๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Kuranda İnsan Psikolojisi => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 13 Şubat 2011, 22:54:26



Konu Başlığı: Giriş
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 13 Şubat 2011, 22:54:26
Giriş

 Her dilde olduğu gibi Arapça'da da birden çok anlamı olan kelimeler bulunmaktadır. Bu sebeple Arap dilinin temel özellik­lerine sahip bir kitap olarak indirilen Kur'an-ı Kerîm'de de birden çok anlamda kullanılan bazı kelimelerin yer alması kaçınılmazdır. Kur'an'da bazı kelimelerin birden çok anlamda kullanılmış olduğu dil alimleri ve müfessirler tarafından kabul edilmektedir. İşte bunlardan birisi de ümmet kelimesidir. Kur'an'ın pek çok âyetinde yer alan bu kelime, bir tek anlamla açıklanamayacak genişliğe ve zenginliğe sahip çok anlamlı kelimelerden birisidir. Bunun gibi çeşitli âyetlerde, değişik anlamları olan yani çok anlamlı kelimeler Ulumu'1-Kur'an içinde el-vücûh ve'n-nezâir başlığı altında ele alınmaktadır.[3] "Dilciler, ümmet kelimesi hakkında on beş ayrı anlam zikretmişlerdir. Ben bu sayıyı kırka kadar çıkaranları da gördüm."[4] diyen İbnü'l-Arabî (543/1148}’nin bu sözü, söz konusu kelimenin çok anlamlığını teyit etmektedir.

Biz bu araştırmamızda çok anlamlılığından ötürü ümmet kelimesinin Kur'an'daki kullanımları üzerinde durmağa çalışa­cağız. Öncelikle Ümmet Kavramının Dilsel Boyutu bölümü içerisinde kelimenin etimolojik yapısını ele alıp, söz konusu kelimenin Arapça asıllı mı yoksa Arapçalaşmış bir kelime mi olduğu yolunda yapılan tartışmalar üzerinde duracağız. Aynı şekilde ümmet kelimesinin çok anlamlılığının kaynağı olan sözlük anlamları ve bu anlamlar çerçevesinde şekillenen terim anlamlarını da yine bu bölümde ele alacağız. Ancak konunun muhtevası içerisinde mütalaa edilse bile, araştırmanın sınırlarını aşacağı için ümmet kavramıyla anlam yakınlığı olan diğer kavramlara sadece işaret etmekle yetinip ayrıca onlarla ilgili geniş açıklamalara yer vermeyeceğiz. Birinci bölümde, Kur'an'da çeşitli formlarda ve birbirinden farklı anlamlarda geçen ümmet kelimesinin lügat ve terim anlamlarını verdikten sonra Kur'an Perspektifinde Ümmet Kavramı başlığını taşıyan ikinci bölümde de söz konusu kelimenin önce Kur'an'daki şeklî kullanımlarını, daha sonra da anlamsal kullanımlarını, diğer bir ifade ile hangi âyette ne anlam ifade ettiğini tespit etmeye çalışacağız. Bu tespiti yaparken daha kolay anlaşılması maksa­dıyla söz konusu kavramı nicelik ve nitelik bakımından tasnife tâbi tutacağız. Yine bu bölüm içerisinde kavramın vahiy süre­cinde farklı anlamsal içerikler kazanıp kazanmadığını ortaya koymaya çalışacağız. Sonuç kısmında da ulaştığımız sonuçlara yer vermeye gayret edeceğiz. [5]


[3] Zerkeşî, Bedreddin, el-Burhân fi 'ulûmi'l-Kur'ân (thk. Muhammed Ebü'l-Fazl İbrahim), Beyrut 1972, I, 102-111; Suyûtî, Celâleddin, el-İtkân fi 'ulûmi'l-Kur'ân, Beyrut ty., 1,185.

[4] İbnü'l-A'rabî, Kâdî Ebû Bekir Muhammed b. Abdullah, Ahkâmü'l-Kur'ân (thk. Ali Muhammed el-Becâvî}, Beyrut,1987,1,292.

[5] Yrd. Doç. Dr. Hasan Keskin, Kur’an’da Ümmet Kavramı, Rağbet Yayınları: 9-10.