> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Kuranı Kerim > Kuranda İnsan Psikolojisi > Bagy
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Bagy  (Okunma Sayısı 1040 defa)
28 Mart 2011, 21:49:16
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 28 Mart 2011, 21:49:16 »



BAGY

 B-g-y- (begâ) kökünden türeyen bagy sözcüğü, davra­nışlarda dengeyi ve orta yolu aşma isteği anlamına gelir. Bu aşma, bazan nitelikte, bazan da nicelikte olur. Bagy, iki türlüdür:

1) Övgün (Mahmud) Bagy: Adaleti aşıp ihsan noktasına varmak, farzları yapıp nafileye yönelmek gibi,

2) Yergin (Mezmum) Bagy: Hakkı geçip bâtıla yönelmek, şüphelilere uzanmak gibi. Bagy, çoğunlukla mezmum du­rumlar için kullanılır.[1244]

Bagy sözcüğü, aşırılık, azgınlık, taşkınlık, ezme, horla­ma, hased, büyüklenme, aşırı fesatçılık, ölçüsüzlük anlamlarında da kullanılır.

Eşkiya ve terörist anlamındaki Bâgî (ç. Bugât) sözcüğü de b-g-y kökünden türemiştir.[1245]

 1 Bagy Eylemler Ve Durumlar:

 Bagy eylem ve durumları, siyasi-hukuki bagy ve ahlâki bagy biçiminde iki öbekte ele alabiliriz.

 a. Siyasi Ve Hukuki Bagy:

 A) Zulüm Ve Haksızlık

 Bagy'in temeli, başkası aleyhine sınırı aşmak olduğun­dan, birey veya toplum haklarının çiğnenmesi, böyle bir adla anılır.

Mabedin duvarını aşıp, Hz. Davud'un yanına giren çe­kişmeli taraflar, onun ürktüğünü görünce, şöyle dediler: "Korkma, birbirinin hakkına tecavüz etmiş (begâ) iki da­vacı. Aramızda adaletli karar ver, ondan ayrılma, bzi doğ­ru yola çıkar."[1246]

Hz. Davud, tek koyunu öbürlerine kat­mak isteyenin davranışını zulüm olarak adlandırmış ve şunu belirtmiştir: "Doğrusu huletâ'ın (ortakçılar'ın, yakınlar'ın) pekçoğu, birbirlerinin haklarına tecavüz ederler (yebgi), inanıp yararlı iş yapanlar bunun dışındadır, ama onların sayısı da çok azdır."[1247]

Buradaki huletâ, birlikte yaşayan ve iş yapan komşu, yakın ve ülküdaş gibi... insanları anlatır. Böyleleri arasındaki bagy, çabucak ortaya çıkma özelliğindedir.

Firavun ve askerleri Hz. Musa önderliğinde denizden geçen İsrailoğullarının peşine haksızlık ve düşmanlıkla (bagyen ve adven) düştüler.[1248]

Bagy, haram kılınan durumlardan biridir:

"De ki: Al­lah'ın, kulları için yarattığı zinet ve nzıkları haram kılan kimdir? Bunlar dünya hayatında inananlarındır, kıyamet gününde de yalnız onlar içindir." Bilen kimseler için âyetlerimizi, böylece uzun uzun açıklıyoruz. De ki: Rabbim yalnızca açık ve gizli fenalıkları (fevâhiş), günahı (ism), haksız yere tecavüzü/göz dikmeyi (bagy), hakkında hiçbir delil indirmediği şeyi Allah'a ortak koşmanızı ve Al­lah'a karşı bilmediğiniz şeyleri söylemenizi haram kılmıştır."[1249]

Bagy'in yasaklığı, cuma hutbesi sonunda okunan bir başka âyette yine vurgulanır:

"Şüphesiz ki, Allah, adaleti, iyilik yapmayı ve yakınlara bakmayı/gözetmeyi emreder. Hayasızlığı (fahşâ), fenalığı (münker) ve haddi aşmayı (bagy: azgınlık,taşkınlık) yasaklar. Tutarsınız diye size öğüt verir."[1250]

 B) Ekonomik Zulüm Ve Sömürü:

 Biraz önce gördüğümüz gibi, Hz. Davud'a gelen davacı­lardan biri, öbürüne göre çok büyük imkana, doksandokuz koyuna sahip olmasına rağmen, bagy'e kapılarak yal­nızca bir koyunu olmak gibi sınırlı imkanlara sahip insa­nın elindekine göz dikmiş açgözlü ve doymaz biridir.

Rızık bolluğu bagy'i kışkırtıcı bir etkiye sahiptir:

"Allah rızkı, kullarına bol bol verseydi, yeryüzünde azgınlık/küs­tahlık ederlerdi. Ama o, dilediğini bir ölçüye göre indirir. Doğrusu o, kullarından haberdardır, onları görendir."[1251]

Zaten insan yaratılışı gereği, doymaz ve açgözlüdür, "daha fazlasını ister"[1252], bu da onu ne zaman kendisini yeterli görse çabucak azdırır."[1253]

 C) Aşırılık Ve Haksız Talep:

 Aşırılık ve haksız talep, bagy olarak nitelenir:

"Şüphe­siz Allah size, ölü hayvan (murdar,leş) etini, kanı, domuz etini ve Allah'tan başkası adına kesilen hayvanı haram kılmıştır. Ama darda kalana, başkasının payına el uzat­mamak (gayra bâgin) ve zaruret miktarını aşmamak üze­re, günah sayılmaz. Çünkü Allah, bağışlayan ve merhamet edendir."[1254]

Âyette geçen "gayra bâgin velâ âdin" ibaresi, üç biçimde yorumlanır:[1255]

1) İsteme hakkı bulunmayanı istememek, başkasının payına el uztmamak ve belirleneni aşmamak.

2) el-Hasanu'l-Basri'nin benimsediği yoruma göre, ar­zu ve iştah duymamak, açlık (zaruret) sınırını aşmamak anlamındadır.

3) Mücahid'e göre ise, bir imama (meşru başkana) is­yan etmemek ve günah işlemekte hak yolun ötesine geçmemek anlamına gelir.

Yahudilerin aşırı gitmeleri (bagy: zulüm) dolayısıyla Yüce Allah tırnaklı hayvanları, sığır ve davarın sırt, bağırsak ve kemik yağları hariç iç yağlarını onlara haram kıl­mıştır.[1256]

 Bozgunculuk (Bagyu'l-Fesâd Fî'l-Ard):

 Karun'a kavmince verilen öğütler arasında şu ifade ge­çer:

"(..) Allah'ın sana yaptığı iyilik gibi, sen de iylik yap. Yeryüzünde bozgunculuk isteme. Doğrusu Allah, bozguncuları sevmez."[1257]

İnsanlara zulmedenlere ve yeryüzünde haksız yere taşkınlık edenlere, karşı durulur, onlara can yakıcı azap da vardır.[1258]

Fırtınalı deniz yolculuğundan kurtulan bir kısım in­sanlar, yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaktan geri kalmaz.[1259]

 D) Yaşama Hakkına Saldırı:

 Nefsi müdafa amacıyla girişilen eylemlerde, düşmanla­rın kendilerine yaptığı saldırının sınırları aşılmaz:

"Kim kendisine verilen kadar ceza verirse ve kendisine yine de saldırılırsa, Allah ona şüphesiz yardım edecektir. Doğrusu Allah, affedici ve bağışlayıcıdır."[1260]

Mü'minlerin birbirlerine karşı tutum ve davranışlarını ele alan âyetler bölüğü, olumsuz durumların çözüm yollarını da gösterir:

"Eğer mü'minlerden iki topluluk, birbirle­riyle çatışırlarsa /savaşırlarsa, aralarını düzeltiniz. Şayet biri diğeri üzerine saldırırsa, saldıranlarla Allah'ın buyru­ğuna dönmelerine dek savaşınız. Eğer geri dönerlerse, aralarını hakkaniyetle bulun, âdil davranın. Şüphesiz Al­lah, âdil davrananları sever. Doğrusu mü'minler, birbirle­riyle kardeştir. Öyleyse dargın olan kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah'tan sakının ki size acısın."[1261]

 b Ahlâki Bagy:

A) Büyüklenme, Böbürlenme Ve Şişinme:

 Hz Musa'nın kavminden olan Karun, onlara karşı az­mıştı (kendini büyük görüp onlara zulmediyordu). Milleti ona:

"Böbürlenme, Allah, böbürlenenleri sevmez. Allah'ın sana verdiği şeylerde, âhiret yurdunu da gözet, dünyadaki payını da unutma. (..)" öğütlerini vermişti.[1262]

 B) Kıskançlık, Çekememezlik Ve İhtiras (Bagyen Beynehum):

 Birliği, paylaşım ruhunu ve kaynaşmayı tahrip, bagy olarak nitelenir.

İnsanlar bir tek ümmetti. Allah peygamberleri müjdeci ve uyarıcı olarak gönderdi. İnsanların ayrılığa düşecekleri hususlarda, aralarında hüküm vermek için onlarla birlik­te hak kitaplar indirdi. Kitap ehli olan yahudilerin veya hıristiyanların, kendilerine ilim veya belgeler geldikten sonra ayrılığa düşmeleri, birbirini çekememezlikten, ihtirastan ve kıskançlıktan doğdu.[1263]

İsrailoğulları, Allah'ın kullarından dilediğine, bol ihsa­nından indirmesini çekemeyerek, Allah'ın indirdiğini inkâr etmekle, kendilerini kötü bir şey karşılığında sattı­lar. Bu yüzden gazap üstüne gazaba uğradılar. Ayrıca kâfirlere, alçaltıcı bir azap da vardır.[1264]

 C) Arsızlık Ve Zina:

 B-g-y kökünden türeyen bigâ (sıfatı: bagiy) sözcüğü, arsızlık, kötülük ve zinacılık anlamına gelir. Çünkü böyle bir özelliği olan kadın, kocasının nikâh hakkını başkasına çiğnetmiş demektir. Hz. Meryem, melek Cebrail'e şöyle de­di:

"Bana bir insan dokunmamışken; ben kötü (iffetsiz) bir kadın da olmadığım halde, nasıl oğlum olabilir?" [1265]

Çocu­ğu alıp kavmine getirdiğinde, şöyle dediler:

"Ey Meryem! Utanılacak bir şey yaptın. Ey Harun'un kızkardeşi! Baban kötü biri değildi, annen de iffetsiz (bagiy) değildi."[1266]

İffetli kalmak isteyen kadınları fuhşa zorlamak, yasak bir eylemdir:

"(..) Dünya hayatının geçici menfaatini elde etmek için, (evlenerek) iffetli olmak isteyen cariyelerinizi fuhşa (=bigâ) zorlamayın. Kim onları buna zorlarsa bilsin ki Allah onu değil, zorlanan kadınları bağışlar ve onlara merhamet, eder."[1267]

 2 Bagy'in Sonuçları:

 Sakin başlayan deniz yolculuğunda fırtınaya yakala­nınca, insanların Allah'a yönelmeleri, fırtınadan kurtul­duktan sonra ise bütün sözleri unutuşları, şöylece belirti­lir:

"Allah onları kurtarınca hemen yeryüzünde haksız ye­re taşkınlıklara (azgınlıklara) başlarlar (yebgûne fi'l-ard). Ey insanlar! Geçici dünya hayatında yaptığınız taşkınlığın sorumluluğu ve sonuçları sizin aleyhinizedir. Dönüşünüz bizedir, yaptıklarınızı size bildiririz."[1268]

Görüldüğü gibi bagy, hangi inanışın bağlısı olursa olsun, insanın bir özel­liği olarak sunulmuştur.

İnsanlara zulmedenlere ve yeryüzünde haksız yere taş­kınlık edenlere (yebgûne fi'l-ard: gaddarca davrananlara), karşı durulmalıdır. Onlar can yakıcı azabı da görecekler­dir.[1269]

 3 Bagy'in Önlenmesi:

 a. Bagy'in Bireylerce Önlenmesi:

 İnanıp yararlı iş yapanlar, birbirlerinin haklarına teca­vüz etmezler, ama bunların sayısı azdır.[1270]

 b. Bagy'in Toplum Ve Kurumlarca Önlenmesi:

 Bagy'in önlenmesi için, toplum üyeleri bir haksızlığa uğrayınca üstün gelmek üzere birbirleriyle yardımlaşmalı ve bu bagy eylemi önlenmelidir.[1271] Bu, mü'minlerin bir özelliği olarak belirtilmektedir.

Bir sahip çıkan ve yardımcı olacak kişiyi isteyen zavallı çocuklar, erkekler ve kadınlar uğrunda ve Allah yolunda savaşma emri, bagy'in önlenmesi için de geçerli olmalı­dır.[1272]


[1244] Râgıb-...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Bagy
« Posted on: 29 Mart 2024, 09:56:12 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Bagy rüya tabiri,Bagy mekke canlı, Bagy kabe canlı yayın, Bagy Üç boyutlu kuran oku Bagy kuran ı kerim, Bagy peygamber kıssaları,Bagy ilitam ders soruları, Bagyönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes