Hz İbrahimin Duası

Hz. İbrahim'in Duası

Hz. ibrahim Kur'an'da adı sıkça geçen "ulül-azim" bir peygamberdir. Aynı zamanda Kur'an'm 14. sûresi de Hz. ibrahim'in adryia anılmaktadır. Kur'an Hz. ibrahim'den bahsederken O'nu "tefe başına bir ümmet" olarak bize tanıtmakta [25]ve yine O'nun "başkaları için gamlanıp ah eden ince yürekli, yumuşak bir insan kısaca tam bir evvah olduğuna" dikkatimizi çekmektedir.[26]

Hz. ibrahim'in yaptığı dualar Kur'an'da önemli bir yer tutmaktadır. Şimdi bu duaları sırasıyla vermeye çalışalım.

Hz. İbrahim'in ilk duası Bakara Süresi'nin 124. ayetinden başlamakta ve 129. ayete kadar sürmektedir:

Hani Rabb'i, İbrahim'i bazı kelimelerle imtihana çekmiş, o da onların hakkım vermişti de Rab şöyle demişti: "Seni insanlara önder yapacağım." ibrahim, "soyundan birilerini de" deyince Allah: "Benim ahdime zalimler eremezler" buyurdu.[27]

Hatırla o zamanı ki, biz Beytullah'ı insanlar için sevap kazanmaya yönelik bir toplantı yen ve güvenli bir sığınak yaptık. Sizde İbrahim'in makamından bir âuayeri edinin, ibrahim ve İsmail'e şu. sözü ulaştırmıştık: "Tavaf edenler, kendini ibadete verenler için, rüku-secde edenler için evimi temizleyin."[28]

İbrahim şöyle yakarmıştı: "Rabbim! $u kenti güvenli bir kent yap, halkını Allah'a ve ahire t gününe, inananlarını çeşitli ürünlerle rı-ZiUandır." Rab dedi ki: "Küfre sapanları bile nzıhlanduınm. Ama az bir nimetle rızıklandmr, sonra da ateş azabına itiveririm. Ne kötü bir dönüş yeridir o.."[29]

ibrahim'in, ismail'le birlikte, Beytullah'ın ana duvarlarım yükselterek şöyle yakardık] an zamanı da an: "Rabbimiz, bizden gelen niyazları kabul buyur; sen, eve! sen, Semi'sin, her şeyi çok iyi duyarsın; Alim'sin, her şeyi çok iyi bilirsin."[30]

Rabbimiz1- Bizi, sana teslim olmuş iki müslüman kıl. Soyumuzdan da sana teslim olan müslüman bir ümmet oluştur. Bize ibadet yerlerimizi göster, bizim tövbelerimizi kabul et. Sen evet, sen, Tev-vab'sın, tövbeleri cömertçe kabul edersin; Rahim'sin, rahmetini cömertçe yayarsın."[31]

Rabbimizl İçlerinden onlara, senin ayetlerini okuyacak, kendilerine kitap'ı ve hikmeti öğretecek, onları temizleyip arındıracak bir resul gönder. Sen, evet sen, Aziz'sin, tüm ululuk ve onurun sahibisin; Hakim'sin, tüm hikmetlerin kaynağısın."[32]

Verdiğimiz ayetleri kısaca bir değerlendirirsek şu tesbitle-ri yapmamız mümkündür.

Kur'an'm değişik yerlerinde Hz. ibrahim'in insanlara imam ve rehber tayin edilmeden önce, tâbi tutulduğu zor imtihanlardan bahsedilir. Hz. ibrahim, bu imtihanları başarıyla atlatıp bu büyük sorumluluğu yerine getirebileceğini ispatladığında, bu yüksek dereceye ulaşmıştı. Hakikat ona vahyolunduktan sonra, tüm hayatı bir dizi fedakarlıklarla geçmişti. O, hayatında değerli olan herşeyi feda etmiş ve Hakk yolunda her türlü zorluğa göğüs germişti.

Beytullah'ın temizlenmesine gelince: Bu sadece pislik için değil, Alîah dışında tapınılan her şey için geçerliydi. Allah'ın Evi'nin gerçekten temizlenebilmesi demek, orada Allah'tan başkasının adının anıimaması demektir. Çünkü başka birine ibadet veya yardım için, başka birine ait olan ismin anılması, o Ev'ı kirletir. Bu ayet kapalı bir şekilde, Kabe'de put bulunduran ve Allah yerine onlara tapan Kureyşhler'i uyarmaktadır.

Hz. ibrahim, soyundan gelenler için Allah'tan bol nimet diledi. İlerde ortaya çıkacak zalimleri, bu dileğin dışında tuttu. Bunun nedeni, Allah'ın da onları önderlik vaadinden hariç tutmasıydı. Fakat Allah, İbrahim'in bu yanlış anlamasını düzeltti ve şöyle dedi; "Bu iki şey arasında çok büyük bir fark var. Önderlik sadece gerçek müminlere; fakat, dünya nimetleri hem müminlere, hem de kafirlere verilecektir."

Bu aynı zamanda kişinin sahip olduğu servetin, Allah katında o kişiden razı olmasının bir ölçüsü olmadığını da göstermektedir. Eğer bir kimseye çok mal verilmişse, bu, Allah'ın ondan ra2i olduğu ve önderliğe layık olduğu anlamına gelmez.

Bakara 129. ayette yer alan "onlan temizleyip anndınrsın" ifadesi; inançların, amellerin, fikirlerin, alışkanlıkların, adetlerin, kültürün, siyasetin, kısacası hayatın her yönünün temizlenmesi demektir.

Allah, büyük bir kudrete ve hikmete sahip olduğu için, Hz. İbrahim'in duasını kabul etmiş ve Hz. Muhammed'i peygamber tayin etmiştir. Nitekim bir hadislerinde Allah Resulü bu gerçeği şöyle ifade etmişlerdir:

"Ben babam İbrahim'in duası, kardeşim İsa'nın müjdesi ve annemin rüyasıyım."

Hz. İbrahim'in yine Bakara Sûresi'nde yer alan bir başka duası da şudur:

İbrahim: "Ya RabbV. Ölüleri nasıl dirilteceğini bana göster" dediğinde, Allah, "Yoksa iman etmiyor musun?" dedi. ibrahim, "Evet 16 iman ediyorum. Lakin kalbim mutmain okun diye istiyorum" dedi. Allah: "Dört kuş al ve bunları parça parça et. Sonra onun her parçasını bir dağın üzerine bırak ve sonra onları çağır. Sana koşarak gelirler." Bil ki Allah Aziz ve Hakim'dıı:[33]

Hz. İbrahim'in duası ve bu duanın gerçekleşmesi için kendisine koşulan şartları içeren bu ayetin izahını biz "Tek Başına Bir Ümmet" adlı kitabımızda detaylı olarak verdiğimizden, burada sadece şunları söylemekle yetineceğiz..

İnsanlarda görmediği şeye yakinen iman etmekle beraber, kendi gözüyle müşahede etmek (gözle görmek) isteği kesilmez. Bu istek insanın fıtri bir duygusudur ve imana aykırı değildir. Makamının yüceliğine, üstünlüğüne rağmen Hz. İbrahim de Rabbinden "iman ettiği, ölüleri diriltme olayını bir de gözle görme seviyesinde" istemiştir. Böylece peygamber olmayan sıradan insanların da, gaybî olarak iman ettiği bir çok ilkeyi, kalplerinin sükûneti ve huzuru için "Aynel Yakin" düzleminde Rablerinden istemeleri hakkı doğmuş veya böyle bir düşünüşün, akıldan geçirişin imana aykırı olmadığı gerçeği, bu ümmet için bir ümit kapısı sayılmıştır.

Cenab-ı Hakk da, Hz. İbrahim'in kalbinin mutmain olması noktasındaki bu isteğini "dört kuş kesme" şartıyla yerine getirmiştir. Kuşeyri'nin ifadesiyle, Hz. İbrahim Allah'tan kalbinin diriliğini istemiş, Cenab-ı Hakk'da O'na "dört kuş kurban et" demiştir. Böylece "mücahedeyle (manevi gayret) nefsini öldürmeyenin, müşahede (gözle görmek) ile kalbi diri olmaz" ölçüsü Hz. İbrahim'e ve O'nun şahsında tüm insanlığa ihtar edilmiştir.

Hz. İbrahim, büyük bir peygamber olmasına rağmen babası putperesttir. Bu nedenle Kur'an, Hz. İbrahim'le babası arasındaki tevhid mücadelesi üzerinde önemle durmakta ve bu mücadeleden insanlığın gerekli dersleri çıkarmasını istemekledir.

Hz.İbrahim, hem bir peygamber hem de bir evlad olarak, babasının Allah'ın dışında bağlandığı şeylerden kopmasını ve dini yalnız Allah'a özgü kılarak iman etmesini islemektedir. Biraz sonra da ayetlerde göreceğimiz gibi, Hz. ibrahim'in bu davetine babası çok sert bir şekilde red cevabı verir. îşte bu tavır üzerine, Hz. İbrahim'in Meryem Sûresi'nde yer alan yeni bir dua örneğine şahit olmaktayız. Ama önce bu duygu yüklü mücadeleyi Kur'an'dan dinleyelim:

Kitap'ta İbrahim'i de an. 0, özü-sözü doğru bir peygamberdir.[34]

Hanı babasına demişti ki: "Babacığım1, işitmeyen, görmeyen, sana hiçbir yarar saramayan şeylere niçin kulluk ediyorsun?"[35]

"Babacığım! Bana ilimden, sana ulaşmayan bir nasip geldi. O halde bana uy ki, seni düzgün bir yola ileteyim."[36]

"Babacığım! Şeytana kulluk etme. Çünkü şeytan Rahman'a isyan etmiştir."[37]

"Babacığım.' Ben sana Rahman'dan bir azap dokunmasından, böylece şeytanın dostu halim gelmenden korkuyorum."[38]

Babası dedi ki: "Sen benim ilahlarımdan yüz mü çeviriyorsun ey ibrahim! Eğer bu işe son vermezsen, vallahi seni (aşlarım. Uzun bir süre uzak kal benden."[39]

Şimdi bu ayetten sonra Hz. ibrahim'in babası için Allah'tan af dilemesi ve duası başlamaktadır.

Dedi: "Selam sana! Senin için Rabbimden af dileyeceğim. Çünkü 0, bana karşı çok lütufkardır"[40]

"Sizden de Allah dışında yakardıklannızdan da ayrılıyorum; Rabbime dua edeceğim. Umarım, Rabbime yakarışımla bahtsızlığa düşmem."[41]

Hz. ibrahim vadelüği bu istiğfar ve duaya, babası hayatta kaldığı müddetçe devam etmiştir. Nihayet babasının vefatından sonra, Cenab-ı Hakk'm, O'nun Allah düşmanı olarak küfür üzerine öldüğünü bildiren şu ayetleri üzerine bu dua ve istiğfardan vaz geçmiştir.

"Akraba bile olsalar, cehennem halkı oldukları açıkça belli olduktan sonra müşrikler için aj dilemek, ne peygamberlere yakışır ne de iman edenlere".[42]

ibrahim'in babası için af dilemesi, sadece ona verdiği bir söz yüzündendi. Onun Allah düşmanı olduğu kendisi için açıklık kazanınca, ondan uzaklaştı. Şu bir gerçek ki, İbrahim başkaları için gamlanıp ah eden ince yürekli yumuşak bir insandı; tam bir evvahtı.[43]

Bütün bu ayetlerden çıkarılması gereken sonucu şöyle özetleyebiliriz: "Hiç kimse kendi niyetinin ve emeğinin ürünü olmayan şeylere güvenmesin. Hiç kimse kan bağına ve soyuna da güvenmesin. O kadar güvenmesin ki, babanın peygamber olması evlada, evladın, peygamber olması babaya hazırdan hiçbir nimet getirmemektedir.

Hz. İbrahim'in, oğlu ismail doğduktan sonra, hanımı Ha-cer'le birlikte onları getirip bugün Kabe'nin bulunduğu yere, zemzem kuyusunun yakınındaki bir ağacın yanma bıraktığım görüyoruz. Hz. İbrahim, ağır ağır, eşiyle çocuğunun yanından uzaklaşıp Mekke'nin üstündeki Seniyye bölgesine gelince, yüzünü Kabe tarafına çevirerek ellerini açmış ve Cenab-ı Hakk'a şöyle dua etmiştir. Ve bu dua İbrahim sûresi'nin 35-41. ayetleriyle bize duyurulmuştur:

Bir zaman ibrahim şöyle demişti: "Rabbim! Bu beldeyi güvenli kıl. Beni ve oğullarımı putlara kulluktan uzak tut."[44]

"Rabbim! Onlar insanlardan b...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın