Konu Başlığı: Ebu Mes´ud El-Ensarî Ukbe B. Amr (ra)´ın Zühdü Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 31 Aralık 2009, 14:25:04 Ebu Mes´ud El-Ensarî Ukbe B. Amr (Ra)´ın Zühdüne Dâir Haberler
1039. Ebû Mes´ûd el-Ensârî´nin dünyayı zikrederek şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Vallahi dünyadan âhirete bir dinar dahi götüremezsiniz. Sizden öncekilerin bıraktığı gibi biz de onları dünyanın üzerinde ve içinde bırakıp gideceğiz, Onlar da sizin şimdi dünya için çekiştiğiniz gibi, onun için çekişmişlerdi. Ve sizin al-dandığınız gibi aldanmışiardı. Dininizi ve dünyanızı helak ettiğiniz (gibi helak etmişlerdi.)" 1040. Muhammed (b. Sîrîn)´den Mes´ûd´un (ra) bir ihtiyacı için bir zâta yardımcı oluverdiğini, evine geldiğinde ise bir hediye gördüğü -İbn Avn bunun ördek veya tavuk olabileceğini söylüyor- hemen bu ne diye sorduğu, kendisine ´Senin yardımcı olduğun zât gönderdi´ denildiğinde, ´Derhal çıkartın onu, çıkartın onu, ben karşılığını dünyada almam´ dediği rivayet edilmiştir. [1] Ibn Tevbe´dir. Künyesi Ebû Süleyman veya Ebû Ishak´tır. Bkz. et-Tehzîb [2] Hdye´ de îbn Câbir, Abdurrahman b. Yezid b. Câbir´dir. [3] Yani babamı onlara feda ederim. Geceleri Kur´ân okuyanlara namazlarında Kur´ân okurlarken ağlaştıkları için "Nevvâhîû" denilmiştir. [4] Hılyetu´l-evliyâ 3/157, 7/90. İbn Mâce 4112. Suyûtî sahih olduğunu söylemiştir, bkz. Feyzu´l-kadir 4283. et-Terğîb ve´t-terhîb 1/98. ed-Dürrü´l-mensûr 4/259. [5] Burada kitabın aslında silik var. [6] Ibnü´l-Mübarek Zühd, s.81 "Hesapsız olarak geri dönüyorsun" kısmı yoktur. [7] Müsned-i Ahmed 6/443 [8] Ibnü´l-Mübarek, Kitâbü´z-zühd s. 34. Bakınız: Şerhu´s-sudûr s.6. [9] Kitabın orjinalinde 748. rivayetten sonra 750. rivayet gelmektedir. [10] Muhtemelen Allah Teâlânın şu âyetinden alınmışa benziyor: Süs içinde yetiştirilip mücadeleye açık olmayan (tartışmayı ve kavgayı beceremeyeni) mi (Allah´ın parçası yaptılar)" Zuhruf sûresi 43/18. [11] Hamîr b. Beşîr el-Hımyerfdir. [12] Süfyân b. Uyeyne´dir. [13] Ibn Ebû Hâzim. [14] Tirmizî, Zühd bâb 9; Ibn Mâce, Zühd bab 19; Müsned-i Ahmed 5/173 [15] Îbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s.208, 209 [16] Ibnü´l-Mubârek, ez-Zühd s. 108; Hılye 1)164. [17] İbn Mâce 4220. Muhammed Fuad Abdulbâkî, bu hadisin ricalinin sika, fakat hadisin munkati´ olduğunu söylemiştir. [18] Talâk sûresi 65/3. [19] Müsned-i Ahmed 5/156, 165,176 . [20] Müsned-i Ahmed 5/165. [21] Müsned-i Ahmed 5/197. Hüyetü´l-evliyâ 4/172. Tirmizî 3801, 3802. İbn Mâce 156. İbn Hibbân 2259. Târîhu´l-Buhârî 9/23. Müstedrek 3/342. [22] Bu râvi fiılye´ de Abdullah şeklinde geçmektedir. [23] Ibnu Abdullah b. eş-Şıhhîr´dir. [24] Îbnü´l-Mübârek, Zühd. A´zamî, îbn Sa´d´ın da (4/290) rivayet ettiğini söylemiştir. [25] İbnü´l-Mübârek, Zühd s.81. A´zamî, îbn Sa´d´ın (4/288) da rivayet ettiğini söylemiştir. [26] Ad! Abdullah b. Ishak es-Sakaffdir. [27] Hılyetü´l-evliyâ 1/25. Cem´u´l-cevâmi´ 626. Kenzü´l-ummâl 593. [28] et-Tergtb ve´t-terhîb 3/592; Mecma´ü´z-zevâid 1/93. Tirmizî 1971. Ebû Dâvud, Edeb bab 87; Müslim. el-Birrü ve´s-sıla bab 29 no 105; Müsned-i Ahmed 1/384, 432; Şerhü´s-Sünne 13/152. [29] Buhârî 1/168, 2/138, 8/126; Müslim, Zekat bab 30 no 91; Tirmizî 2391; Nesâî, Adâbü´l-kuzât, bab 2; Müsned-i Ahmed 2/439. [30] Ebû îshak Süleyman b. Ebû Iahak. [31] Hhâfü´s-sâdeti´l-müttakîn, 6/209, 7/234. [32] Ta´cîlu´l-Menfa´a ´da Salim, Selim b. Beşir b. Hacel şeklindedir. Seleme de denilir. Sanki burada nisbet edilmiş. [33] Kitabın buradan sonuna kadar olan kısmı, İbn Yûnus´un Ebû Tâlib Abdülkadir b. Yusuf tan sema ile yapılan rivayetlerdir. Kitabın başından buraya kadar olan kısmı ise İbn yanus´un Ebû Tâlib´ten icazeti ile rivayet edilmiştir. Bunu da Yusuf b. Muhammed b. Abdullah eş-Şâfi´î zikretmiştir. [34] İbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s.7. A´zamî, Ebû Nuaym´ın el-Hılye ´de Muhammed b. Mukâtil tarikiyle 1/136 da rivayet ettiğini belirtmiştir. [35] İbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s.199. A´zamî, Taberânî´nin de rivayet ettiğini, Heysemî´nin ise isnaddaki el-Mes´ûdfnin ihtilata maruz kaldığını söylediğine dikkat çekmiştir 10/257. [36] İbnü´l-Mübârek, ez-Züh.d s. 32. A´zamî, Muhammed b. Nasr´ın s. 53!de rivayet ettiğini söylemiştir. [37] Tefsîr-i ibn Kesir 8/497. [38] İbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s. 168. [39] Fecr sûresi 23. [40] Îbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s. 15 A´zamî, Ebû Nuaym´ın Mesrûk´tan: "Kişiye Allahtan korkması ilim olarak ameliyle böbürlenmesi de cehalet olarak yeter" şeklinde rivayet ettiğini söylemiştir. [41] Yani Kur´ân´da bir emir veya yasak duyduğun zaman senin kastedildiğini bil. Senin Allahla konuştuğuna ve sözün sana söylendiğine inan. [42] Îbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s. 12-13. A´zamî Ebû Nuaym´dan 1/130 rivayet ettiğini belirtmiştir. [43] Ibnû´l-Mübârek, ez-Zühd 2/20. [44] İbnû´l-Mübârek, ez-Zühd 2/20. [45] Burada silik var. [46] Îbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s. 503, 504. A´zamî, Dârimfnin de Evfâ b. Delhem tarikiyle rivayet ettiğini kaydetmiştir, (metinde geçen) el-mezâyî´, el-mezya´ nın çoğuludur. Fuhşiyatı yayanlar anlamındadır (lügatlerde sır ´Mezâyir´in çok konuşan manasına geldiğini söylemiştir.Sözünü tutmayan manası da verilmektedir), el-büzür ise, bezûr ve bezîr´in çoğuludur, yaymak anlamına gelir. Dârimî, [47] İbnü´l-Mübârek, ez-Zühd s. 129. A´zamî ricali sika isnadlarla Taberânî´nin (10/303) de, Ebû Nuaym´m el-Hılye ´de Taberânî´den naklen 1/124 de rivayet ettiğini belirtmiştir. [48] İbnü´l-Mübârek, ez-Ziihd, s. 89. îkrime b. Ammâr´dan şu lafizla rivayet etmiştir: "Resûlullah dedi ki: Muhammedin canı elinde olan Allah´a yemin ederim ki, sevinçle dolan bir ev mutlaka ibretle dolar, her sevinçle beraber bir keder vardır, s. 347´de de muhtasar olarak rivayet etmiştir, [49] Tûr sûresi 52/27. [50] Ahzâb sûresi 33/33. [51] İbnü´l-Mübârek, ez-Zühd´de s. 22. Bu isnadla rivayet etmiştir. Rivayeti şöyledir: "Kimi sürekliibadeteyönelip çalışan kimseleri geçmek sevindirirse, kendini günahlardan alıkoysun. Zira siz Allah´a günahlarınızın azlığından daha hayırlı bir şeyle mülaki olmazsınız" A´zamî, bu hadisi Ebû yahya´nın da rivayet ettiğini söylemiştir. Heysemî isnadmdaki Yusuf b. Meymûn´un cumhur tarafından zayıf, Ibn Hıbbân tarafından ise sika görüldüğünü söylemiştir. Diğer râvîleri ise sahih hadis râvîleridir. [52] İbnü´l-Mübârek ez-Zühd´de Anbese b. Sa´îd´in Abbâs b. Zerîh´ten yaptığı rivayet tarikiyle zikretmiştir. A´zamî, Humeydf nin bunu Müsned ´inde Zekeriya b. Ebû Zâide´den rivayet ettiğini söylemiştir. Muâviye, Aişe´ye bir mektup yazarak: "Rasûlullah´dan (sav) duyduğun tirşeyi bana yaz ve gönder" demiş. O da: "Resûlullahm (sav) şöyle dediğini duydum..." diyerek rivayeti zikretmiştir. 1/129. [53] Îbnû´i-Mübârek ez-Zühd s.81 [54] Kasas sûresi 28/77. [55] Meryem sûresi 19/31. [56] Nahl sûresi, 23. [57] Bakara sûresi, 2/245; Hadîd sıiresi, 11. [58] Mecmau´z-zeuâid 10/145; Heysemî, Ahmed´in iki isnâdla rivayet ettiğini söylemiştir. 2/522. [59] Rahman sûresi, 55/54. [60] Müsned-i Ahmed, 5/34; İbn Kesîr, 4/126. [61] Zebîdî, İthâfus-sâdeti´l-müttekim, 9/13´de Yûnus b. Ubeyd tarikiyle, rivayet etmiştir. Taberânî, Beyhâkî, Şuab´ ında Kuzâî ise Musnedüş- şihâb, el-Askerî, el-Emsâl´de "Ölüm vaiz olarak, ölüm zenginlik olarak ve ibadette meşgale olarak yeter." Şeklinde rivayet etmişlerdir. Tabarânî de, "Ölüm vaiz olarak ve yakın zenginlik olarak yeter" lafzıyle rivayete yervermiştir. [62] Hılye´de "mescidde" otururlardı şeklindedir. [63] Hılye´de "oruçlarımızı" şeklindedir. [64] İbnu´l-Mubârek, ez-Zühd s.70; el-Azamî, bunu Muhammed b. Hafs, Yahya b. Osman, Muhammed b. Hamir bulunan bu isnadla merfû´ olarak, Ebû Nuaym´m da rivayet ettiğini söylemiştir. ´Muhammed b. Hamir rivayette tereddüd etmiştir5 demiştir. 4/99. [65] Ilhâfu´s-sâdeti´l-mütiakîn 9/49. [66] Buhârî, 4/5; 7/24; 8/23,82; Fethu´l-bârî 5/375; 9/198,219; 10/484,481,482; Müslim, el-Birru ve´s-sıla 6/28; Müsned-i Ahmed 2/245; Tirmizî 1988. [67] Mecmau´z-zeuâid 10/293´de muhtasar olarak şöyle rivayet edilmiştir. Huzeyfe´den (ra) rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (sav) şöyle demiştir: "Haramla beslenen beden cennete girmeyecektir. O, ateşe müstahaktır." Heysemî, Taberânfnin el-Evsal´ta, Eyyûb b. Süveyd ve Sevrî isnadiyla rivayet ettiğini, rivayetin sağlamolduğunu söylemşitir. Ayrıca İbrahim b. Halef er:Remlî´den de rivayet ettiğini, fakat kendisininonutanımadığınıbelirtmiştir. İsnadın diğer ricalinin ise sahih ricali olduğunu kaydetmiştir. Aynı rivayet îbn Abbâs´tan da gelmiştir. Taberânî rivayet etmiştir. Ancak isnadındaki Hüseyin b. Kays metruktür. Taberânî, es- Sağîr 1/225; Mişkâiü´l masâbih 2272. [68] Câsiye 45/20 [69] ez-Zühd. İbnü´l-Mubârek s. 31. Habiburrahman el-A´zamî bunu Muhammed b. Nasr´ın Kıyâmu´l-leyl s. 60´da rivayet ettiği söylemiştir. [70] Ebû Dâvûd, el-Libâs 29; Tirmizî 1988-99; İbn Mâce 59,4173; İlhâfu´s-sâdeti´l-müttakîn 8/338. [71] Abdurrahman b. Yezîd b. Câbir [72] Allah teâlânın, ´Diriler ve ölüler için Arzı toplanma yerleri yapmadık mı?´ âyetinden alınmıştır. Mürselât sûresi, 77/25-26. [73] îlhâfu´s-sâdeti´l-muttekîn 5/147, aynı isnadla Ebû Nuaym el-Hılye´de de rivayet etmiştir. [74] et-Terğîb ve´t-terhîb 4/532. Münzirî, Buhârî´nin er-Rikâk 5´te rivayet ettiğini, Tirmizı´nin bab 17Jde yer verdiğini söylemiştir. Müsned-i Ahmed 3/41, 47, 157, 267. İbn Kesîr 7/480. Mecmau´z-zeuâid 10/48 [75] Babası, Nubeyt b. Şureyt´tir. [76] Tirmizî 66; îbn Mâce 4125 |