Sonuç

Sonuç

Yüce Allah, insanı en güzel biçimde yaratmış ve onu yaratıkların en şereflisi kılarak melekler dahil bütün âlemlere tercih etmiştir. Allah Teâlâ, inşam yeryüzünde halîfe tayin ederek ona oîan güvenini ve yakınlığım önemle beyan etmiştir.
insan bedeni pek çok hasleti İçinde bulunduran büyük bir evrendir. Pek çok şey onda gizli olarak bulunur, insanda ne varsa, içindeki anlamdadır, iyilik, kötülük, doğruluk, yalancılık, mal ve makam sevgisi gibi hususlar insanda gizli halde mevcuttur. Topraktan olan beden kalıbının içinde insanlık cevheri gizlidir.
Gererek fizikî, gerek maneviyat ve ahlâk itibariyle insan, en güzel bir kıvama erebilecek, en güzel kabiliyetleri sergileyecek bir biçimde yaratılmıştır, insan, yüksek duygularla donatılmış, faziletli ve istidatlı, ebediyete meftun bir varlıktır. En sefil görünen bir insan ruhunda dahi ebediyet düşüncesi, güzellik aşkı ve fazilet hissinden meydana gelen gök kuşağı gibi bir iklim mevcuttur ki, onun yükselip ölümsüzlüğe ermesi de, içindeki bu kabiliyetlerin geliştirilip ortaya çıkarılmasına bağlıdır.
insan, ruh ve beden unsurlarından oluşan bir terkiptir. Bu terkip kâinatı temsil eden bir özelliğe ve dünyayı etkileyecek bir güce sahiptir. Her insanın birinci ve temel vazifesi, kendisini keşfedip tanıması ve bu sayede Rab-bine yönelmesidir. Kendi mahiyetini tanıyıp bilmeyen ve yüce yaratıcısı ile münasebet kurmayan kimseler, vücut ikliminde nasıl bir hazine taşıdıklarını bilmeden bu dünyadan göçüp giderler.
Kur'ân, Aliah'ın varlığına delil olarak bizzat insanın kendi varlığını ve yaradılışını vukufla İşler. Allah'ın varlığının belgelerinin, insanların kendi nefislerinde olduğunu beyan eder.
Günümüzde tıp gibi beden ilmiyle, psikoloji ve sosyoloji gibi insanın manevî dünyası ile uğraşan ilimlerin ve araştırmaların verilerine bir göz atıldığında, insanın ne denli karmaşık bir yapıya sahip olduğu ve buna rağmen beden ve ruh ahengi içinde şuurlu bir varlık olarak hayatını sürdürdüğü görülür.
insanı insan yapan ve kişi kılan yanı, onun akıl varlığıdır. Ancak bu yanı, kişiye tamamlanmış ve hazırlanmış kâmil bir şekilde verilmiş değildir. Kişinin bir manevî, yani niyet alanı, bir de fiil ve eylem yanı vardır. Onun birinci yanı ve alanı, niyet ve mana olarak görülmeyen âleme aittir. Fiil ve eylemleri ise görünüşten ibaret olan reel âlemde olup biterler. İnsan, akıl varlığı yanı ile Allah'a dönük ve O'ndan aldığı pay ile O'na katılırken, tabiî varlık yönüyle canlı ve cansız varlıklar dünyasına katılır ve oradaki geçerli kanunlara boyun eğer.
Mukaddes kitabımız Kur'ân-ı Kerim'in , hemen hemen bütün hitapları, insanın iki yanlı bir varlık olduğunu ifade eder. İnsan bir bütündür. Bu bütünlük içinde insanı ele almak bugünkü ilmî verilere tıpa tıp uymaktadır. Eğitimciler, sosyologlar ve psikologlar da aym şekilde insanı bir bütün olarak değerlendirmektedirler.
însan, duyularla müşahede edilen bir beden, diğeri de akıl ile idrak olunan ruhtan müteşekkil bir bütünlük içindedir. Bu sebeple insan, hayvan ile melek arasında yaratılmıştır, diyebiliriz.
Kur'ân, düalist insan kavramına iltifat etmemektedir, insan bedeni ve "Allah'ın kendisine nefhettiği ruh" ile bir bütündür, tnsan tek olan, intibak eden ve organizasyonda rol alan uyumlu bir yapıya sahip varlıktır. Şahsiyet olarak herkes tektir. Şahsiyetin İse iki özelliği vardır: Tek oluş ve istikrar.
insanın, biyolojik, fizyolojik ve ruhî yapısında bir vahdet mevcuttur. Bu öyle bir birlikteliktir ki, Allah Teâlâ, kâinat üzerinde hakim kıldığı ahenk ve nizamı, cismen küçük fakat taşıdığı muhteva ve mükellefiyet açısından büyük bir kâinatı andıran, en mükemmel ve en şerefli olarak yarattığı bu varlıkta da en bariz bir şekilde göstermiştir.
Bütün insanların, insan olmak bakımından ortak oldukları genel ve aslî bir yaratılışı vardır ki, o da, hayvanı, melekî, fizikî ve rûhânî iki hayatı içeren, görünen İle görünmeyen âlemi bümeye ve görülenden görülmeyeni sezmeye yetenekli olarak yaratılmış olmalarıdır. Allah, insanı bu fıtratta, bu Özellikte yaratmıştır. İnsanın kendisini yaratan Allah'ı bilip O'na yönelmesi, hak ve hayra doğru gitmesi fıtratının ve yaratılışının gereğidir.
Yaratılış amacı Allah'a kulluk olan insanoğlu, imanî ve ahlakî açıdan birbirinden farklıdır. Allah, İnsanların inanç ve fillerini, ahlakî davranışlarını ve temayüllerini çeşitli kelimeler, kavramlar ve ifadelerle beyan eder, metheder veya zemmeder. Kur'ân'da insanı, inancı, sözü, fiili ve davranışı yönüyle anlatan, niteleyen ve değerlendiren kavramlar ön plana çıkmaktadır. Bir fıkır ve düşüncenin, bir sistemin, bir konunun anlatılmasında ve anlaşılmasında kelime ve kavramların önemi oldukça büyüktür.
Kur'ân, insan karakteri ve psikolojisi üzerinde ısrarla durmakta, insanı iman ve inkar yönünden ele almaktadır. Bu açıdan Kur'ân, başlı başına bir mucizedir. İnsan, ancak Kur'ân1 m verdiği beyan ve mesajla anlaşılır ve değerlendirilir. Zira Kur'ân, insanı yaratan yüce Allah'ın kelamıdır. İnsanın bütün his ve düşüncelerine, fiil ve hareketlerine vâkıf olan ve insanı tüm yönleriyle en iyi bilen ve tanıyan sadece Allah'tır.
Nankörlük (küfran-ı nimet) konusunun iyi anlaşılabilmesi için öncelikle "küfür" kelimesinin anlamını bilmek gerekir. Küfür, bir şeyi tamamen örtmek anlamındadır. Birinin yaptığı iyiliğe veya verdiği nimete karşı kadir bilmeyip nankörlük etmek demektir. Teşekkür anlamındaki "şekere" nin tam karşıtıdır. Arap dilinde küfür kelimesinin asıl manası budur. Bu kelime, İslam Teolojisi sınırı içinde kalınca çok Özel bir anlam kazanmıştır. Kur'ân çağında ilâhî vahiy tarafından kullanılan bu kelime, İslam öncesi düden alınarak Allah'a iman merkezi etrafında dizilen çok önemli bir düşünce alanına girmiştir. Artık bu kelime, inanç ve imanın karşıtıdır. Basit bir nankörlük hareketi değildir. Buna göre küfür kelimesinin iki anlamı vardır. Birincisi imanın zıddı, ikincisi ise şükrün zıddı olan nimeti inkar manasıdır.
Kur'ân'da yoğun bir şekilde kullanılan küfür kelimesi, zamanla aslen anlam çekirdeğinde bulunan "nankörlük" (kıymet bilmeme) öğesinden iyice sıyrılarak, gittikçe daha çok "inançsızlık" anlamını taşımaya başlamış ve son olarak en yaygın şekilde ortada minnetle ilgili hiçbir şeyin bulunmadığı durumlarda ve bu ikinci anlamda kullanılan bir kelime haline gelmiştir.
İnsan, her şeyini, varlığını, hayatını ve geçimini Allah'ın sınırsız rahmetine borçludur. Bu demektir ki insan, hayatının her safhasında kendisine göstermekte olduğu iyilik karşısında Allah'a karşı minnet beslemek görevini üstlenmiştir. Kâfir İse, Allah'ın lütfuna muhatap olduktan sonra, davranışında hiçbir minnettarlık ifadesi taşımayan ve hatta yaratıcısına karşı İsyankar davranan kişidir.
Allah, insanı varlıkların en güzeli, en mükemmeli ve en üstünü olarak yaratmıştır. Ayrıca onları çeşitli maddî ve manevî nimetlerle donatmıştır. Nimetlerin başında geİen ve insanın kendisini yaratan yüceler yücesini tanımaya, yaratılış gayesindeki ubûdiyyet çekirdeğini filiziendirmeye ve iman gibi fıtratındaki muazzam bir cevheri ortaya çıkarmaya vesile olan akıl ve muhakeme nimeti insana ihsan edilmiştir.
Nankörlüğü, yapılan bir iyiliğe, verilen bir nimete, insanlık onurunun korunması ve gelişmesi için sergilenen her türlü faaliyete karşı gösterilen mînnetsizlik, hatır tanımazlık ve kadirbilmezlik olarak tanımlayabiliriz. Buna göre nankörlük kavramı, geniş bir alanı kapsamaktadır. Öncelikle kendi şahsına, anne-babasma, hocasına, ustasına, dinine, vatanına ve milletine vb. karşı yapıİan bütün menfi eylemler nankörlükle direkt olarak alakalıdır.
İnsanlarda çoğunlukla hakim olan durum, nimete karşı nankörlüktür. "...Kullarımdan şükreden azdır." {Sebe', 34/13) ilâhî buyruğu bu gerçeği hatırlatmaktadır. Bu açıdan insanın bünyesinde, yaratılışında nankörlük duygusu vardır. Birçok davranışları ondan kaynaklanmaktadır. Uygun şartlar bulunca, insan şahsiyeti bu özelliğini ortaya koyar. Bu özellik, şükür ve hamd düsturu ile eğitilerek yararlı hale getirilebilir. Allah, bu kabiliyeti ve kudreti insana vermiştir. İnsan bu kabiliyetini geliştirerek Allah'a şükreden bir kul olmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğü kavrayanlar ancak nankörlükten uzak kalabilirler.
Bütün bu izahlardan şunu anlıyoruz ki, küfür sadece imanın zıddı anlamında değildir. Bu sebeple "nankörlük"anlamma da gelen küfür kelimesini sırf îmanı açıdan değerlendirenleyiz. Şunu da belirtmek gerekir ki, "nankörlük" sadece inanmayanlara mahsus bir hareket ve davranış da değildir.
Nankörlükle ilgili anlam yakınlığı olan kavramları, nankörlükle zıt anlamlı olan kavramlar arasındaki ilişkileri, nankörlüğü oluşturan sebepleri bu iki anlam çerçevesinin içinde düşünerek anlamak durumundayız. Ancak böyle bir anlayışla bu konuyu kavramamız mümkün olur.
Nankörlüğün söz konusu olduğu yerde öncelikle nimet akla gelmektedir. Nimet, bir karşılık ve maksat güdülmeksizin kendisi ile fayda ve ihsan kastedilen şeydir. Nimet, refah, rahat, güzel yaşam ve mal (servet) manalarına da gelir. Nimet, iyilik, iyi yaşam için gerekli her şey diye de tarif edilmiştir.
"...O size İstediğiniz her şeyden verdi. Allah'ın nimetlerini sayacak olsanız sayamazsınız..." (İbrahim, 14/34) ilâhî buyruğunda belirtildiği üzere, insan çeşitli nimetlerle donatılmıştır. Allah Teâlâ'nm kullarına verdiği bütün nimetleri saymak beşer gücünün dışındadır. Her iyilik, zevk ve hatta faydalı her şeye nimet denirse de gerçek nimet, âhiret saadetidir.
Allah'ın insana ihsan ettiği nimetler sayılamayacağına göre, nimetleri kısımlara ayırmak da haliyle zordur. Çünkü nimetler çok çeşitli oldukları gibi aynı zamanda birbirlerini tamamlamaktadırlar. Onları birbirinden ayırarak taksimata tabi tutmak ve adlandırmak sanıldığı kadar kolay değildir. Zira nimetler...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın