Sayfayı Yazdır - İnsan Rızık Mal ve Oğullar

İnsan Rızık, Mal ve Oğullar

İnsan kelimesi Kur'an’ı Kerim'de 368 defa tekrarlanmıştır. Rızk, mal ve benîn (oğullar) kabilinden insan varlığının toplamı da aynı sayıda yani 368 defa zikredilmiştir. Böylece rızk ve bunun türevleri Kur'an’ı Kerim'de 123 defa geçmektedir ki, bunun 3'ü bütün canlıların umumuna aittir. Dolayısıyla sadece İnsana ait olanı 120 olmaktadır. Meselâ, rızk lafzı şu ayette olduğu gibi 26 defa geçmektedir:
"Rabb'inin rızkı (rızk) daha hayırlı ve daha süreklidir." [415]
Rızken lafzı şu ayette olduğu gibi 16 defa kullanılmıştır:
"O'dur ki, size ayetlerini gösteriyor ve sizin için gökten rızık (azken) indiriyor."[416]
Rızeknâhüm lafzı Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 13 yerde tekrarlanmıştır:
"Andolsun biz, Adem oğullarına çok ikram ettik, onları karada ve denizde taşıdık. Onları güzel rızıklarla (rezeknâhüm) besledik." [417]
Rezekaküm lafzı ise şu ayette olduğu gibi 9 yerde geçmektedir:
"Allah'ın size verdiği rızıklardan (rezekaküm) helal ve temiz olarak yeyin." [418]
Rezeknaküm lafzı da şu ayet’i kerimede olduğu gibi 7 yerde zikredilmiştir:
"Size verdiğimiz rızkın (rezeknaküm) temizlerinden yeyin." [419]
Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 6 yerde de er-râzigîne şeklinde geçmektedir:
"De ki: 'Rabbim kullarından dilediğine rızkı (er-razikîne) yayar ve ona (tekrar rızkı) kısar'." [420]
Yerzukuküm lafzı ise şu ayette olduğu gibi 5 yerde tekrarlanmıştır:
"De ki: 'Göklerden ve yerden size kim rızık (yerzukuküm) veriyor?' ' [421]
Rezekahüm lafzı da şu ayette olduğu gibi 4 yerde kullanılmıştır:
"Allah'ın kendilerine verdiği rızkı (rezekahüm), Allah'a iftira ederek haram kılanlar muhakkak ki ziyana uğradılar." [422]
Yerzuku lafzı ise Allah’u tealamn şu sözünde olduğu gibi 4 yerde gelmiştir.
"Allah, dilediğine hesapsız rızık (yerzuku) verir" [423]
Ayrıca rızkıhî lafzı şu ayette olduğu gibi 4 defa tekrarlanmıştır:
"Haydi onun omuzlarında yürüyün ve Allah'ın rızkından (rızkıhî) yeyin." [424]
Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 2 yerde de urzukûhüm şeklinde gelmiştir:
"O mallarla onları besleyin (urzukuhüm)." [425]Yürzekûne lafzı ise şu ayette olduğu gibi 2 yerde geçmektedir:
"Allah yolunda öldürülenleri ölüler sanma; hayır, (onlar) diridirler, Rabbleri katında paklanmaktadırlar (yürzekûne)." [426]
Ayrıca rızkuküm lafzı da şu ayette olduğu gibi 2 yerde zikredilmiştir:
"Gökte rızkınız (rızkuküm) ve size söz verilen var." [427]
Rızkıhim lafzı ise şu ayette olduğu gibi 2 defa zikredilmiştir:
"Allah, rızıkta (rızkıhim) kiminizi kiminizden üstün kıldı." [428]
Rızkın türevleri birer defa da şu ayetlerde geçmektedir:
"Allah, hiçbir şeye gücü yetmeyen ve başkasının malı olan bir köle ile; kendisine güzel rızık (razaknahü) verdiğimiz, o rızıktan gizti ve açık harcayan kimseyi misal olarak anlattı." [429]"Ey kavmim, dedi, bakın, ya ben Rabb'imden bir delil üzerinde isem ve (O), bana kendinden güzel bir rızık (rezekani) vermişse?" [430] "ölüden diri çıkarırsın, diriden ölü çıkarırsın, dilediğini hesapsız rızıklandırırsın (terzuku)." [431]"Biz senden rızık istemiyoruz. Seni biz besliyoruz (nerzukuke)." [432]
"O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, ana babaya iyilik edin, fakirlik korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin, sizi de onları da biz besliyoruz (nerzuguküm)." [433]"Fakirlik korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da sizi de biz besliyoruz (nerzukuhüm)." [434]"Allah yolunda hicret edip sonra öldürülen veya Ölenlere gelince Allah onları en güzel bir rızıkla (yerzukannehüm) besleyecektir." [435]
"Kim Allah'tan korkarsa (Allah) ona bir çıkış (yolu) yaratır. Ve onu ummadığı yerden rızıklandırır (yerzukhü)."[436]
"Rabbim, bu şehri güvenli bir şehir yap, halkından Allah'a ve ahiret gününe inananları çeşitli ürünlerle besle (erzuk)." [437]"Bizi rızıklandır, sen rızık verenlerin (er-razıkîn) en hayırlısısın." [438]"Ve onları çeşitli meyvelerle besle (erzukhüm) ki (sana) şükretsinler." [439]"Oradaki herhangi bir meyveden rızıklandırıldıklarında (ruzikü); 'bu daha önce de rızıklandığımız (ruzikna) şeydir' derler." [440]"Size rızık (türzekânihî) olarak verilen yemek henüz size gelmezden Önce bu (rüya)nın yorumunu size haber vermiş olurum." [441]
"Doğrusu bizim bu rızkımızın (lerizkuna) bitip tükenmesi yoktur." [442]
"Onların uygun biçimde yiyeceğini (rızkuhünne) ve giyeceğini sağlamak, çocuğun babasına aittir." [443]"Şüphesiz rızık (er-rezzaku) veren, sağlam kuvvet sahibi olan ancak Allah'tır." [444]"Her yerden rızkı (rızkuha) bol bol kendisine geliyordu." [445]
Mal kelimesi ise değişik şekillerde 86 defa tekrarlanmıştır. Mesela emvalihiın lafzı Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 31 yerde geçmektedir:
"Mallarında (emvalihim) dilenci ve yoksul için bir hak vardı." [446]
Emvâleküm lafzı ise şu ayette olduğu gibi 14 defa zikredilmiştir:
"Mallarınızı (emvâleküm), aranızda haksız sebeplerle yemeyin." [447]
Mâlu ıstılahı da şu ayeti kerimede olduğu gibi 11 yerde geçmektedir:
"Mal (el-mâlu) ve oğullar, dünya hayatının süsüdür." [448]
Yine emval ıstılahı şu ayette olduğu gibi 11 yerde gelmiştir:
"Ve size çok mallarla. (emval), oğullarla yardım etsin, size bahçeler versin, ırmaklar versin." [449]
Mâlen ıstılahı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 7 yerde zikredilmiştir:
"O ki mal (mâlen) yığdı, onu saydı durdu."[450]
Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 6 yerde de mâluhû geçmektedir:
"Kendisi düştüğü zaman malı (mâluhû) ona hiçbir fayda sağlamaz." [451]
Emvâlen lafzı ise şu ayette olduğu gibi 3 defa tekrarlanmıştır:
"Onlar kuvvetçe sizden daha yaman, mal (emvâlen) ve evlatça sizden daha çok idiler." [452]
Emvâlüna ıstılahı da şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde gelmiştir:
"Bedevilerden geri bırakılanlar sana diyecekler ki: 'Mallarımız (emvâlüna} ve çocuklarımız bizi alıkoydu'."[453]
Mâliyeh ıstılahı ise Kur'an’ı Kerim'de sadece şu ayette geçmektedir:
"Malım (mâliyen) bana hiçbir fayda vermedi." [454]
Ebnâ (oğullar, evlatlar) ıstılahıyla ilgili kelimeler de Kur'an’ı Kerim'de 162 defa tekrarlanmıştır: Mesela benflafzı şu ayette olduğu gibi 49 yerde geçmektedir:
'Andolsun biz, Adem oğullarına (benî) çok ikram ettik, onları karada ve denizde taşıdık." [455]
İbn lafzı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 35 defa kullanılmıştır:
"Anamın oğlu (ibn) dedi, bu insanlar beni hırpaladılar, az daha beni öldürüyorlardı." [456]
Benîne lafzı Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 12 yerde zikredilmiştir:
"Ve sizi mallarla, oğullarla (benîne) destekledik ve savaşçılarınızı çoğalttık." [457]
Benâti lafzı ise şu ayette olduğu gibi 12 yerde tekrarlanmıştır:
"(Allah), kızları (benâti) seçip de oğlanlara tercih mi etmiş?" [458]
Büneyye lafzı da şu ayet’i kerimede olduğu gibi 6 yerde geçmektedir:
"Yavrum, (büneyye), namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçir, ve başına gelene sabret." [459]
Ebnâ' lafzı şu ayette olduğu gibi 5 yerde gelmiştir:
" 'Onlarla beraber inananların oğullarını (ebnâ') öldürün, kadınlarını sağ bırakın.' dediler". [460]
Ebnâeküm lafzı ise Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 5 yerde tekrarlanmıştır:
"Onlar sizi, işkencenin en kötüsüne koşuyorlar, oğullarınızı (ebnâeküm) kesiyorlar, kadınlarını sağ bırakıyorlardı." [461]
Ebnâehüm lafzı ise şu ayet’i kerimede olduğu gibi 5 yerde kullanılmıştır:
"Kendilerine Kitab verdiklerimiz, onu, oğullarını (ebnâehüm) tanıdıkları gibi tanırlar." [462]
Benûne lafzı da Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 4 yerde geçmektedir:
"Mal ve oğullar (benûne) dünya hayatının süsüdür." [463]
Benîhi lafzı ise şu ayet’i kerimede olduğu gibi 4 yerde kullanılmıştır:
"Suçlu ister ki o günün azabından fidye versin; oğullarını (benîhi)."[464].
Beniyye lafzı da şu ayette olduğu gibi 4 yerde gelmiştir:
"Ve dedi ki: 'Oğullarım (beniyye), (Mısır'a) birer kapıdan girmeyin, ayrı ayrı kapıdan girin."[465]
Ebeneti, ebnâeküm, ebnâihinne, benâtike ve benâtî lafızlarının her biri de ikişer defa tekrarlanmıştır.
Şu lafızlardan her biri de birer defa geçmektedir:
Ebneke[466], ebnehâ[467], ebni[468], ibneyye[469], benu[470], ebnâena[471], ebnâiküm[472], ebnâina[473], ibnete[474], ibneteyye[475], benatüküm[476].
Böylece rızık 120 defa, mal 86 defa ve benûne 162 defa tekrarlanmıştır ve bütün bunlar insanın varlığı olup Kur'an-ı Ke-rim'de toplam 368 defa tekrarlanmışlardır. Bu da insan ıstılahının, türevlerinin ve benzerlerinin toplamı kadardır. Yine bu sayı rusııl ıstılahlarının toplamı kadardır. Binaenaleyh insanlar, rasuller ve insanın varlığının toplamları birbirine eşit şekilde gelmiştir.[477]

[415] Tâhâ: 20/131.
[416] Mü'min: 40/13.
[417] İsra: 17/70.
[418] Maide: 5/88.
[419] Tâ'hâ: 20/81.
[420] Sebe: 34/39.
[421] Sebe: 34/24.
[422] En'am: 6/140.
[423] Bakara: 2/212.
[424] Mülk: 67/15.
[425] Nisa: 4/5.
[426] Al-i İmran: 3/169.
[427] Zâriyat: 5/22.
[428] Nahl: 16/71.
[429] Nahl: 16/75.
[430] Hûd: 11/88.
[431] Al-i İmran: 3/27.
[432] Tâhâ: 20/132.
[433] En'am: 6/151.
[434] İsra: 17/31.
[435] Hacc: 22/58.
[436] Talak: 65/2-3.
[437] Bakara: 2/126.
[438] Maide: 5/114.
[439] İbrahim: 14/37.
[440] Bakara: 2/25.
[441] Yûsuf: 12/37.
[442] Sâd: 38/54.
[443] Bakara. 2/233.
[444] Zâriyat: 5/58.
[445] Nahl: 16/112.
[446] Zariyat: 5/19.
[447] Bakara: 2/188.
[448] Kehf: 18/46.
[449] Nûh: 71/12.
[450] Hümeze: 104/2.
[451] Leyl: 92/11.
[452] Tevbe. 9/69.
[453] Fetih: 48/11.
[454] Hakka: 69/28.
[455] İsrâ: 17/70.
[456] Araf: 7/150.
[457] İsrâ: 17/6.
[458] Sâffat: 37/153.
[459] Lokman: 31/17.
[460] Mü'min: 40/25.
[461] İbrahim: 14/6.
[462] Bakara: 2/146.
[463] Kehf: 18/46.
[464] Meâric: 70/11
[465] Yusuf: 12/67.
[466] Yusuf: 12/81.
[467] Enbiya: 21/91.
[468] Hûd: 11/45.
[469] Maide: 5/27.
[470] Yunus: 10/90.
[471] Bakara: 2/246.
[472] Nisa: 4/23.
[473] Al-i İmran: 3/61.
[474] Tahrim: 66/12.
[475] Kasas: 28/27.
[476] Nisa: 4/23. (Tabatabaî).
[477] Abdurrezzak Nevfel, Kur’an’da Ölçü ve Ahenk, İnkilap Yayınları, İstanbul, 1988: 59-65.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Kuranda İnsan Psikolojisi => Konuyu başlatan: müzzemmil üzerinde 14 Eylül 2011, 15:52:08