> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Kuranı Kerim > Kuranda İnsan Psikolojisi > Genel Olarak Zaman
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Genel Olarak Zaman  (Okunma Sayısı 2864 defa)
09 Şubat 2011, 14:42:47
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 09 Şubat 2011, 14:42:47 »



GENEL OLARAK ZAMAN

Çeşitli Din Ve Zihniyetlere Göre Zaman

 Zaman, gündelik yaşamda çok sık kullanılıp anlaşıldığı zan­nedilen, mahiyeti bakımından asırlardır insan zihnini meşgul eden, fakat insanın bir türlü anlayıp anlatamadığı; varlığını, varlığında bulabildiği; yok oluşunu da varlığında hissettiği bir kavramdır. Akıl için zamanın anlamını kavramak oldukça zordur. Aslî metafizik gö­rüş açısından zamanı tarif etmek çok müşkildir [3]. Zamanın tek ve yegâne tanımını yapmak imkânsızdır. Bu ise hiçbir tanıma kesin gözüyle bakılamayacağını gösterir [4]. Zamanın referans noktası koz­molojidir. Günümüzde bilim, diğer sahalarda olduğu kadar, koz­moloji konusunda kesin ve net konuşamamaktadır. Bilim, koz­molojik verileri yorumlarken, bunların ardındaki olayları ya da ana etkenleri tek ve isabetli bir şekilde açıklamaya gücünün yetmediğini itiraf etmektedir. Aynı veriyi, birçok şekilde açıklama im­kânı vardır. Bu açıklamalar epistemolojik değerlendirmelere, ön yargılara, moda akımlara ya da metafizik yönelişlere dayanmak­tadır [5]. Bütün bunlar, zaman hakkındaki bilgilere, yeterince güveni­lemeyeceğini göstermektedir.

Zamanın ne olduğu sorusu, çok sorulmuş, ancak onun, tat­min edici bir cevabı bulunamamıştır [6]. Zamanı bildiğini iddia edenler, kendisine sorulduğunda, onu tarif etmede zorlanmıştır [7]. Za­man meselesini titizlikle ele alanlar, bütün teorileri incelediklerini, buna rağmen bir sonuca ulaşamadıklar mı, yani zamanın gerçek niteliğini gösteren herhangi bir şey bulamadıklarını belirtmekte­dirler [8]. Zamanın mahiyetini izahta hiçbir teşebbüsün nihaî olamayacağı şeklindeki açiklamalar da [9] işin ne kadar girift olduğunu an­latmaktadır. Konu ile ilgili araştırmalar, âfâkî sayıldığı için, bu ka­naat olumlu karşılanmamış, objektif bir görüşle yola çıkıldığında, zamanın gerçek niteliğinin kısmen anlaşılabileceği itiraf edilmiştir. Şu halde böyle bir itiraf, zamanın tam manasıyla anlaşılmamış ol­duğunu göstermektedir. Dolayısıyla zaman hakkında yapılan ta­nımlara tam ve kesin gözüyle bakmak, oldukça zordur. Kesin ol­mamakla  birlikte  yapılan tanımlar,  söz  konusu  kavramın  an­laşılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Lafızlar değişse de her dilin zaman kavramını ifade ederken kullandığı kelimeler, kavram hakkında zengin bir bilgi ve birikimi beraberinde taşımaktadır.

Zaman, Arapça bir kelimedir. Zaman veya zemen, vaktin azı­na veya çoğuna verilen, asr ve dehr anlamında kullanılan bir isimdir. Ancak zaman, belli bir müddeti; dehr ise dünyanın ömrü­nün tamamını ifade eder. Ayrıca zaman, olayın adı ile de anılarak onun vukuu anını ifade eder. Hurma zamanı, meyve zamanı gib [10]. Buna göre olayın süresi, zamanın ölçeği; olayın adı da zamanın adı olmaktadır. Arap dilinde zaman "mazi, hal ve istikbal gibi za­mana mukarin oluş beyan eden sigalar" anlamına da gelir [11].

Osmanlıca'da dehr, devir, müddet, mevsim, meta'; Fransız­ca'da temps, Almanca'da zeit, ingilizce'de time, İtalyanca'da tem­po, Farsça'da hengâm gibi kelimeler, zaman anlamında kullanılır [12]. Dünya kelimesi de zaman anlamında kullanılmaktadır [13]. Hançerlioğlu'na göre zaman, tüm varlıkların, birbirinin yerini ala­rak sıralandığı sonsuz süredir [14]. Dünya, baht, talih, devran gibi ke­limelerin de zaman kavramını ifade ettiği görülmektedir [15]. Antik çağ Yunanlılarının khronos, Lâtinlerin tempus diye adlandırdığı zaman; oluş. gelip geçiş, değişme ve süreklilik biçimi, dönüşü ol­mayan bir doğrultuda birbiri ardından gitme manalarını taşır [16].

Ebu'l-'Alâ' el-Ma'arrî (449/1057), zamanın, gök cisimlerinin hareketi olduğu şeklindeki tarifin, hatalı olduğunu söylemektedir. Nitekim dilcilerden Sîbeveyh'in (299/911), zamanı, gece ve gün­düzün geçmesi diye tarif edişinide bu hatalı tarife örnek olarak verdikten sonra, zamanın en küçük parçasının, idrak edilecek şey­lerin tamamını kuşattığına açıklık getirmektedir [17]. Kelâmcılara göre zaman: bilinmeyen bir yenilenenin, bilinen bir yenilenen ile öl­çülmesidir. Gece ve gündüz ile ayın, ay ile senenin, sene ile ömür ve dehrin ölçülmesi [18] bunun ampirik realitesidir. Jeolojik olarak yer kabuğunun oluşum devreleri yani birinci zaman, ikinci zaman ve mûsikîde vuruşla belli edilen ölçü bölümü, bize zamanı anlat­maktadır. Zaman öldürme, zamandaşlık, zamansız, zamana göre ücret [19], iş günü [20] gibi kelimeler, zamansız bir şeyler yapılama­yacağını göstermektedir. Yapılan tanımlardan herhangi birinin, za­man kavramını tam olarak açıkladığı söylenemez. Ancak, zaman kavramına ait tanım ve kelimelerden her biri, bu kavramın içeri­ğinde bulunan manalardan az veya çok bir bölümünü anlatmaktadır. Ayrıca farklı tanımlar, bu kavramın, çok zengin manalar içerdiğini de ortaya koymaktadır. Şu halde zamanın gerçekliği ve tanımıyla ilgili bu teorileri bir tarafa bırakarak, şu sorulara cevap aranmalıdır. Zamanın dış dünyada bir varlığı var mıdır, eğer yoksa zaman sadece zihinde mi vardır, genel olarak dinlerin ve insanlığın zamana bakışı nedir, mutlak bir zaman var mıdır, yoksa zaman rölatif midir, Allah tan başka zamansız bîr varlıktan söz edebilir mi­yiz, varlık ve zamanın birbirine önceliği var mıdır? Zamanın kö­keni, kıdemi, mahiyeti sonlu ve sonsuz oluşu, zamanın durdurul­ması, ışık hızının aşılması bu konudaki tartışmaların temelini oluş­turmaktadır.

Mitolojide zaman, "efsane tarafından anlatılan hakikatin or­taya çıkmasından önce olamayacağından ötürü, başka bir zaman tarafından öncelenemeyecek, aniden fışkırması anlamında kökenseldir" [21] diye açıklanmıştır. Burada ifade edilen zaman, açılımı ile bize kozmolojik zamanı verecek olan zaman olarak değerlendirile­bilir. Bu fışkırmadan önce bir zaman yoktur. Bu anlamda kozmo­lojik zamanın kökeni, burada ifade edilen kökensel zaman olabilir. Ancak bu fışkırma, zamansızlık olarak değerlendirilmektedir [22].

Teogani ve kozmogoni [23] hakkındaki düşünceler "ebedî şimdi"ye işaret eden Sanskiritce gibi bazı dillerdeki peri hikâyelerinin başladığı "vardır" ifadesi, İbranice'deki zaman anlamında kullanı­lan "olam", Yunan dilindeki "aion" kelimeleri, Farsça konuşan her çocuğun çok iyi bildiği "bir varmış bir yokmuş Allah'tan başka kimse yokmuş" cümlesinde, hikâyenin başladığı "ebedî şimdi", tüm metafizik anlamını kapsayan kökensel zamana işaret eder. Zamanın başlangıcı, aslı, zaman içinde yaşanılan tüm olaylar, bu "bir varmış bîr yokmuş"a aittir. Bir başka husus ise, hem metafizi­ğe hem de zamanın yok edemediği mit ve sembollere ait "hiçbir zaman" ve "tüm zamanlar"ifadelerinin anlatmak istediği mana, bu "bir zamanlar"ın içindedir. Bunlar her şeyin kendisinden doğduğu "ebedî an"ın değişmezliğini paylaşırlar [24]. Fıtrîler/Primitifs de ise başlangıçların zamanı, onların hayatını her yönden kuşatır. Ebedî zaman hâkimiyeti Allah'a kulluk duygusunu geliştirir [25]. İşte bu duygu, üzüntüyü yok ederek insanı sevinç ve mutluluk atmosfe­rine taşır. Bu ise insanı ebedileştirdiğinden, zamanı kısaltır [26]. Din­sel bayramların amacı, primitifs bir olayın tekrarı ile hedeflenen kökensel zamanı ve o zamandaki mutluluğu yakalamaktır [27]. Zira zaman akışının çok yavaş olduğu yorumu yapılan altın çağ insanı için, zamanın değişim fonksiyonu yoktur. Bu çağda kişiler büyü­seler ve ölseler de, yaşadıkları dünya cennet gibi bir süreklilik için­de bulunuyor görünür ki, bu durumda kozmosun geçici devirlerle yenilenmiş olduğuna inanılmaktadır. Ancak zaman, yenilenemez bir tarzı tarafından etkilenmemiştir.

İlk insana göre kozmosla tarih özdeşti. Kum saatinde olduğu gibi kum aktıkça, hem üst bölümde, hem de aradaki kanaldan aşağıya düşen kum tanecikleri ile alt bölümdeki şekil değişmeye başlar. Böylece zaman yeni bir anlam kazanır [28]. Kuzey Amerika yerlilerine ait dillerin birçoğunda, dünya kelimesi aynı zamanda yıl anlamında kullanılmaktadır. Dinlerin bir çoğunda, önemli rol oynayan yeni yıl, yaratılışın ilk günüyle çakışmaktadır. Bunun için bir yılın bitiminde "dünya geçti" denilmektedir. Her yeni yılda, ev­renin yaratılışı taklit edilmekte, dünya yeniden yaratılmakta, bu yapılırken zaman da yaratılmakta, ona yeniden başlanarak dirilti­lip yaratma ve yaratılış başlangıcıyla bütünleşmektedir [29]. Kökensel kutsal zamana özlem, dinsel bir özlemdir. Çünkü o zamanda, dünya Tanrının elinden çıktığı şekliyle taptazedir. O dünyada ya­şamak, cennette yaşamaya eş değerdir. Mitolojide "İn illo tempore" terimi ile anlatılmak istenen şey, "devrevî geri dönüşleri büyük ölçekte açıklayan, başlangıçların mükemmelliğine duyulan özlem olmaktadır". Bu özlemle, sözü edilen mükemmelliğin yeniden elde edildiğine inanılır. Dış dünyada bir çok neslin geçmesine karşılık, kısa bir an, ebediyetin zamana nüfuz etmesi şeklinde değerlendi­rilir. İnsanın tecrübesi, ebedî olanın alanına ve ondan ayrılmaz olan mutluluğa yaklaştıkça [30], mağaradaki yedi uyurlar gibi mit­lerde de süre daha hızlı geçer. Dünyevî anlamda sevinç ve mutlu­lukla geçen saatler, insana bir an gibi geliyorsa, ilahî sevgili ile bir­likte olan oluş, geçmiş gelecek ve zamanın tüm iyonları, yalnızca bir an gibi değil, manevî insanın içinde bulunduğu "üstün an" gibi geçer [31]. Üstün an, hep başlangıçlarda, o zamanda meydana gelen olaylarda aranmıştır. Bunun için başlangıçtaki an, yeniden yaşa­nılarak tekrar edilmektedir. İşte efsanenin ontoloji ile dayanışma halinde olmasının nedeni budur [32]. Bu, dairevî zaman anlayışının bir tezahürüdür. Perişanlık, acı ve huzursuzluk ise zamanı öznel olarak uzatır [33].

Mitik bir yapıya bürünen vaftiz ve Nuh tufanının birleştiği nokta, insanın yeniden başlangıca, günahsızlığa,  "cennetten in­meden önceki an"a dönme inancıdır. Ölüm suları, insanlığın efsa­nevî atasını bağrından çıkarmıştır. Aynı şeklide her ayinsel çıplak­lık...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Genel Olarak Zaman
« Posted on: 29 Mart 2024, 17:12:09 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Genel Olarak Zaman rüya tabiri,Genel Olarak Zaman mekke canlı, Genel Olarak Zaman kabe canlı yayın, Genel Olarak Zaman Üç boyutlu kuran oku Genel Olarak Zaman kuran ı kerim, Genel Olarak Zaman peygamber kıssaları,Genel Olarak Zaman ilitam ders soruları, Genel Olarak Zamanönlisans arapça,
Logged
30 Ocak 2019, 14:33:42
Mehmed.
Görevli Sorumlusu
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 18.662


Site
« Yanıtla #1 : 30 Ocak 2019, 14:33:42 »

Ve Aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

30 Ocak 2019, 15:31:07
Ceren

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 26.620


« Yanıtla #2 : 30 Ocak 2019, 15:31:07 »

Esselamu aleykum. Rabbim razı olsun paylasimdan kardeşim. ..
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes