İslamın Zuhurunda melein tutum ve davranışları 2

İslamın Zuhurunda melein tutum ve davranışları 2

1. Ebû Cehil (2/624),

Asıl adı: 'Amr b. Hişâm b. el-Muğîratü'1-Mahzûmî el-Kuraşî olan Ebû Cehil’in, câhiliye devrindeki lakabı Ebü'l-Hakem'dir.

Anasına nispetle, "İbnü'l-Hanzala" da denirdi. Sonradan Peygamberimiz ona, Ebû Cehil lakabını takmış ve artık öyle anılır olmuştur.

Peygamber Efendimiz s.a.v.'in: "-Her ümmetin bir firavunu vardır. Bu ümmetin firavunu da Ebû Cehil'dir" dediği bu hak düşmanı; câhiliye devrinde Kureyş'in, Seyyîd, kahraman ve dâhilerinden biri idi. Mekke Eşrafı arasında Peygamberimizin en şiddetli muhalifidir. Bedir'de öldürülmüştür.[365]

2. Ebû Leheb (2/624)

Asıl adı: 'Abdül 'Uzzâ b. 'Abdilmuttalib b. Hişâm'dır. Câhiliye devrinde Kureyş'in yiğit eşrafından çok zengin ve zorba biri idi. Kardeşinin oğlu Hz. Muhammed s.a.v. tebliğ ettiği için hırs ve hasedine mağlup olup kibirlenerek İslâm'a girmemiş ve daha ilk günlerden itibaren O'nun düşmanı kesilmiştir. Hac mevsimlerinde Peygamberimizin ardı sıra giderek tebliğin tesirini kırmak için: "-Muhammed yalancıdır, sizi atalarınızın dininden döndürmek istiyor, sakın inanmayın..." derdi. Peygamberimize son derece düşmanlığı ile tanınan Ebû Leheb, O'na eziyet için, Ebû Süfyân'ın kız kardeşi olan karısı Ümmü Cemîl ile kapısı önüne diken ve pislikler atacak kadar düşük bir seviyeye inmeyi bile göze almıştı. Tebbet Sûresi bu ikisi hakkında inmiştir.[366]

3. EbûSüfyân (31/652)[367]

Asıl adı: Sahr b. Harb b. Ümeyye b. 'Abdişşems b. 'Abdimenâf b. Kusayy el-Kuraşî, el-Emevî, es-Sahâbî'dir.

Mekke'nin fethine kadar, Peygamberimize düşman olan bütün eşrafa bu konuda önderlik yapmıştır. Câhiliye devrinde Kureyş'in en büyük zenginlerinden, seyyidlerinden biri ve aynı zamanda sancakları olan Ukâb'ın muhafızı idi. Büyük ticâret kervanlarının defalarca sevk ve idare etmiş, Mekke'nin ileri gelen bir çok tüccarı gibi, zuhur ettiği ilk günlerden beri İslâm'ın amansız bir düşmanı olmuştur.

Mekke'nin fethinde îmân eden Ebû Süfyân bilâhare; Huneyn, Tâif ve Yermûk savaşlarına müslümanların safında iştirak ile üstün gayretler sarf etmiş, bu arada iki gözünü de kaybedip kör olmuştur.[368]

4. Velîd b.Muğîre (l/622)

Asıl adı: Velîd b. Muğîre b. 'Abdillah b. Amr b. Mahzûm'dur, Künyesi: Ebû 'Afcdişşems olan bu kendini beğenmiş, meşhur İslâm kumandanı Hâlid b. Veiîd (21/642)'in babasıdır. Ona; "reyhânetü Kureyş, el-Velîd fî kavmini" ve Kureyş'in bütününe denk mânâsına gelen " 'İdl" de denirdi. Çünkü bütün Kureyş, Kabe Örtüsü'nü yenisi ile değiştirebilirken o, bunu yalnız yapabiliyordu.

Câhiliye devrinin ünlü hakem(kâdı)lerinden biri olarak bilinen bu din düşmanı, İslâm'ın ve Peygamberimizin sayılı düşman ve alaycı(müstehzî)lardan biridir. Kendisi varken Hz. Muhammed s.a.v.'in Peygamber olmasını, o sakat mantığına bir türlü sığdıramayıp şöyle derdi: "-Kureyş'in asilzadesi ve büyüğü ben ve Sakîf in reîsi Ebû Mes'ûd gibi, Mekke ve Tâif ülkelerinin ululan bir yana bırakılıp Muhammed'e vahiy nasıl gelirmiş?", el-Müddessir Sûresi'nin 11-26. âyetleri onun hakkında inmiştir.[369]

5. Utbe b. Rabî'a (2/624)

Câhiliye devrinde Kureyş'in en yüksek reislerinden biri olan Utbe b. Rabî'a b. 'Abdişşems'in künyesi; Ebû'l-Velîd idi. Ebû Tâlib ve Utbe'den başka, Kureyş içinde, zengin olmadığı halde; re'y, ilim, fazilet ve dinleyenleri tesîr altında bırakan bir hitabete sahip olmakla, bu makama lâyık görülmüş hiç bir kimse yoktur. Bedir'de Kureyş ordusuna kumanda etmiş ve bu savaşta Hz. Hamza (3/623) tarafından öldürülmüştür. Utbe'nin kızı ve Ebû Süfyân'm karısı olan Hind'i, Uhud savaşında, Hz. Hamza'nın ciğerini çiğneyecek kadar bir intikama sevk eden şey bu hâdise olmuştur.[370]

6. Şeybe b. Rabî'a b.' Abdişşems (2/624)

Utbe'nin kardeşi olan Şeybe, Câhiliye devri Kureyş ileri gelenlerinden biridir. Bedir savaşında müşrik ordusuna yedirmek için dokuz deve kestiğine göre Mekke zenginlerinden de biridir. Künyesi; Ebû Hâşim idi.[371]

7. Nadr b. Haris (2/624)

Nadr b. Haris b. Alkame b. Kelde b. 'Abdimenâf; Kureyş'in 'Abdüddâr boyuna mensuptur. Künyesi, Ebû Kâid idi. Câhiliye devri Kureyş kahramanı, ileri gelen ve İbnü İshâk'ın (151/768) dediği gibi şeytanlarından biri idi. Bedir'de Kureyş'in sancaktarlığını yapmıştır. Peygamber Efendimiz s.a.v.'i alaya alan, tekzip eden ve O'na eziyet edenlerin içinde çok ileri gidenlerden biridir. Acem hikâye ve masallarını öğrenmiş, Yahudi ve Hıristiyanlardan nübüvvet ve bi'setin yakın olduğu hakkında bilgiler edinmişti. Bu sebeple de: "-Eğer bize ilâhî bir uyarıcı gönderilirse ümmetlerin içinde en doğrusu muhakkak biz olacağız..."[372] âyet:i kerîmesi ile hikâye edilen sözleri söylemeye başladı. Ayrıca En'âm Süresindeki 109. ve daha başka bir çok âyetin onun hakkında indiği söylenir. Yukarıda mealini zikrettiğimiz âyette belirtildiği gibi, Peygamber gelirse inanacağını söylemesine rağmen kibirlenerek belki de beklenen Peygamberliğin kendisine gelmediğinden dolayı inanmamış ve bununla da kalmayarak Hz. Muhammed s.a.v.'in amansız bir düşmanı olmuştur.[373]

8. Ukbe b. Ebî Mu'ayt (2/624)

Câhiliye devrinde Kureyş önderlerinden biridir. Peygamber Efendimiz s.a.v. ile müslümanlara çok eziyet etmiştir. Namaz kılarken Peygamberimizin üzerine bir devenin sakatatını atan odur. Yine bir seferinde Peygamberimiz secdede iken mübarek enselerine öyle şiddetle basmıştı ki gözlerinin yere aktığını sanmıştı.[374]

9. Esved b. 'Abdeyeğûs (H.Ö. 1/621)

Esved b. 'Abdeyeğûs b. Vehb b. 'Abdimenâf b. Zühre, Peygamberimizin dayısı oğludur. Peygamber Efendimiz s.a.v.'e pek çok alay eden Esved, âyette geçen müstehzimden[375] biri olduğu müfessirlerce beyân edilmektedir. Peygamber Efendimiz s.a.v.'i görünce "-Bugün gökten ne getirdin!?" veya buna benzer daha başka sözlerle alay etmeye başlardı. Fakir ve himayesiz müslümanları görünce de, arkadaşlarına: "- Bakın! Bakın! İşte bunlar Kisrâ ve Kayser'in ülkelerini zapt edip yeryüzünün hâkimleri olacaklarmış!" diyerek alay edip onları tahkire kalkışırdı. Rivayete göre, sıcak bir gün evine dönerken yüzü simsiyah kesilmiş, ailesi de onu tanıyamayıp bir yabancı sandığından içeri almamış, böylece sıcak ve susuzluktan kavrulup ölmüştür.[376]

10. Esved b. Muttalib (2/624)

Esved b. Muttalib b. 'Abdil'uzza b. Kusayy'ın künyesi; Ebû Zem'a olup Kureyş'in ileri gelen eşrafından biridir. Esved b. 'Abdilmuttalib de diğer arkadaşları gibi, Peygamberimizle kaş-göz işareti ve âdiyâne sözler kullanmakla alay ederdi. Toplumu da îmân etmekten alıkoymak için aşırı propagandalar yapmaktan geri durmazdı.

"Muhakkak onlar, kendi günahları ve o günahlarla beraber daha bir çok (saptırdıkları kimselere ait) günahları yüklenecekler ve şüphe yok ki, (Allah'a ve Peygamberine) iftira ettikleri şeylerden Kıyamet günü onları sorumlu tutulacaklardır."[377] âyet-i kerimesinin o ve onun gibiler hakkında indiği rivayet edilmektedir.

Bedir savaşında, İslâm'a düşman olan diğer Kureyş asilzadeleri gibi katledilerek cezasını bulmuştur.[378]

11. 'As b. Vâil (1/623)

Kureyş'in Sehm boyuna mensup olan As b. Vâil, meşhur İslâm kumandanlarından Amr b. As'in babasıdır. İslâm ve Peygamberimizle alay etmesi ve düşmanlığı ile meşhur olanlardan biri de budur.

Peygamberimizin oğlu Kasım (bazı rivayetlere göre: 'Abdullah)[379] öldüğünde, As b. Vâil O'na "ebter" demiş ve Kevser Süresindeki son âyet bu sebeple nazil olmuştur.

As b. Vâil'in Mekkeliler arasında ayrı bir kıymeti ve şerefi vardı. Fakat bu üstünlük ve saygınlığını ihtikâr ve kötü işlerde kullanmaktan geri durmazdı.[380]

12. Haris b. Kays

Daha çok Haris b. Tulâtile diye anılan Hâris'in asıl adı; Haris b. Kays b. Adiyy b. Sehm'dir. Lakabı; İbnü'l-Gâytala idi. Mâlik b. Tulâtile diye de meşhurdur. Bazı kaynaklar ise Mâlik b. Tulâtile'nin başka biri olduğunu, İbnü'l-Gaytala lakaplarının müşterek oluşundan aynı şahıslarmış gibi göründüğünü kaydederler. Her iki ihtimâlde de bizim için önemli olan, anılan şahıs veya şahısların Peygamberimizin düşmanları arasında zikred ilişidir.

Câhiliye devrinde Kabe'yi ziyaret edenlerin putlara hediye ettikleri eşyaların muhafızı (Emvâlu'l-Muhaccera) ve hükümet işlerini yürütmek ile görevli idi. Peygamber Efendimiz, müstehzilerden biri olan bu mel'ûnun şerrinden Allah'a sığınırdı. "Muhammed, ashabını aldatıp öldükten sonra dirileceklerini söylüyor. Halbuki Allah'a yemin olsun ki bizi, zamandan başkası helak etmiyor." derdi. Ölümü hakkında değişik rivayetler vardır;[381]

13. Ebû Uhayha (2/624)

Sa'îd b. Âsi b. Ümeyye b. 'Abdişşems b. 'Abdimenâf, Câhiliye devrinde Ümeyye Oğullarının asilzadelerinden biridir. Mekke'de her kes ona saygı duyardı, öyle ki, başına bir sarık taktığı zaman hiç kimse aynı renkte bir sarık takmazdı. Bu sebeple toplumdaki bu üstün mevkiinden kinaye Ona, "Ebû't-Tâc, Zü'1-İsâbe, Zü'l-îmâme" gibi lakaplar takılırdı. İlk anlarda Peygamberimize karşı ılımlı hareket edenlerdendi. Fakat bunu duyan Nadr b. Haris; "-Duyduğuma göre Muhammed hakkında iyi şeyler söylüyormuşsun. Tanrılarımızı kötüleyip atalarımızın cehennemde olduğunu, kendisine tâbi olmayanların da cehennemi boylayip azaba uğratılacağını iddia ettiği halde sen böyle nasıl söylersin!?"[382] diyerek Onu tenkit etti. Bunun üzerine eskiden söylediklerini terk edip o da Peygamber Efendimizin amansız düşmanları arasına katıldı. Bu hareket Kureyş'in moralini bir hayli yükselttiği için Nadr gidip Ona teşekkür etti.[383]

14. Ümeyye b. Halef b. Vehb (2/624)

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın