|
Konu Başlığı: Seyyid Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 28 Mart 2011, 22:42:11 SEYYİD Seyyid (ç. sâdât) kelimesi, Kur'an'da biri çoğul olarak üç yerde geçer. Sevâd kökünden türemiştir. Sevâd, kalabalık topluluk anlamına gelir. Seyyid ise, topluluğu yöneten anlamındadır. "Seyyidu'1-kavm," topluluğu yöneten kişi demektir. Bir topluluğu yöneten kişinin iyi ahlaklı olması gerektiğinden, erdemli kişilere de seyyid denmiştir.[612] Kur'an'da geçen seyyid kelimesi, üç anlamda kullanılır.[613] 1. Koca Evin reisi konumunda olduğundan kocaya seyyid denmiştir: "İkisi de kapıya koştu, kadın arkadan Yusuf’un gömleğini yırttı. Kapının önünde kadının seyyidine (kocasına) rastladılar. (..)"[614] 2. Halim (Yumuşak Huylu, Beyefendi): Seyyid sözcüğü, beyefendi ve kibar anlamında kullanılır: "Mabedde namaz kılarken melekler ona seslendiler: Allah sana, Allah'ın emriyle tasdik eden, seyyid (=efendi), iffetli ve iyilerden bir peygamber olarak Yahya'yı müjdeler."[615] 3. Yönetici: Kâfirlerin cehenneme gidecekleri, koruyucu ve yardımcı bulamayacakları, Allah'a ve peygamber'e itaat etmediklerine pişman olacakları belirtildikten sonra, şu sözleri yer alır: "Derler ki: Rabbimiz biz seyyidlerimize (=yöneticilerimize) ve büyüklerimize itaat etmiştik. Fakat onlar bizi yoldan saptırdılar. Rabbimiz onlara iki kat azap ver, onları büyük bir lanete uğrat."[616] Buradan, siyasî önderlerin toplum gözünde örnek alınan kişiler oldukları anlaşılır. Modern Arapça'da ise, seyyid'ten türetilen "siyâdet" sözcüğü, egemenlik anlamında kullanılır.[617] [612] Râgıb el-lsfahâni, age, 260. [613] Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayınları: 145-146. [614] Yusuf, 12/25. Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayınları: 146. [615] Âli İmran, 3/39. Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayınları: 146. [616] Ahzâb, 33/67-68. [617] Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayınları: 146. |