Zerdüştizmin, Mazdekizmin Ve Maniizmin Etkisi: 
 

Öyle görünüyor ki bu çevrede eskiden yaşamış olan Zerdüştizm, Mazdekizm ve Maniizm gibi dinî ve felsefî düşünceler, bu çevrede yaşayanların islamı anlama şekillerini etkilemiştir. Şehristani'nin de belirttiği gibi Mazdek; halkı çekişme, birbirlerine kin besleme ve savaştan sakındırıyordu.

insanlar arasındaki çekişme ve savaşların kadın ve mal sahibi ol­maktan kaynaklandığım görünce, kadın ve mallan mubah kıldı. Bütün insanların bu şeylerde ortak olduğunu söyledi.

Nitekim el-Muhtasaru'n-Nafi' fi Fıkhil-Imamiyye isimli eserin müellifi şu değerlendirmeyi yapıyor. Muta nikahı Mazdek'in de istediği gibi kadınlar ve onlardan yararlanma konusunda komünizm ruhunu di­riltmeye daha yakındır. Islamın istediği, birbirini destekleyen güçlü bir toplumun kurulabilmesi için hayattaki sorumluluklarını üstlenen bir aile tipinin oluşturulması için de en etkili yol budur. [510]