|
Konu Başlığı: Nesh Hakkındaki Görüşler Gönderen: müzzemmil üzerinde 17 Eylül 2011, 18:13:02 B. Nesh Hakkındaki Görüşler Kur'ân-ı Kerim'in tefsirini yapmak ve ondan gerekli hükümleri çıkarabilmek için, -tefsir açısından- üzerinde durulması gereken konulardan biri, nesih hadisesidir. Söz konusu ilim hakkında bilgi sahibi olmadan, neshe konu olabilecek ayetleri ve nakilleri incelemeden, yapılacak yorumların eksik kalacağı düşünülür. Bununla beraber, nesih hakkında farklı nakillerin olduğu bilinmektedir. Bu görüşlerin üzerinde durulması, konunun anlaşılmasına yardımcı olmaktadır.[112] 1- Neshi Red Edenler Neshi kabul etmeyenlerin başında Ehi-i Kitap alimleri gelir. Râzî (Ö. 606/1209), "Yahudilerin aksine, bize göre, nakil ve akıl açısından neshin varlığını kabul etmemiz mümkündür. Ehl-i Kitap alimlerinden bazıları neshi reddederken, kimisi de kabul etmektedirler. Müslüman alimler arasında neshin varlığını kabul etmeyenler bulunsa da, cumhur olarak kabul edilen alimler neshin caiz olduğu kanaatini taşımaktadırlar" şeklinde görüş belirtir.[113] Bununla birlikte, Müslümanlardan Ebû Müslim el-İsfehânî fö. 322/934)'nin neshi kabul etmediği bilinmektedir.' O, neshi kabul edenlerin ileri sürdüğü Bakara Sûresi 106. ve Nahl Sûresi 101. ayetlerinin neshin varlığına delil olamayacağına inanmaktadır. O'nun anladığı manada nesh, Kur'ân'ın Levh-ı Mahfuz'dan nakli ve diğer kitaplara tahvili şeklindedir.[114] Yoksa, Kur'ân-ı Kerim'in ayetlerinin değişmesi veya ortadan kalkması anlamında değildir. Ona göre, Kur'an'da yer alan nesih, eski dinlerin neshidir. Yoksa, Kur'an'da yer alan ayetlerin neshi değildir. Bunun için bazı deliller ileri sürmektedir. a) Bakara Sûresi 106. ayeti, Kur'ân-ı Kerim ayetleri ile değil, eski dinierin neshiyle ilgilidir.[115] Yüce Allah, Kur'ân'ın, emriyle önce gönderilen dinlerin bozulan yönlerini aslına döndürmüştür. Bakara Süresindeki ayette yer alan değiştirme ayetin yerini değiştirmedir, nesh değildir. Ayrıca, "ayet" kelimesi risalet anlamına gelmektedir. Yüce Allah Hz. Muhammed'i göndermek suretiyle önce gönderilen nebilerin risaletini sona erdirmiş olmaktadır.[116] b) " O çok şerefli bir kitaptır. O'na, ne Önden ne de arkadan batıl yaklaşamaz. O, herkes tarafından övülen, hikmet sahibi olan Allah'tan indirilmiştir,'"[117] ayeti, Kur'an'da neshin olmadığını ortaya koymaktadır.[118] Ebû Müslim; yukarıya aldığımız delilleri ileri sürerek, Kur'ân-ı Kerim'de neshin mümkün olamayacağını, neshe konu olan ayetleri te'vil suretiyle, müşterek uygulanırlığını savunur. Diğer taraftan, son devir İslâm alimleri arasında yer alan Ömer Rızâ Doğrul fö. 366/1947)'un,[119] yukarıda zikredilen Ebû Müslim'in görüşlerine katılarak, benzer açıklamalarda bulunduğu gözlenir. Ra'd Sûresi'nde yer alan bu ayetin Medeni veya Mekki olduğuna dair nakiller bulunmaktadır.[120] Ona göre ayet Mekkidir. Müşrikleri konu edindiği ve Mekki olması dolayısıyla nesihle ilgili olamayacağı ileri sürülür.[121] Bu alimlerin görüşlerine dikkat edilirse onlar, Kur'ân'ın diğer kitapları nesh ettiği kabul edilip, kendi içinde neshin olamayacağı savunulmaktadır. Onlara göre nesh vardır fakat Kur'ân içerisinde değildir. İslâm alimleri arasında son dönemlerde bu görüşleri kabul edenlerin çoğaldığı gözlenmektedir. Bunların iyi niyetli oldukları bilinmektedir. Neshi kabul etmekle İslâm'a zarar vereceklerini düşünülür. Oysa, İslam alimleri arasında nesih vardır veya yoktur görüşleri tamamen kelimeye verilen anlamdan kaynaklanmaktadır. Neshi kabul edenler, gece namazında olduğu gibi, önceleri her Müslümanın yapması gereken ibadetler, nafile şekline dönüşerek hafifletilmiş ise, bu bîr nevi neshtir. Kabul etmeyenler ise, bir ayetin nafile de olsa, uygulanma imkanı varsa, burada nesh söz konusu değildir, görüşündedirler.76 Neshin kabul edilmesi veya reddedilmesi bu teme! felsefeye dayandırılır.[122] [112] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 33. [113] Râzî, Tefsir 111/227. [114] Bk. Râzî, Tefsir, [11/229; Zerkânî, 11/207; Sâbünî. 1/101. [115] Bk. Râzî, Tefsir, 111/229; Sâbûnî, 1/101. [116] Konuyla ilgili geniş bilgi için bk. Said Şimşek, Kur'an'da Nesh Meselesi, Selçuk Ü. İ Fak.Der- 1986. say,. 2. s. 239. [117] Kur'ân-ı Kerim. Fussilet. 41/41-42. [118] Zerkânî, 11/207; Sâbünî. 1/101. [119] Doğrul. Tanrı Buyruğu Kur'ân-] Kerim'in Terceme Ve Tefsir'i. LXXXVI. Ömer Rızâ neshi reddederken; "Bize kalırsa bu bahsin ortaya çıkmasına sebep, Kur'ân-ı Kerimin mubkem-müteşabih kaideler dairesinde tefsirine önem verilmemesinden kaynaklanmaktadır. " sözleriyle neshin imkansızlığını vurgulamaktadır. Öte yandan, hadislerin neshe delil olamayacağını savunur. [120] Bk. Kurtubî, Tefsir. V/278: Elmabiı, Tefsir. IV/2940. [121] Bk. Şimşek. Said. Kur'an'da Nesh Meselesi. Selçuk Ü.İ.Fak. Der. Sayı 2. s. 243. 7f> Bu konu üzerinde tekrar durulacaktır. [122] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 33-34. |