|
Konu Başlığı: Ya'kûb el-Hadramî Gönderen: Vatan Var Olsun ! üzerinde 17 Mayıs 2011, 18:15:19 9. Ya'kûb el-Hadramî Ebû Muhammed Ya'kûb b. İshak b. Zeyd el-Hadramî el-Basrî, Basra'da yaşadı ve seksen sekiz yaşında burada vefat etti (ö. 205/821). Kıraati Sellâm b. Süleyman b. el-Münzir, Abdurrahman b. Muhaysın, Mehdi b. Meymûn el-Moğolî, Şihâb Şürnefe ve Ebü'l-Eşheb Ca'fer b. Hayyân'dan aldı. Kendisinden de Ebû Hatim es-Sicistânî, Ebû Ömer ed-Dûrî, el-Veîîd b. Hassan, Ahmed b. Abdülhâkk el-Mekfiûf ve başkalan kıraat okudu. Hz. Ömer, İbn Mes'ud, Ebû Mûsâ el-Eş'arî ve Übey b. Ka'b yollanyla ayn ayrı Hz. Peygamber'e ulaşan isnatları vardır. Ebû Amr b. Alâ'dan sonra Basra kıraat imamlığı kendisine geçmiştir. Basra Camiinde yıllarca imamlık yapmıştır. Talebesi Ebû Hatim es-Sicistânî onu hem kıraatteki yetkinliği hem de Kur'ân ve Arap dili bilgisindeki genişliği sebebiyle övmüştür. Ebü'l-Kâsım el-Hüzeiî de ilim ve takvadaki derinliğine işaret etmiş ve bazı örnekler vermiştir. Kıraati konusunda bazı tartışmalar yapılmış ise de Zehebî bunlara katılmadığını bildirmiş ve kıraatinin şâz olmadığını ve kabul şartlannı taşıdığını söylemiştir.[280] Kıraatinin en meşhur râvileri Muhammed b. Mütevekkil el-Basrî Ruveys (ö. 238/852) ve Ebü'l-Hasen Ravh b. Abdülmü'min el-Basrî'dir (ö. 235/849). Birinci râvi Rüveys kıraati arz ile Ya'kûb'dan aldı. Kendisinden ise Muhammed b. Hârûn el-Buhârî et-Temmâr, Ebû Abdullah ez-Zübeyrî ve başkaları kıraat okudu. Tek tarîki et-Temmâr (ö. 310/922) olup onun vasıtasıyla dört tariki daha vardır[281] İkinci râvi Ravh ise Basralı olup Ebû Avâne, Hammâd b. Zeyd ve Ca'fer b. Süleyman ed-Dabî'den okudu kendisinden de Ahmed b. Yezîd el-Hulvânî, Ebu't-Tîb b. Hamdan, Ebû Bekir Muhammed b. Vüheyb es-Sakati ve Ahmed b. Yahya el-Vekfl kıraat aldı; İbn Hibbân İse Kitâbü's-Sikât'ında ondan bahsetti. İbn Vehb (ö 270/883) ile ez-Zübeyrî (ö. 300/912) iki tarîkidir.[282] [280] Kıraati için bk. İbn Mihrân, el-Gâye fi'1-kirââti'l-aşr, s. 121-126; Ebü'l-Hasan Tahir b. Abdülmün'im b. Ubeyduilah İbn Galbûn, et-Tezkire ff'I-kırâ'ât (nşr. Abdülfettah Buhayri İbrahim), MI, Kahire 1991, I, 80-82; Enderâbî, Kırâ'kü'l-karrâ'i'l-ma'rûfîn, s. 135-141; Ebü'1-Aiâ el-Hemedani, Gâyetü'l-ihüsâr, 1, 45-51; Zehebî, Ma'rifetü'l-kurrâ\ I, 328-332; İbnü'l-Cezerî. Gayetü'n-Nihâye, II, 386-389; a.mlf., en-Neşr, I, 144-150; el-Kâdî, el-Büdûru'z-zâhire, s. 40-43. [281] Ravh'ın kıraati için bk. İbn Mihrân, el-Gâye fi'l-kırââtil-aşr, s. 126; Zehebî, Ma'rifetü'l-kurrâ; I, 428; tbnü'l-Cezerî. Gayetü'n-Nihâye, II, 234-235; a.mlf., en-Neşr, I, 144-146; el-Kâdî, el-Büdûru'z-zâhire, s. 41. [282] Rüveys'in kıraati için bk. İbn Mihrân, el-Gâye fî'1-ktrââti'l-aşr, s. 123-125; Zehebî, Ma'rifetü'l-kurrâ', I, 427-428; İbnü'l-Cezerî. Gayetü'n-Nihâye, I, 285; a.mlf., en-Neşr, I, 146-149; el-Kâdî, ei-Büdûıv'z-zâhire, S. 42. Abdülhamit Birışık, Kıraat İlmi ve Tarihi, Emin Yayınları, Bursa 2004: 122-123. |