Ağaç ve Bitki

Ağaç ve Bitki

Allah tebarek ve teala buyuruyor ki:

"Tur-i Sina'dan çıkan, (meyvası) yağlı olarak biten, yiyenlerin (yağına ekmeklerini) batıracakları bir (zeytin) ağacı yetiştirdik." [1368]"Size gökten (kim) su indirdi de onunla sizin bir ağacını dahi bitiremeyeceğiniz gönül açan bahçeler bitirdi?" [1369]"Ve üzerine kabak türünden bir ağaç bitirdik." [1370]

Bu ayetlerde birlikte gelen bitirmek ve ağaç veya çalı anlamlarına gelen şecer kelimeleri tüm Kur'an'da toplam olarak 26'şar defa zikredilmişlerdir. Nebat (bitmek) kelimesiyle bütün türevlerine bir göz attığımızda enbetnâ lafzının şu ayette olduğu gibi 8 yerde tekrarlandığını görmekteyiz:

"Yere bakmadılar mı, orada her çeşitten nice güzel çiftler bitirmişiz (enbetnâ)." [1371]

Nebat Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 4 yerde gelmiştir:

"O'dur ki, size gökten su indirdi. Onunla her çeşit bitkiyi (nebat) çıkardık." [1372]

Nebaten şu ayet’i kerimede olduğu gibi 3 yerde zikredilmiştir:

"Sıkışan (bulut)lardan şarıl şarıl su indirdik, çıkaralım diye onunla tâne(ler), bitki(ler) (nebaten)." [1373]

Enbetet şu ayette olduğu gibi 2 yerde kullanılmıştır:

"Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, her başağında yüz dane olmak üzere yedi başak veren (enbetet) bir danenin durumu gibidir." [1374]

Tünbitu da Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 2 yerde gelmiştir:

"Bizim için Rabb'ine dua et de bize yerin bitirdiği (tünbitu) sebzesinden ... çıkarsın." [1375]

Ayrıca şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde de nebatühü şeklinde kullanılmıştır:

"Güzel olan memleketin bitkisi (nebatühü) Rabb'inin izniyle çıkar." [1376]

Sözkonusu kelimenin türevleri şu ayetlerde de birer defa geçmektedir:

"Tûr-i Sina'dan çıkan, (meyvası) yağlı olarak biten (tünbitu), yiyenlerin (yağına ekmeklerini) batıracakları bir (zeytin) ağacı yetiştirdik." [1377]"Allah sizi yerden bir bitki olarak bitirdi (enbeteküm)." [1378]

"Rabbi onu güzel bir şekilde kabul buyurdu, onu güzet bir bitki (enbeteha) gibi yetiştirdi." [1379]

"... Gönül açan bahçeler bilirdi(enbetnabih) .."[1380] "Onunla size ekin, zeytin, hurma, üzümler ve her çeşit mey valardan bitirmektedir (yünbitü)." [1381]

Şimdi şecere (ağaç) kelimesine bakalım: eş-şecere haliyle Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 18 yerde gelmiştir:

"Görmedin mi Allah naşı bir benzetme yaptı: Güzel söz, kökü sabit, dalları gökte olan güzel bir ağaç (eş-şecere) gibidir." [1382]

eş-şecer, şu ayette olduğu gibi 6 yerde kullanılmıştır:

"Necm ve ağaçlar (eş-şecer) secde etmektedirler." [1383]

Bu ıstılahın türevleri şu ayetlerde de birer defa geçmektedir:

"Size gökten (kim) su indirdi de onunla sizin bir ağacını (şecereha) dahi bitiremeyeceğiniz gönül açan bahçeler bitirdi?" [1384]"Onun ağacını (şerereteha) siz mi yarattınız, yoksa yaratan biz miyiz?"[1385]

[1368] Müminûn: 23/20.

[1369] Neml: 27/60.

[1370] Saffat: 37/146.

[1371] Şuara: 26/7.

[1372] En'am: 6/99.

[1373] Nebe: 78/15.

[1374] Bakara: 2/261.

[1375] Bakara: 2/61.

[1376] A’raf: 7/58.

[1377] Mü'minun: 23/20.

[1378] Nuh: 71/17.

[1379] Al-i İmran: 3/37.

[1380] Neml: 27/60.

[1381] Nahl: 16/11.

[1382] İbrahim: 14/24.

[1383] Rahman: 55/6.

[1384] Neml: 27/60.

[1385] Vakıa: 56/72. Abdurrezzak Nevfel, Kur’an’da Ölçü ve Ahenk, İnkilap Yayınları, İstanbul, 1988: 164-166.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın