İlahî Yasa

İlahî Yasa

Kur'an-ı Kerim'de ilahi yasaları ifade etmek için kullanılan sünnet kök harflerinden türemiştir. Bu kelime tabiat davranış [39] ve yol [40] anlamına gelir. Allah, ecel kavramının kullanımında olduğu gibi [41] sünnet mefhumunu da hem kendisine hem de toplumlara atfederek zikreder. Bu kavram zikredildiğinde her ne kadar Hz. Peygamber'in sünneti akla gelse de Kur'an'da o anlamda değildir. Biz de konumuzla ilişkili olarak Kur'an-ı Kerim'de bu kavramın Allah ile ilişkili olarak nasıl kullanıldığını ele alacağız.

Kur'an-ı Kerim, peygamberlerin bulundukları bölgeden sürgün edilmelerinin ardından oradaki toplumun da pek az süre orada kalabileceklerini belirttikten sonra,

“Senden önce gönderdiğimiz peygamberler hakkındaki kanun (da budur). Bizim kanunumuzda hiçbir değişiklik bulamazsın.” [42] diyerek bunun bir yasa olduğunu belirtir. Müfessirler bu yasanın işleyişiyle ilgili olarak Bedir'de Mekkeli müşriklerin Hz. Peygamber'in hicretinden 1,5 sene sonra bozguna uğramasını örnek vermişlerdir. [43] Müfessirler sünnetu'l-evvelin ifadesini açıklarken de Bedir savaşını örnek gösterdikleri için, tekrarı önlemek amacıyla bu örneğin uygun olup olmadığını o terkibi değerlendirirken ifade edeceğiz. Bu ayetteki sünnet kavramı içlerinden rasullerini sürgün ederek çıkaran her toplumun yok olma [44] azabına uğramaları şeklindedir. [45] Rasulullah (s) öncesi dönemlerde olduğu gibi yasa gereği onun dönemindekilere de azap edilir. [46] Yasanın vaat ettiğine aykırılık söz konusu olamaz. [47]

[39] Firuzâbâdî, a.g.e., s. 1088.

[40] Rağıb, a.g.e., s. 245.

[41] Ankebut: 29/5. Yunus: 10/11.

[42] Îsra: 17/77.

[43] Zemahşerî, II, 659; Beyzâvi, III, 461; İbnu Kesîr, Ebû'1-Fida İsmail, Tefsîru'l-Kur'ani'l Azim, Kahraman Yay., İstanbul, 1985, V, 98.

[44] Râzî, VII, 381.

[45] Esed, Muhammed, Kur'an Mesajı; (çev.: Cahit Koytak ve Ahmet Ertürk), İstanbul, 2000, s. 576.

[46] Taberî'nin de paylaştığı Katade'nin görüşü için bkz.: Taberî, Muhammed bin Cerir, Câmiu'l-Beyan an Te'vili Âyi'l-Kur'an, 15 c., Daru'l Fikr, Beyrut, 1995, IX, 167.

[47] Kurtubi, V, 271. Murat Kayacan, Kur’an’da Peygamberler ve Karşı Tavırlar, Ekin Yayınları: 17-18.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın