Lugatta harf, kelimeleri meydana getiren harflerden başka; taraf, yüz (falan şeyin bir yüzü veya falanın yüzü gibi) yol anlamlarına kullanılır. Hadîsi şerifteki “harf» kelimesini ek­seri âlimler “lehçe» anlamına kullanmışlardır. Ahteri Lugatında harfin “yol» anlamında da kullanıldığını ısbatlamak için bir de misal vererek diyor ki, falan kimse bir “harf» üzeredir denince, o kimsenin bir yol üzere olduğu anlaşılır.
Kur'an'ı Kerim, Arap lisanı üzere indiği için, yedi Arap­ça lehçesi üzere de okunur. Aslında Kur'an “Kureyş» lehçesi üzere inmiştir. Amma onu, konuşurken, başka lehçe kullanan Arapların da okuyacağı gözönüne alınarak, yedi çeşit Arap lehçesi tesbit edilmiş ve Kur'an'ın bu lehçelerle okunması caiz görülmüştür. Bunlara “vücühi seb'a» (yedi çeşit okuma) deniyor.
Lehçe hususunda kendi Türkçemizden örnekler bulabili­riz. Misal olarak elimize “haydi gidelim» sözünü alalım. Yur­dumuzun bâzı bölgesinde bu “hadin gidek» bâzı bölgede “hayde gidelum»bâzı yerde “hayde gideh» diye konuşulmaktadır. Tabii ki Arapçada da böyle değişik lehçeler vardır.
Bu konuda Taberî der ki :
“Âlimlerden bir kısmı, yedi harfin; Emir, yasak, vâ'd, va'îd, cedel, kases, mesel gibi yedi mânâ grubu teşkil eden Ayetler olduğuna kail olmuşlarsa da bu doğru değildir. Yedi harf, yedi Arap lehçesidir. Çünkü Peygamber hayatında, Sahabîler, çeşitli kabileler, Kur'an-ı çeşitli şekilde okudular. Resülüllâha varıp herkes, kendi okuyuşunun doğruluğunu iddi'a etti. Peygamber okuyanın, okuyuşunun doğru olduğunu bil­dirdi. Her birine, öğrendikleri gibi okumalarım söyledi. Hatta bâzılarının kalbine bu işten şüphe bile girdi. Nasıl olur her okuyana, Peygamber doğru okuduğunu söyler, diye. Bunun üzerine Peygamber, mes'eleyi etraflıca onlara izah etti.»
Taberinin,. bu konuda verdiği örneklerden biri de şu Ha­dîstir.[642]
“Hz. Ömer diyor ki,
- Hişam Bini Hakimi, Furkân Sûresini Peygamberin ba­na okuduğundan başka türlü okurken işittim. Okumasını ke­secektim, fakat namazını bitirsin diye bekledim. Selâm ver­dikten sonra yakasına yapıştım. Ona “bu sûreyi sana kim böy­le okuttu?» dedim. “Resülüllâh» dedi. Ona “yalan, Peygam­ber bana senin okuttuğun gibi okutmuyor» dedim ve onunla Resülüllâha gittik. “Ya Resülüllâh! bu, Furkan Sûresini be­nim okuduğumdan başka türlü okuyor» dedim. Peygamber bana “bırak onu» dedikten sonra ona döndü “oku yâ Hişam» dedi. O da, benim işittiğim gibi okudu. Peygamber “böyle in­di» dedi. Sonra bana “yâ Ömer sen oku» dedi. Ben de bana öğrettiği gibi okudum. Banada “böyle indi» dedi ve “Kur'an yedi harf üzere inmiştir, hangisi kolayınıza gelirse öyle oku­yun» diye ilave etti.» (Buhari ve Müslim)
Hemen ifade edelim; bu demek değildir ki, herkes ken­di bildiği tarzda Kura'n-ı okuyabilir. Mesele yalan olması ih­timali bulunmayan “mütevater» rivayetlerle okuma şekli be­lirlenen ayet ve kelimelerin, Peygamberden ve onun Sahabîlerinden işitilen şekilde okunması hususudur, yoksa başka tür­lü de okunabilir diye bir şey yoktur.
İbni Cerir Ettaberî, zihinlere gelen şu soruyu cevaplandırarak der ki :
Madem ki, Hz. Osman Kur'an-ı bir harf üzere topladı, di­ğer altı harf ne oldu? Halbu ki Peygamber onları da okumuş onlarla da okunabileceğini buyurmuşlardı. Bunlar, nesh mi oldu? (kalkdı mı?) Halbu ki onların nesh olduğuna dair bir şey yok. Yoksa ümmet bunları unuttu mu?
Taberi bu soruları yine kendisi şöyle cevaplandırıyor : Diğer altı harf neshedilip kaldırılmadı. Ümmet onları za­yi' etmedi. Ancak ümmet bu yedi harften herhangi birisiyle okumakta serbesttir. Bunların hepsiyle okumak zorunluğu yoktur. Hz. Osmanın Kur'an-ı topladığı harf üzere okuyunca, diğer harfler üzere okumaya lüzum yoktur.»
Süyutî itkanında, Kur'an'ın yedi harf üzere indiği hadisi­nin doğruluğunu, yirmi bir şahabının şehadetiyle isbat ettik­ten sonra şunu ilave ediyor :
Hz. Osman bu Hadîsin doğruluğunu, vesikalandırmak is­tedi ve Mescitte toplanmış sahabîlere “bu Hadîsi Allah'ın Re­sulünden işiten ayağa kalksın» dedi. Bütün Mescitte olanlar ayağa kalktı. Bu defa Hz. Osman da “onlarla beraber ben de hidim» dedi.
Tirmizî Ubey îbni Kâ’b’dan şunu rivayet eder :
“Peygamber Efendimiz Cebraile demiş ki;       
- Ya Cebrail, ben ümmî (okuyamaz, yazamaz) bir kav­me gönderildim, bunların içinde ihtiyar kadın ve erkekler var, küçük kız ve oğlanlar, ömründe kitap okumamış adamlar var.
Cebrail de :
- Ya Muhammed, Kur'an muhakkak ki yedi harf üzeri­ne nazil olmuştur. Kimin nasıl kolayına gelirse öyle okusun, dinde güçlük yoktur, kolaylık vardır.»
Kur'anda öyle harfler de var ki onları, hakkıyle okuyama­yan kabîleler vardır. Meselâ Temim kabîlesi “Sin» harfini söy­leyemez. “Ennas»i “Ennat» okur. Kays Kabîlesi sözün sonu­na gelen “K» ları “Ş» okur. Kolaylık, bu gibi kabilelerin ken­di lehçeleri üzerine okuyabilmesi içindir. [643]

[642] Buharî Muhtasarı Tecridin 1766, Hadîsidir.
[643] Ahmet Gürkan, Kur’an’ın Nasih Ve Mensuh Ayetleri, Yeni İlahiyat Kitabevi, Ankara, 1980: 203-205.

Kuranı herkes aynı okuyamaz örneğin türkçedede olduğu gibi "hadi gidelim " sözcüğü hadii gidelum   ,halde gidek ,HDİ gidedurak , hadi gidih gibi kullanıyorlar.Kuranı kerimdede öyle insanlar bir harfi başka bir türlü çıkarıp kelimenin anlamını değiştirebiliyorlar.

Es Selamün Aleyküm .Kur'an-ı Kerim 7 lehçe üzerine indirilmiştir. Kimin nasıl kolayına geliyorsa okuyabilir. Önemli olan Kur'an-ı Kerim'i anlamak ve onu hayatımızda uygulamak. Kendimizi Kur'an'a uydurmaktır.

Bu konuda pek çok farklı görüş var. Bu görüşleri ve üzerinde ittifak edilen görüşü öğrenmiş olduk. Rabbim razı olsun.

KURANI KERİM YEDİ HARF ÜZERİNE İNDİRİLMİŞTİR.
ÖNEMLİ OLAN BİZİM İÇİN ANLAMINIDA BİLMEK ÖĞRENMEKTİR.

Hişam Bini Hakimi, Furkân Sûresini Peygamberin ba­na okuduğundan başka türlü okurken işittim. Okumasını ke­secektim, fakat namazını bitirsin diye bekledim. Selâm ver­dikten sonra yakasına yapıştım. Ona “bu sûreyi sana kim böy­le okuttu?» dedim. “Resülüllâh» dedi. Ona “yalan, Peygam­ber bana senin okuttuğun gibi okutmuyor» dedim ve onunla Resülüllâha gittik. “Ya Resülüllâh! bu, Furkan Sûresini be­nim okuduğumdan başka türlü okuyor» dedim. Peygamber bana “bırak onu» dedikten sonra ona döndü “oku yâ Hişam» dedi. O da, benim işittiğim gibi okudu. Peygamber “böyle in­di» dedi. Sonra bana “yâ Ömer sen oku» dedi. Ben de bana öğrettiği gibi okudum. Banada “böyle indi» dedi ve “Kur'an yedi harf üzere inmiştir, hangisi kolayınıza gelirse öyle oku­yun» diye ilave etti.