Gizli şirk, Allah'tan başkasına duyulan sevginin, Allah sevgisini gölgelemesidir. Aslında kulun Yarata­nına olan sevgisi arttıkça, diğer sevgiler küçülür ve zayıflar, neticede îmân kuvvetlenir.

Korku da sevgi gibidir. Allah korkusu arttıkça, diğer korkular azalır.

"(O peygamberler), Allah'ın gönderdiği emirleri, duyururlar, Allah'tan korkarlar ve O'ndan başka kimseden korkmazlar."[136]

Ümit konusu da böyledir. Eğer kişi ihlaslı olursa, Allah'tan hiç ümidini kesmez. Çünkü salih amel, insanı şirke karşı korur.

"Kim Rabbına kavuşmayı arzu ediyorsa salih amel işlesin ve rabbına yaptığı ibadete hiç kimseyi ortak etmesin."[137]

"İhlâs"ın kişiyi "gizli şirk"ten koruduğu hususunda ulemâ ittifak halindedir.Bu sebepten riya, "gizli şirk" olarak nitelendirilmiştir.

Riya, kişinin hac, oruç, sadaka, namaz, cihad vb. ibadetlerini, Allah rızası için değil de, sırf başkaları kendisini yüceltsin diye yapmasıdır.[138] Bu sebepten Hz. Peygamber,

"Ümmetim konusunda en çok korkusunu çektiğim şey gizli şirktir." buyurur. Gizli şirkin ne olduğu kendisine sorulunca,

"Riya" diye cevap vermişlerdir.[139]

Şirk çağrıştıran bir konu da, Allah'ın isminin başkasının ismiyle anılmasıdır. Meselâ bir kişi, "Ben Allah'ın ve falanın himayesindeyim." derse, bu cüm­ledeki "ve", hükümde eşitlik ifade eder. Bu da bir nevi şirki andırır. Bunun yerine, "Ben Allah'ın himayesinde­yim, sonra da falanın.." demesi daha uygun olur.

Bazı olayları, Allah'ın dışındaki sebeblere bağla­mak da bir nevi şirk sayılır. "Falan olmasaydı, şöyle şöyle olurdu...", "Falan dua etmeseydi,..." vb. cümleler, olayları yakın sebeplere bağlı olarak yorumlamaktır. Halbuki her şey Allah'ın dilemesiyledir. Ne var ki Allah her şeyi bir sebebe bağlı olarak yaratmıştır. Fakat bu, hiç bir zaman, "Çalışmama ve tedbir almama " manasına anlaşılmamalıdır.

Yıldızların doğuş ve batışının bazı olayların mey­dana gelmesinde etkili olduğuna inanmak, yine gerçek müsebbib olarak Allah'ı görmemek manasına gelir. "Şu yıldızın [140] doğuş ya da batışı ile, şöyle şöyle olaylar oldu." demek, hoş karşılanmamıştır. Çünkü gerçek müessir Allah'tır.

Bir kısım insanlar, hastalıktan kurtulmak, zengin olmak ve bir isteğini elde etmek için ölülere ve makamât sahibi kişilere yalvarmaktadırlar. Hatta bu konuda onlara adak bile adamaktadırlar. Bu istekleri karşıla­maya ancak Allah'ın gücü yeter.

İnsanların ölülerden ve makamât sahibi kabul ettik­leri kişilerden yardım istemelerinin iki temel psikolojik sebebi vardır:

a. İnsanların bir kısmı, ibâdet deyince sadece namaz, oruç ve zekâtı kabul etmektedirler. Ölülerden yardım dilemeyi ise ibâdetin dışında tutmaktadırlar.

b. Yardım diledikleri kişilerin ilâh ya da rab olduk­larına inanmadıklarını beyan etmektedirler. Onlar bu gibi kişilerin Allah'la kendi aralarında vasıta ve yardımcı olacaklarına inanmaktadır.

Tabiî ki bu savunmalar, Allah'ı bilmemekten kaynaklanmaktadır. Çünkü Allah'ı zorba bir hükümdar, despot bir yönetici gibi kendisine ancak aracı ve şefaatçılarla ulaşılabileceğini sanmaktadırlar"[141] Bu eskiden müşrik­lerin de kapıldığı bir vehimdi. Ve şöyle diyorlardı: "Onlar bizi Allah'a yaklaştırsın diye ibadet ediyo­ruz!.."[142]

Yine, "Onlar, Allah'ı bırakarak kendilerine fayda da zarar da vermeyen putlara ibadet ederler; bunlar bizim Allah katında şefaatçilerimizdir derler."[143] Halbuki Allah Fatiha suresinde çok net bir şekilde kullarını uyarmaktadır:

"Ancak sana kulluk eder ve ancak senden yardım isteriz."[144]

"Allah ile birlikte kimseye dua etmeyin (yalvarmayın)."[145]

Sihir de ayni şekilde gizli bir şirktir.[146]

[136] Ahzab: 33/39.

[137] Kehf: 18/110.

[138] Muhammed Halil Hiras: Da'vetu't-Tevhid. 1. Baskı, Kahire. 1987. s. 63.

[139] Tirmizi. Nüzur: 9; İbn.Mace, Fiten. 16; Ahmed b. Hanbel. c. 5, s. 428, 439.

[140] Buhari'de rivayet edilen bir hadise göre, yıldızların yaratılış sebebi üçtür:

1. Gökyüzünü süslemek için.

2. Şeytanları taşlamak için.

3. Gece yolculuk yapanlara rehber olması için. Bak: Buhari, Bed'ul'1-Halk. 3.

[141] Yusuf el-Kardavî: Tevhidin Hakikati, Ter: Mustafa Özel, Özgün Yay. 4. Baskı, İst. l994. s, 41.

[142] Zümer: 39/3.

[143] Yunus: 10/18.

[144] Fatiha: 1/5.

[145] Cin: 72/41. Bu ayette zikredilen "dua"dan maksat, yardım istemektir.

[146] Doç. Dr. Abdullah Özbek, Kur’an’da Tevhid Eğitimi, Esra Yayınları: 56-59.

Esselamu aleykum. Rabbim sirkin her türlü gunahindan azabindan korusun. Allaha inanan tevekkul eden ve kurtuluşa erişen kullardan olalim inşallah. ..

Ve Aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun Rabbim bizleri yanlışlardan korusun