Güzel bir düşünce antolojisi

“Güzel” bir düşünce antolojisi

Mustafa Fuat ER • 83. Sayı / KİTAP

Modern sanat teorisiyle uğraşırken kaynakların bolluğu sözkonusu. Ancak bu teorilerin en önemli metinlerine ulaşmak her zaman kolay olmuyor. Küre yayınlarından çıkan Sanat ve Kuram bu güçlüğü aşmak için sunulan harika bir eser. Charles Harrison ve Paul Wood’un hazırladığı çalışma, sanat teorisinde konularla ilgili metinlerin özlü ve temsil niteliğinde bir derlemesini sunuyor.

Modern sanatla ilgili kaynaklara ulaşma güçlüğü konusunda Harrison ve Wood, kaynakların artık çok farklı dillere yayıldığını belirtiyorlar. Ama daha önemlisi, sanatın modern gelişiminin mühim anlarının genellikle kamunun gözünden saklı kaldığının altını çiziyorlar: “örneğin özel bir mektup ya da kısa ömürlü bir dergide, radyo ya da televizyonda yayınlanmış bir manifestoda ya da özel basım bir kitapta”.

20. yüzyılda görsel sanatların kuramlarına dair kapsamlı bir derleme olan Sanat ve Kuram, sanatçıların yanı sıra eleştirmenlerin, filozofların ve politikacıların da metinlerini içeriyor. Eserin amacı, sanat araştırmacısına ve konuya ilgi duyan okurlara, bütün halinde bir düşüncenin, “modern” düşüncenin tarihini ve gelişimini belgeleyecek olan metinlerin özlü ve temsil niteliğinde bir derlemesini sunmak.

Kronolojik olarak ilerleyen eser, sembolizmin mirasından postmodernizme dek sanat alanında yaşanan tartışmaları sekiz ana kısımda ele alıyor: “Simgecilik Mirası”, “Modern Dünya Düşüncesi”, “Rasyonalizasyon ve Dönüşüm”, “Özgürlük, Sorumluluk ve Güç”, “Bireysel ve Toplumsal”, “Modernizmin Vakti”, “Kurumlar ve İtirazlar”, “Postmodernin Düşünceleri”. Her bir kısım, ilgili dönem sırasında uygulamada yaşanan başlıca gelişmeleri ve kuramsal kaygıların ana hatlarını, çağdaş dünyada etkin politik ve ekonomik güçlerle etkileşimleri bağlamında değerlendirmeyi hedefleyen birer denemeyle açılıyor. Ayrıca, derlemeye alınan 371 metnin her biri, söz konusu metnin özgün neşrine ilişkin bilgiler veren, çağdaşı olay ve çekişmelerle bağlantılarına dikkat çeken kısa birer girişle sunuluyor. Bu, derlemede yer alan belli bir metnin müstakil olarak, özgül bir tartışmanın seyrinde bir aşama ya da geniş bir tarihsel dönem içinde ortaya çıkan daha büyük eğilimler/kaygılar bütününün muhtemel bir örneği olarak okunabilmesine imkân sağlıyor.

Sanat ve Kuram sadece sanat tarihi incelemesi için bir kaynak değil, aynı zamanda modern sanatın birinci elden deneyimine eşlik eden bir eser.

Charles Harrison, Paul Wood
Sanat ve Kuram: 1900 - 2000 Değişen Fikirler Antolojisi
Çeviri: Sabri Gürses
Küre, 2011, 1304 s.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın