|
Konu Başlığı: Cebr Katır ve Utüv Gönderen: müzzemmil üzerinde 13 Eylül 2011, 13:51:48 Cebr, Katır ve Utüv Cebr (zorlamak) ıstılahının türevleri Kur'an’ı Kerim'de 10 defa geçmektedir. Şöyle ki, Cebbar lafzı şu ayette olduğu gibi 5 defa tekrarlanmıştır: "Fetih istediler, (sonunda) her inatçı zorba (cebbar) perişan oldu." [839] Allah’u tealanın şu" sözünde olduğu gibi 3 yerde de cebbaren gelmiştir: "Sen yeryüzünde bir zorba (cebbaren) olmak istiyorsun." [840] Cebbarın lafzı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde zikredilmiştir: "Yakaladığınız zaman zorbalar (cebbârîn) gibi yakalıyorsunuz."[841] Bu sayıda yani 10 defa da kahr (kahhar, galip, öfkeli) ıstılahının türevleri tekrarlanmıştır. Mesela, el-kahhar lafzı Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 6 yerde geçmiştir: "O tek ve kahredici (el-kahhar) Allah'tır." [842] el-kâhir lafzı şu ayette olduğu gibi 2 yerde kullanılmıştır: "O, kullarının üstünde tam bir hâkimdir (e-kâhir). O herşeyi yerli yerince yapan, haber alandır." [843] Tek'har lafzı bir defa zikredilmiştir: "Öyleyse sakın öksüzü ezme (tek'har)." [844] Kâhirûn lafzı ise şu ayette bir defa geçmiştir: "(Fir'avun) Biz onların, daima üstünde eziciler (kâhirûn) olacağız' dedi." [845] Utüv (haddini aşmak, tecavüz, kibir, ayaklanma) kelimesinin türevleri de 10 defa tekrarlanmıştır. Şöyle ki; Atevv lafzı Allah’u tealamn şu sözünde olduğu gibi 4 yerde gelmiştir: "Derken dişi deveyi boğazladılar ve Rabb'lerinin buyruğundan dışarı çıktılar (atevv)." [846] Atiyyen lafzı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde kullanılmıştır: “Sonra her milletten Rahman'a en çok karşı geleni (atiyyen) ayıracağız." [847] Ve bu ıstılahın değişik türevleri aşağıdaki ayet’i kerimelerde olduğu gibi birer defa gelmiştir: "Nice kent var ki Rabb'lerinin ve O'nun elçilerinin emirlerine baş kaldırdı (atet)." [848]"Doğrusu onlar, azgınlık (utuvvin) ve nefret içinde direnmektedirler." [849] "Andolsun ki onlar, kendi içlerinde büyüklük tasladılar ve büyük bir azgınlıkla (utuvven) haddi aştılar." [850]"Âd (kavmi) ise uğultulu, azgın (âtiyeh) bir kasırga ile helak edildiler." [851] Böylece cebr, kahr ve Utüv kelimeleri türevleriyle birlikte her biri birbirine eşit bir şekilde Kur'an’ı Kerim'in muhtelif yerlerinde dağınık olarak 10'ar defa zikredilmişlerdir.[852] [839] İbrahim: 14/13. [840] Kasas: 28/19. [841] Şuara: 26/130. [842] Zümer: 39/4. [843] En'am: 6/18. [844] Duhâ: 93/9. [845] A'raf: 7/127. [846] A'raf: 7/77. [847] Meryem: 19/69. [848] Talak: 65/8. [849] Mülk: 67/21. [850] Furkan: 25/21. [851] Hakka: 69/6. [852] Abdurrezzak Nevfel, Kur’an’da Ölçü ve Ahenk, İnkilap Yayınları, İstanbul, 1988: 106-107. |