikler
=> Çocuk Gelişim Eserleri
===> Çocuk Gelişimi
===> Çocuk Terbiyesi
===> Çocuk ve Din
===> Çocuk Eğitimin Teknikleri
===> Sünnette Çocuk Eğitimi
=> Çeşitli Konularda Eserler
===> Zaferin Yolu ve Şartları
===> Allahın Gazabı ve Rızası
===> Gayemiz
===> İslam Çağrısı
===> Güncel Meseleler 2
===> Haydi Hizmete
===> Gönüllerin Gülü
===> Sabredenler ve Şükredenler
===> Merak Ettiklerimiz
===> Diyanet Fetvaları
===> İslamda Hükümet
===> Kuran ve Sünnette Evlilik
===> İslama Göre Dost ve Düşman
===> Müslümanın evliliği
===> Evlilik ve Aile Hayatı
===> Sağlık Ansiklopedisi
===> Din Psikolojisi
===> Yaşayan Hurafeler
===> Evlenme Adabı
===> El-Akl ve Fehmül Kuran
=> Hayatını Anlatan Eserler
===> Martin Lings
===> Peygamberimizin Hayatı
===> İslam Peygamberi
-----------------------------
Diyanet İşleri Başkanlığımıza Teşekkür Ederiz.
-----------------------------
=> Sorularla Ticaret Hayatı
===> Alışveriş
===> Borçlar
===> Emanet
===> Havale
===> Kefalet
===> Kiralık
===> Hibe ve Bağış
===> Vekalet ve Komisyon
===> Güncel Ticari Meseleler
===> Ticari Hayat
=> Dini Sorular ve Cevapları
===> Akaid - İnanç Esasları
===> Dua ve Zikir
===> Helaller ve Haramlar
===> Tasavvuf ve Yaşam
===> Mezhepler
===> Dinler
=> Fıkıh Soruları ve Cevapları
===> Adak ve Yemin
===> Sorularla Taharet (Temizlik)
===> Sorularla Namaz
===> Sorularla Zekat
===> Sorularla Oruç
===> Sorularla Hac
===> Sorularla Umre
===> Sorularla Kurban
===> Sorularla Sadaka
=> Sorularla Aile Hayatı
===> Genel Aile Hayatı
===> Evlilik ( Nikah )
===> Boşanma (Talak)
===> Miras ve Vasiyet
===> Süt Emzirme
=> Sorularla İslam
=> Sorularla Hz. Muhammed (s.a.v)
=> İlmihal - Ömer Nasuhi Bilmen
===> İtikat
===> Taharet-Temizlik
=====> Taharet İlmihali - A
=====> Taharet İlmihali - B
===> Namaz
=====> Namaz İlmihali - A
=====> Namaz İlmihali - B
=====> Namaz İlmihali - c
=====> Namaz İlmihali - D
=====> Namaz İlmihali - E
===> Oruç
=====> Oruç İlmihali - A
=====> Oruç İlmihali - B
===> Zekat
===> Hac
===> Kurban Ve Av
===> Kerahet ve İhtihsan
===> İslam Ahlakı Kitabı
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İlim Dünyası Online Dergi Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Mostar Aylık Kültür ve Aktüalite Dergisi
===> Editörün Notu
===> Türkiye
===> Gündem
===> Söyleşi
===> Dosya Konusu
===> Dosya Yazıları
===> Tarih
===> Düşünce
===> Kitap
===> Edebiyat
===> Diğer Yazılar
=> Semerkand Aylık Tasavvuf Dergileri
===> Sunuş
===> Başyazı
===> Ayın Konusu
===> Binbir Damla
===> Tasavvuf Klasikleri
===> Hal Dili
===> Dün Bugün Yarın
===> Dünya Hali
===> Tencere
===> Kapaktakiler
===> Diğer Yazılar
===> Şiir
===> Tavan Arası
===> Kitaplık
=> Semerkand Aylık Aile Dergisi
===> Editörden
===> Başyazı
===> Haberiniz Olsun
===> Kapak Konusu
===> Değerlerimiz
===> Gençlere Sorduk
===> Evlilik - İletişim
===> Psikoloğum
===> Pedagoğum
===> Mizah
===> Sağlık
===> Yemek
===> Bizden Haberler
===> Sizden Gelenler
===> Diğer Yazılar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İlmi & Erdemli Sözler Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Güzel Sözler
=> Kutsal Günler
===> Beraat Kandili
===> Miraç Kandili
===> Mevlüt Kandili
===> Regaib Kandili
===> Kadir Gecesi
=> Mübarek Aylar
=> Önemli Günler
===> Ramazan Bayramı
===> Kurban Bayramı
===> Cuma Bayramı
===> Resmi Bayramlar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Ramazan Ayı Özel Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlim Dünyası İle Ramazan Ayı
===> Ramazan Ayı Yemekleri
===> Ramazan Ayı Duaları
===> Ramazan Ayı Faziletleri
===> Ramazan Ayı Günlüğüm
===> Ramazan Ayı Fıkhi Bilgileri
===> Ramazan Ayı Önemi
===> Ramazan Ayı Tavsiyeleri
===> Ramazan Ayı Galeri
===> Ramazan Ayı Nameleri
===> Ramazan Ayı Mizahları
===> Ramazan Ayı Makaleleri
===> Ramazan Ayı Kıssaları
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Açık Öğretim & İlitam Dunyasi ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlitam Forum
===> Ankara İlitam
===> İstanbul İlitam
===> Erzurum İlitam
===> İnönü İlitam
===> Samsun İlitam
===> İzmir İlitam
===> Diyarbakır İlitam
===> Sivas İlitam
===> Elazığ İlitam
=> İlitam Formu
===> Sistematik Kelam
=====> Sistematik Kelam Özetleri
=====> Sistematik Kelam Soruları
=====> Sistematik Kelam Dökümanlar
===> Fıkıh Usulü
=====> Fıkıh Usulü Özetleri
=====> Fıkıh Usulü Soruları
=====> Fıkıh Usulü Dökümanları
=> Sakarya İlitam
===> Ders Notları ve Özetler
=====> 5.Yarıyıl Dersleri
=======> Sistematik Kelam
=====> 6.Yarıyıl Dersleri
===> Ders Soruları
=====> 4. Sınıf Sınav Soruları
=====> 3. Sınıf Sınav Soruları
===> Sınav Deneme Soruları
=====> 3.Sınıf Deneme Soruları
=====> 4.Sınıf Deneme Soruları
===> Sesli Dersler
===> Ders Pdfleri ve Slaytları
===> Sakarya İlitam Öğrencileri
===> Sakarya İlitam 3.Sınıf Öğrencileri
===> Sakarya İlitam 4.Sınıf Öğrencileri
=> İlitam Arapça Sesli Ders - Özel Bölüm
=> Açık Ögretime Giriş
===> Açıköğretim Bölümleri
=> Aöf İlahiyat Programı
===> İlahiyat 1.sınıf
=====> Ders Özetleri ve Notları
=====> Din Hizmetlerinde İletişim ve Halkla İlişkiler
=====> Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar
=====> İslam Dininin Temel Kaynakları
=====> Temel Bilgi Teknolojileri
=====> İlk Dönem İslam Tarihi
=====> İslam Dini Esasları
===> İlahiyat 2.sınıf
=====> Ders Özetleri ve Notları
=====> Ana Konularıyla Kuran
=====> Dinler Tarihi
=====> Türk Medeniyeti Tarihi
=====> İslam Düşünce Tarihi
=====> Dine Yeni Yaklaşımlar
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
=====> Türk Dili
===> Arapça Dersi
=====> 1.Sınıf
=====> 2.Sınıf
=====> Pratik Arapça
=====> Sınav Soruları
=======> 1.Sınıf
=======> 2.Sınıf
=====> Fiil Çekimleri
=====> Arapça Hikayeler
=====> Arapça Deyimler
=> Dokuz Eylül İlitam
===> Kuran-ı Kerim I
===> Arapça I
===> Tefsir ve Tefsir Metinleri
===> İslam Bilimlerinde Yöntem
===> Mantık
===> İslam Tarihi ve Medeniyeti
===> Kuran-ı Kerim II
===> Arapça II
===> Hadis ve Hadis Metinleri
===> İslam Ahlak Felsefesi
===> Felsefe Tarihi
===> İslam Mezhepleri Tarihi
===> Osmanlı Türkçesi
===> Kuran-ı Kerim III
===> Sistematik Kelam
===> Fıkıh Usulü
===> İslam Felsefesi
===> Ana Konularıyla Kuran
===> Tasavvuf
===> Kuran-ı Kerim IV
===> Din Eğitimi
===> İslam Hukuku
===> Din Felsefesi
===> Dinler Tarihi
===> Din Hizmetleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Kuran-Kerim Eğitim Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Elif Cüzü
=> Kuran Öğretiyoruz
=> Tecvid Öğretiyoruz
=> Kuran Öğrenim Teknikleri
=> İlim Talebesinin Edepleri
=> Kuran-ı Kerim Hatmi
=> Üç Boyutlu Kuran-ı Kerim Oku
=> Kuran-ı Kerim Hatim İndir (Ücretsiz)
-----------------------------
Osmanlıca Eğitim Dünyası
-----------------------------
=> Osmanlıca Eğitimi
===> Osmanlıca Eğitim Kitabı
===> Osmanlıca Eğitim Seti
===> Osmanlıca Yazı Defteri
===> Ücretsiz Osmanlıca Eğitim Setleri
===> Ücretsiz Osmanlıca Eğitim Kitapları
=> Osmanlıca Klavye
=> Meb Osmanlıca Dersleri
=> Osmanlıca Yardım Bölümü
===> Osmanlıca Nasıl Öğrenilir ?
===> Osmanlıca Nasıl Öğretilir ?
-----------------------------
Atatürk Üniversitesi Önlisans İlahiyat Bölümü
-----------------------------
=> 1. Sınıf Güz Dönemi
===> İlk Dönem İslam Tarihi
===> Arapça I
===> İslam Ahlak Esasları
===> Temel Bilgi Teknolojileri I
===> İslam İnanç Esasları
===> İslam İbadet Esasları
===> İslam Sanatları Tarihi
=> 1. Sınıf Bahar Dönemi
===> Arapça II
===> Hadis Tarihi ve Usulü
===> İslam Hukukuna Giriş
===> İslam Kurumları ve Medeniyeti Tarihi
===> Türk İslam Edebiyatı
===> Tefsir Tarihi ve Usulü
===> Temel Bilgi Teknolojileri II
=> 2. Sınıf Güz Dönemi
=> 2. Sınıf Bahar Dönemi
-----------------------------
Din Hizmetleri Alan Bilgisi Testi - DHBT
-----------------------------
=> DHBT - KPSS- ÖSYM
===> Diyanet Dhbt Sınav Duyuruları
===> Diyanet Dhbt Çıkmış Sorular
===> Diyanet Dhbt Sınav Konuları
===> Çözümlü Dhbt Sınav Soruları
===> Diyanet Dhbt Hazırlık
===> Diyanet Dhbt Sınavı
=> Dhbt Sınav Dersleri
=> Dhbt Kitap Tanıtımları
===> Dhbt Yeterlilik Kitapları
=> Diyanet Dhbt Hazırlık Sitesi
=> Dhbt Uzaktan Eğitim
===> Dhbt Lise 1.Grup
===> Dhbt Önlisans 1.Grup
===> Dhbt Lisans 1.Grup
===> Dhbt Ön Hazırlık Programı
=> Dhbt Online Dersane
===> Dhbt Kariyer Rehberlik
===> Dhbt Görsel Eğitim Setleri
===> Dhbt Online Eğitim Sitesi
=> Dhbt Sınav Testleri
=> Dhbt Mülakat Hazırlık Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Tecvid Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Siyer Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Fıkıh Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Akaid Çalışması
=> Öabt Sınavı Kitap Tanıtımları
=> Dini Cd & Dvd Eğitim Tanıtımları
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Rüya Tabiri ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Rüya Tabiri
===> A-Rüya Tabiri
===> B-Rüya Tabiri
===> C-Rüya Tabiri
===> Ç-Rüya Tabiri
===> D-Rüya Tabiri
===> E-Rüya Tabiri
===> F-Rüya Tabiri
===> G-Rüya Tabiri
===> H-Rüya Tabiri
===> I-Rüya Tabiri
===> İ-Rüya Tabiri
===> K-Rüya Tabiri
===> L-Rüya Tabiri
===> M-Rüya Tabiri
===> N-Rüya Tabiri
===> O-Rüya Tabiri
===> Ö-Rüya Tabiri
===> P-Rüya Tabiri
===> R-Rüya Tabiri
===> S-Rüya Tabiri
===> Ş-Rüya Tabiri
===> T-Rüya Tabiri
===> U-Rüya Tabiri
===> Ü-Rüya Tabiri
===> V-Rüya Tabiri
===> Y-Rüya Tabiri
===> Z-Rüya Tabiri
=> Rüya Dünyası
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yeni İlahiyat Önlisans Proğramı / Kredili Sistem ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlahiyat Önlisans Kredili Sistem
=> İlahiyat Önlisans 1. Sınıf Dersleri
===> İlahiyat Önlisans 1. Yarıyıl
=====> İslam İnanç Esasları
=====> İslam İbadet Esasları
=====> İslam Ahlak Esasları
=====> İlk Dönem İslam Tarihi
=====> İslam Sanatları Tarihi
=====> Arapça 1
=====> Temel Bilgi Teknolojileri 1
===> İlahiyat Önlisans 2. Yarıyıl
=====> Tefsir Tarihi ve Usulü
=====> Hadis Tarihi ve Usulü
=====> İslam Hukukuna Giriş
=====> İslam Kurumları ve Medeniyeti
=====> Türk İslam Edebiyatı
=====> Arapça 2
=====> Temel Bilgi Teknolojileri 2
=> İlahiyat Önlisans 2. sınıf Dersleri
===> İlahiyat Önlisans 3. Yarıyıl
=====> Tefsir
=====> Günümüz Fıkıh Problemleri
=====> İslam Düşünce Tarihi
=====> İslam Mezhepleri Tarihi
=====> Din Psikolojisi
=====> Arapça 3
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 1
=====> Türk Dili 1
===> İlahiyat Önlisans 4. Yarıyıl
=====> Hadis Dersi
=====> Hadis
=====> Kelama Giriş
=====> Din Sosyolojisi
=====> Yaşayan Dünya Dinleri
=====> Din Eğitimi ve Din Hizmetlerinde Rehberlik
=====> Arapça 4
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 2
=====> Türk Dili 2
=> İlahiyat Önlisans Sınav Soruları
=> İlahiyat Arapça Önlisans
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Memurluk ve Sınav Sistemleri ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Diyanet Yeterlilik Sınavına Hazırlık
===> Yeterlilik Sınav Soruları
===> Yeterlilik Sınav Testleri
=> Diyanet İşleri Başkanlığı
===> Personel Hizmetleri
===> Diyanet Duyurular
===> Din Hizmetleri
===> Eğitim Faliyetleri
===> Personel Faaliyetleri
===> Hac ve Umre Hizmetleri
===> Din Görevlileri
=====> Yeterlilik Belgesi
===> Yeterlilik & Mbsts Sınav Soruları
=> Rehberlik Hizmetleri
===> Test Çözüm Teknikleri
===> Sınavlar Rehberi
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İslamda Bayanlar Dünyası (Tıbbi & İlmi Konular) ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Müslüman Bayanlar ve İslami ilimler
===> İslamda ve Tarihte Kadın
===> Müslüman Bayanlar İçin Namaz
===> Müsliman Bayanlar İçin Oruç
===> Muslüman Bayanlar için Tesettür
===> Müslüman Bayanlar için Evlilik
===> Müslüman Bayanlar için Özel Haller
===> Sorularımız ve Cevaplarımız
===> Üyelerimizin Paylaşımları (İlmihal)
===> Müslüman Bayanlar İçin Fetvalar
=> Bayanlar için Sağlık Köşesi
===> Bayanlar & Sağlık
===> Lohusalık Dönemi
===> Hamilelik Dönemleri
===> Bayanlar & Diyet
===> Sağlıklı Cilt & Bakım
===> Bayanlar & Cinsel Hayat
===> Üyelerimizin Paylaşımları (Sağlık)
-----------------------------
Ales , Dgs , Kpss Hazırlık Dünyası
-----------------------------
=> Dgs Sınavına Hazırlık
===> Dgs Sözel Mantık Dersleri
===> Dgs Sayısal Mantık Dersleri
===> Dgs Sınavı için Rehberlik
===> Dgs Bilgi Paylaşım Alanı
=> Dgs Sınav Sistemi
===> Dgs Çıkmış Sorular
===> Dgs Dökümanları
===> Dgs Sıkça Sorulanlar
===> Dgs Test Bankası
=> Dgs için Tavsiye Kaynaklar
===> Dgs Kitap Tanıtımları
===> Dgs Görüntülü Eğitim Setleri
===> Dgs Hazırlık Web Siteleri
===> Dgs Online Dersaneler
===> Dgs için Tavsiye Dersaneler
===> Dgs Sınavını Nasıl Kazanırım ?
=> Dgs ve İlahiyat Önlisans
=> Dgs İlitam Yerleştirme Özel Bölüm
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Bilim Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Psikoloji Dünyası
=> Tıp Dünyası
=> Biyoloji Dünyası
===> Biyoloji Bilimcileri
=> Kimya Dünyası
===> Kimya Bilimcileri
=> Fizik Dünyası
===> Fizik Bilimcileri
=> Matematik Dünyası
===> Matematik Bilimcileri
=> Coğrafya Dünyası
===> Coğrafya Bilimcileri
=> Önemli Tarihi Buluşlar
=> Bilim ve Teknolojileri
=> Astronomi ve Uzay Teknolojileri
=> Eğitim Dünyası
-----------------------------
Arapça Kitap Dağıtım
-----------------------------
=> Arapça Dağıtım
===> Arapça Kaynak Kitaplar
===> Arapça Ders Kitapları
=> Bayanlara Özel Arapça Kursu
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Arapça Dil ve Gramer Eğitim Dünyası (yakında) ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Arapça Hakkında
=> Arapça Osmanlıca Klavye
-----------------------------
Diyanet Yeterlilik Kitabı
-----------------------------
=> Kitap Kampanya ve Tanıtımları
=> Diyanet Yeterlilik Sınavı 2013
=> Diyanet Yeterlilik
===> Diyanetyeterlik.com
===> Diyanetkitap.com Kampanyalar
===> Din Görevlileri
===> Din Görevlisi Kitabı
=> Diyanet Yeterlik 2013
=> İslami Kitaplar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Eğlence Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> 3D-Boyut Dünyası
=> Çoçukların Dünyası
===> Oyun Dünyası
===> Masal Dünyası
===> Mizah Dünyası
===> Dini Hikayeler
===> Flash Eğlence Dünyası
===> Sevgili Peygamberim
=====> 365 Günde Sevgili Peygamberim
===> Sesli Masal Dünyası
=> Sorular - Cevaplar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yemek ve Pasta Tarifi Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Yemek ve Pasta Tarifleri
===> Çorbalar
===> Sebze Yemekleri
===> Makarnalar
===> Pilavlar
===> Köfteler
===> Börekler
===> Tatlılar
===> Hamur İşleri
===> Kekler
===> Salatalar
===> Sütlü Tatlılar
===> Kurabiyeler
===> Yaş Pastalar
===> İçecekler
===> Balık Yemekleri
===> Et ve Tavuk Yemekleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Fotoğraf & Resim Paylaşım Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Resimler
===> İslami Resimler
===> İbretlik Resimler
===> Doğa Resimleri
===> Resimli Konular
-----------------------------
Doğal Bitkisel Bakım
-----------------------------
=> Doğal Bitkisel Bakım
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Güncel Haberler & Tarihden Başlıklar ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> ilimdunyasi.com Haberleri
=> Sınav Duyuruları
===> Diyanet Sınav Duyurusu
===> Meb Sınav Duyurusu
===> Ösym Sınav Duyurusu
===> Mesleki Bilgiler Sınav Duyurusu
===> Memurlar Sınav Duyurusu
=> Tarihe Yolculuk
===> Tarihten Başlıklar
===> Çanakkale Zaferi
=> Tarihi Mekanlar
===> Müzeler
===> Saraylar
===> Kaleler
===> Türbeler
===> Camiler
=> Hakikate Erenler Dünyası
===> Müslümanlık Nedir ?
===> Hidayet Dünyası
===> Hidayete Erenler
===> Dünyadan Seçmeler
===> Müslaman Olmak İsiyorum
=> Yıldızname
=> Ölüm ile Yüzleşme
=> Mucizeler Dünyası
=> Yaşamdan Seçmeler
-----------------------------
15 Temmuz Gazi ve Şehid Haberleri
-----------------------------
=> 15 Temmuz Gazi ve Şehid Haberleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İmam Hatip Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İmam Hatip
=> İmam Hatip Gönül Kalemi
=> Kutlu Doğum Programı
-----------------------------
İlim Dünyası Arşiv Kategorisi
-----------------------------
=> İlim Dünyası Arşiv Konuları
=> İlim Dünyası - İnstagram
TinyPortal v1.0 beta 4 ©
Bloc
|
harita
|
Site Map
|
Sitemap
|
Arşiv
|
Wap
|
Wap2
|
Wap Forum
|
urllist.txt
|
XML
|
urllist.php
|
Rss
|
GoogleTagged
|
|
Sitemap1
|
Sitema2
|
Sitemap3
|
Sitema4
|
Sitema5
|
urllist
|
Yükleniyor...