Kesin bilgi, "ileri sürülen nedenler geçerli olduğu için yanlışlığa düşme korkusu olmaksızın doğ­ruluğu kesinlikle kabul edilen bilgi"dir. [1890]

Kur'ân, bilgiye önem verdiği kadar bilginin kalite­sine de önem verir. Bu itibarla eğitim çalışmalarında, hakikate ulaşmada kesin bilgiyi esas almıştır. O, asıl­sız bilgiyi reddetmiş, zannı istisnaî ve zarurî hallerde kabul etmiş, kesin bilgiyi ise hakikatin şaşmaz ölçüsü olarak benimsemiştir.

Kur'ân, kâinatın sırlarını çözmek, hakikate ulaş­mak için iyi düşünmeyi, aklı iyi kullanmayı emreder­ken kesin delillere dayanmayı da şart koşar [1891] İlme, delile, mantığa uygun bilgilere dayanmanın gereğini vurgular. [1892] Hüseyin Atay, Kur’ân’ın kendisini okuyan insanlara, onları hayatları boyunca yönetecek iki ilke verdiğini, bunlardan birinin, yapacakları şeyi çok iyi bilmeleri, delile dayanarak onun nereye götüreceğini öğrenmeleri; diğerinin ise yapacakları şeyin gayesini tesbit olduğunu söylemiştir. [1893]

Gazzalî, kesin bilgiyi, "içinde şüphenin asla bu­lunmadığı bilgi" diye nitelemiş, onu, hem ruhî ve zihnî çıkmazların çözümü, hem de kurduğu sistemin bir anahtarı olarak kabul etmiştir. [1894]

Kur'ân'a göre kesin bilgi gerçeğin bilgisidir; bizi gerçeğe taşıyan bilgidir. Hakikate ulaşmanın en emin yolu onun yoludur. [1895]

Kur'ân'da "ilim" kelimesiyle "vakıaya uygun olan" kesin bilgi kasdedilmiştir. [1896]

Kesin bilgi ilkesi ni hayat ve hareket düsturu olarak kabul eden bu kitap, yukarda- da işaret ettiğimiz gibi asılsız bilgiyi reddetmiş, zan ifade eden bilgilere karşı inananları dikkatli olmaya çağırmıştır. Şöyle buyurulmaktadır: "Ey inananlar, zannın çoğun­dan sakının; zira zannın bir kısmı günahtır..." [1897] Ayeti "zannın çoğundan" yerine "zandan çok kaçının" şeklinde anlayan Mevdûdî, insanın "mutlaka zannet­mekten değil, fazlaca zannetmekten ve her zannettiği­ne tabi olmaktan" menedildiğini söylemektedir. Ona göre dört çeşit zan vardır:

1- Beğenilen, dince makbul sayılan zan. Allah, peygamber ve müminler hakkında hüsn-i zanda bulun­mak gibi. sû-i zanna götürecek bir haklı sebep olma­dıkça insanlar hakkında iyi zanda bulunmak da bu ka­tegoriye girmektedir.

2- Fiilen başka çare kalmaması halinde başvuru­lan galip zan. Bir mahkemede şahitler hakkında ge­rekli incelemeler yapıldıktan sonra galip zanna göre hüküm verilir. Zira gerçeğe ulaşmanın başka bir yolu bulunamamış, ortaya bir zorunluluk çıkmıştır.

3- Bu zan sû-i zan olmakla beraber günah sayıl­maz; caiz olma özelliği taşır. Meselâ bir insanın yaşa­yışında, insanlarla olan ilişkilerinde iyi zanna lâyık ol­mayan görüntüler varsa ve buna sû-i zannı gerektire­cek makul sebepler mevcutsa o zaman bu zan günah değildir. Şeriat böyle bir durumda insandan, ahmaklık göstererek mutlaka öyle bir kimseye karşı hüsn-i zanda bulunmasını istemez. Caiz görülen böyle bir sû-i zannın sınırı da vardır. Bu da sû-i zanna konu olan ki­şinin mümkün ve muhtemel kötülüklerinden emin ol­mak için ihtiyatla hareket etmektir. Fakat bu ihtiyatla yetinilmelidir. Daha ileri gitmek doğru değildir.

4- Günah olan zan. Bir insanın bir başkasına se­bepsiz yere kötü zan beslemesi, başkalarıyle ilgili gö­rüş ve davranışlarında daima sû-i zannı esas alması veya iyiliğini ve temizliğini gösteren birtakım emarelere rağmen bir insan hakkında kötü zanda bu­lunması günahtır. Hatta bir insanda iyi ve kötü görün­tülerin eşit halinde bile o kimseye sû-i zanda bulun­mak günahtır. [1898]

Şu âyetler, zannı esas almanın insanları ne vahim çıkmazlara götüreceğini anlatıyor:

"Sözleşmelerini bozmaları, Allah'ın âyetlerini inkâr etmeleri, peygam­berleri haksız yere öldürmeleri, "kalblerimiz perdeli­dir" demelerinden ötürü Allah, evet, inkârlarına kar­şılık onların kalblerini mühürledi. Onun için bunların ancak pek azı inanır. Bu, bir de inkârlarından, Meryeme büyük bir iftirada bulunmalarından ve "Meryem oğlu, İsâ Mesîhi -Allah'ın elçisi- öldürdük" demelerin­den ötürüdür. Oysa onu öldürmediler ve asmadılar; fa­kat onlara öyle göründü. Ayrılığa düştükleri şeyde doğ­rusu şüphededirler; bu husustaki bilgileri ancak zanna uymaktan ibarettir; kesin olarak onu öldürmediler; bilâkis Allah onu kendi katına yükseltti. Allah güçlü­dür, hakimdir." [1899] Hz. İsa'yı öldürmek isteyenlerin ona benzeyen birini, sadece zanna dayanarak öldürmeleri bu tür bir bilginin insana neler yaptırabileceğini vahim bir şekilde göstermektedir.

Başka bir âyette zannı esas alan kâfirler için şöyle buyuruluyor:

"Doğrusu âhirete inanmayanlar, meleklere "dişi" adını takarlar. Oysa onların bu hususta bir bilgileri yoktur; sadece zarına uyarlar. Zan ise şüphe­siz gerçeği ifade etmez." [1900]

Allah, Kur'ân-ı Kerim'de sevilmeyen, istenmeyen şeylerden bahsederken onlar arasında şunu da zikredi­yor:

"Bir de hiç bilmediğin bir şeyin ardınca gitme. Çünkü kulak, göz ve gönül, bunların her biri ondan sorumludur."[1901]

Böyle bir sorumluluğa rağmen ilmî hiç­bir dayanağı olmadığı halde Allah hakkında mücâdele eden kimseler için şöyle buyuruluyor.

"...İnsanlar için­de öyleleri vardır ki, ilmî hiçbir rehberi ve aydınlatıcı hiçbir kitabı olmadan Allah hakkında mücadele eder durur.” [1902]

Hal ve hareketlerinde zanın esas almanın insanla­rı hangi çıkmazlara götüreceğini uzun uzun anlatan Kur'ân, müminlere yapacakları, yapmaları gereken şe­yi açıklıyor:

"Ey inananlar, eğer yoldan çıkmışın (fasık) biri size haber getirirse, onun iç yüzünü araştırın. Yoksa bilmeden bir millete fenalık edersiniz de sonra ettiğinize pişman olursunuz." [1903]

Bu âyette bilginin sıhhatine işaret edilmekte, müminler, ulu orta, kulak­tan dolma bilgilere karşı uyarılmakta, kendilerinden edindikleri bilginin sağlam olup olmadığının tahkiki is­tenmektedir. Kur'ân'da buna benzer başka uyanlar da vardır. [1904]

Kur'ân, sağlıklı ve sağlam bilgilere ulaşmak için bir taraftan insanları tahkike, inceleme ve araştırma­ya çağırırken diğer taraftan onlara konu ile ilgili güzel örnekler de göstermektedir. Şu âyette Hz. İbrahim de, gerçeği bilmesine rağmen bilgisini en üst düzeye, hakka'-yakîn bilgi haline getirmeye çalışan örnek bir dav­ranış görülmektedir:

"Bir vakit de İbrahim. "Ey Rabbim, bana ölüleri nasıl dirilttiğini göster" demişti. Allah, "Buna inanmadın mı yoksa?" demiş, o da "inan­dım, fakat kalbimin iyice yatışması için" dedi. Allah dedi: "Kuşlardan dördünü tut da, bunları kendine alıştır. Sonra (kesip) her dağ başına onlardan birer parça dağıt; sonra da çağır onları; sana koşa koşa ge­lirler. Bil ki Allah azizdir; hakimdir." [1905] Başka âyetlerde düşünen adam örneği olarak sunulan Hz. İbrahim, burada araştıran, tahkik eden, bilgide itmi­nanı hedef alan bir peygamber olarak karşımıza çık­maktadır. Ve insanların, bu örneklerden öğreneceği pek çok şey vardır. "Kalbinde şüphe ve tereddüt uyan­dıran şeyi terket" [1906] diyen ve Allah'a yalvarırken "Allahım, bana eşyanın hakikatini göster" [1907] diyerek yakaran Rasûlullah'ın davranışları başka nasıl değerlen­dirilebilir?

[1890] Alaylıoğlu ve arkadaşı, a.g.e.,-s. 273.

[1891] Suad Yıldırım, Kurrân-ı Kerim, s. 191.

[1892] Hüseyin Atay, Osmanlılarda Yüksek Din Eğitimi, s. 19.

[1893] Atay, a.g.e., s. 17.

[1894] Necip Taylan, Gazalî'nin Düşüne; Sisteminin Temelleri, s. 21.

[1895] Hüseyin Atay, Kur'ân'da Bilgi Teorisi, s. 39.

[1896] Y. Şevki Yavuz, a.g.e., s. 62.

[1897] Hucurât: 49/12.

[1898] Mevdûdî, Tefhîmu'l-Kur'ân, c. V- s. 450, 451.

[1899] Nisa: 4/155-158.

[1900] Necm: 53/28.

[1901] İsrâ: 16/36

[1902] Lokman: 31/20.

[1903] Hucurât: 49/6.

[1904] Nisa: 4/83, 94.

[1905] Bakara: 2/260.

[1906] Aclûnî, Keşfü'1-hafâ, c. I, s. 406.

[1907] A. Avni Konuk, Fusûsul, Hikem Tercüme ve Şerhi, c. III, s. 98. Hadisle ilgili daha fazla bilgi için bk. Ali Yardım, Mesnevi Hadisleri, s. 119.

Esselamü aleyküm ve rahmetullahü ve berakatühü;
Rabbim razı olsun inşallah bu güzel bilgi için çok teşekkür ederim sayenizden ödevimi yapmış oldum..

Ve aleyküm selam ve rahmetullahü ve berakatühü;
Rabbim razı olsun. Çok teşekkür ederim,
sayenizde din kültürü ve ahlak bilgisi ödevimi yapmış oldummmm

Ve aleyküm selam ve rahmetullahü ve berakatühü;
Rabbim razı olsun sizlewrden bizlere bu dini öğretici bilgileri paylaştığınız için...

PAYLAŞIM İÇİN TEŞEKKÜRLER

Bizler bir bilgi edindiğimizde o bilginin faydalı, doğru bir bilgi olduğundan emin olmalıyız...

KURAN bilgiye önem verdigi gibi bilginin kesinliginede önem verirdi. KURANDA doğru bilgiler yer alır.

Kur'ân'a göre kesin bilgi gerçeğin bilgisidir; bizi gerçeğe taşıyan bilgidir. Hakikate ulaşmanın en emin yolu onun yoludur. [1895]

Kur'ân'da "ilim" kelimesiyle "vakıaya uygun olan" kesin bilgi kasdedilmiştir. [1896]

 Kur an ı Kerim doğru ilmin kaynağıdır.

Kesin bilgi,insanın kuşku duymayacağı,zanna düşmeyeceği bilgidir.Şüphesiz hayatta biraz bile şüphe
duyulmayan,hiç kimsenin kuşkuya düşmeyeceği bir doğru ilim kaynağıdır kuran.

 Esselamu aleykum  ve rahmetullahi ve berekatuh...
Allah razı olsun kardeşim bu ppaylaşım için Amin Amin

Ve aleykümselam ; gerçekten çok uzun olmuş ama konu çok güzel. Paylaşım için Allah razı olsun.

Aleyküm selam kesin bilgi doğru bilgidir şüpheye mahal bırakmaz işte yüce kitabımız Kur an kesin bilgidir