> Forum > ๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑ > Dini Konular > İz Bırakanlar > Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2  (Okunma Sayısı 576 defa)
22 Eylül 2010, 15:17:49
Sümeyye

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 29.261



Site
« : 22 Eylül 2010, 15:17:49 »



ZÜHEYR’İN ŞİİRİNDE AHLAKİ DEĞERLER 2

SULH ve BARIŞI TAVSİYESİ
Züheyr'in şiirlerinde işlediği en önemli temalardan birisi de barış ve sulh içerisinde yaşamayı savunmasıdır. Birbirleriyle devamlı kavga eden Arap kabileleri göz önünde tutulunca barışın ve onu gerçekleştirme çabalarının önemi daha da artmaktadır:
"Mızrakların tabanlarındaki demirlere boyun eğmeyenler, onun diğer ucundaki keskin demire boyun eğmek zorunda kalırlar." 25
Bu beyitte kullandığı «Etrafez zeccaci» ibaresinden barışı «el-avâlî» kelimesinden ise savaşı kastetmiştir.26
Şaire göre barış yoluyla sorunları çözme imkânları varken savaşa başvurmak gereksizdir. Ancak bu yolla sulhe yanaşmayanları savaş dize getirir.
"Ehlini silahla savunmayan kimse ezilir, kimseye saldırmayana başkaları saldırır."
Bazı eleştirmenlere göre Züheyr'in bu beyti, Cahiliye geleneklerini anımsatmaktadır. Şair kendisini Cahiliye tavır ve düşüncelerinde ne kadar kurtarmaya çalışmışsa da bunda başarılı olamadığı ileri sürülmüştür. 27 Fakat Züheyr'in hakkı, adaleti ve barışı öven diğer beyitleri de göz önünde tutulursa şairin bu zahirî anlamı kastetmemesi gerekmektedir. Çünkü o zaman şair kendi kendisiyle tenakuza düşmüş olur. Bu sebeple son mısraı "Kim onları zulüm yapmaktan alıkoymazsa" şeklinde anlamak daha uygun olur. Arapçada bu tür ifadeler mevcuttur. Nitekim Kur'ân-ı Kerîm'in Bakara Sûresinin 14, 15. âyetleri şöyledir:
"Şeytanla baş başa kaldıklarında, 'aslında biz sizinleyiz, biz onlarla alay ediyoruz' dediler. Allah bu alaydan dolayı cezalarını verecektir."
Bu âyetlerde geçen "Allah onlarla alay eder" ibaresini bazı müfessirler "Allah, onları alay etmelerinden dolayı cezalandırır" şeklinde tefsir etmişlerdir.28
Bazı eleştirmenler ise, ikinci mısra zahirî anlamda Züheyr'in diğer şiirleriyle bağdaşamayacağı için bunun bizzat kendisi tarafından söylenmiş olduğundan şüphe etmek gerektiğini ileri sürmüşler ve bu beytin muhtemelen başkaları tarafından uydurulup ona yakıştırıldığını ifade etmişlerdir. 29

HİKMETLİ BEYTLERİNDEN

Züheyr'in insan hayatının çeşitli evrelerinde edindiği tecrübelerin bir neticesi mahiyetindeki özlü sözlerden birkaçını burada açıklamaya çalışalım:
"Gurbette olan kişi düşmanı dost sanır, kendisine saygısı olmayan ise saygı görmez." 30
"Kimde kötü bir huy varsa, onu insanlardan ne kadar gizlemeye çalışsa da o, kendiliğinden ortaya çıkar." 31
El-Isfahanî'nin rivayetine göre Züheyr'in bu sözü Hz. Osman'ın hoşuna gitmiş ve şöyle bir yorum yapmıştır: "Züheyr ne de güzel ve doğru söylemiş. Çünkü kişi evin içerisinde gizli bir odaya saklansa, yine insanların diline düşer." 32
Züheyr'in bu beytinin içerdiği manayı başka Arap şairleri de şiirlerinde ifade etmişlerdir. Meselâ Zi'l-İsba' el-'Advanî şöyle demektedir:
"Herkes kendi huyuna döner, bir müddet için başka bir huya bürünse de." 33
Ümmü'l-Heysem el-Kilabiye adındaki kadın şair ise aynı anlamda şu beyti söylemiştir.
"Kim özünün dışındaki bir huyla hareket ederse sonunda onu bırakır ve asıl kendi mizacı nefsine hakim olur." 34
Salim b. Vabısa el-Esedî aynı konuda şu beyitleri söylemiştir:
"Ey olduğu gibi gözükmeyen, hilekâr ve yaltakçı kişi, ikiyüzlülüğü bırak ki böyle insanlar da senden uzaklaşsın. Çünkü ikiyüzlülük ahlâka sığmaz." 35
Eski Arap edebiyatında bu ve buna benzer şiirlerin varlığı, İslâm öncesi Arap düşünce yapısında tüm insanlığın ortak değerleri olan bazı ahlâkî prensiplerin benimsendiğini açıkça göstermektedir.
Züheyr başka bir şiirinde, bir bakıma insan hukukuna da değinmektedir. Ona göre hakkın ortaya çıkması için üç temel prensipten en az birinin işlerlik kazanması gerekmektedir. Bu üç prensip şu beyitlerde sıralanmıştır:
"Hak üç şekilde ortaya çıkar. Yemin, hakemlik ve apaçık delil. İşte bunlar tüm hakları ortaya çıkaran öğelerdir. Her üçü de huzur verir."
Hz. Ömer, Züheyr'in bu beyitlerinden etkilenmiş ve ''Eğer çağdaşı olsaydım, Hakk'ın bu prensiplerini bildiği için Züheyr'e hakimlik görevini verirdim" demiştir.36 Bazıları da şöyle bir tahminde bulunmuşlardır: Eğer Züheyr, Hz. Ömer'in Ebû Musa el-Eş'arî'ye adalet konusunda yazdığı mektubu görmüş olsaydı ona eklenecek birşeyin olmadığı kanaatine varırdı.37
İbn Raşik, bu beyitlerinden dolayı Züheyr'e ''şairlerin kadısı" ünvanının verildiğini belirterek şöyle demektedir: "Gerçekten bu esaslar hakkın üç öğesidir. Cahiliye dönemine ait olmalarına rağmen İslâm tarafından teyid edilmiştir." 38
Bu kısa inceleme göstermektedir ki, Züheyr kendi döneminde revaçta olan bir takım ahlâkî ve insanî değerleri kavramış ve şiir dili ile bize aktarmıştır. Bu değerler, günümüzde bile vazgeçilmez temel ilkeler olarak kabul görmektedir.

BİBLİYOGRAFYA
Ahlward, W., The Diwans of Six Ancient Arabic Poets, London 1870.
Askeri Ebu'l-Hilâl el-Hasen, Kitab el-Sınaateyn el-Kitabe va el-Şi'r. Kahire 1952.
el-Cumahî Muhammed b. Sellâm, Tabakât Fuhûl el-Şu'arâ' Kahire 1952.
Cundî, Abd el-Hamid, Züheyr b. Abî Sulmâ, Kahire, ts.
Curci Zeydan, Tarih Âdâb el-Luga el-Arabiyye, Kahire 1957.
Emin Ahmed, Fecr el-İslâm, Kahire 1964.
Eşnandâni, Ebû Usmân, Ma'ânî el-Şi'r, Dımeşk 1969.
el-lslahânî, Ebu'l Farac, el-Agânî, Kahire 1954.
İbn Kuteybe Ebu Muhammed, el-Şi'r ve’ş-Şuarâ', Kahire, 1364 h.
İbn Raşik, Abû Ali el-Hasen, el-Umde fî Mehâsin el-Şi'r va Âdâbih va Nakdih, Kahire 1934.
el-Kuraşî Abû Zeyd Muhammed, Cemheret Eş'âr el-Arab, Kahire 1962.
Louis Cheikho, Şu'arâ' el-Nasraniyya, Beyrut ts.
Merzûkî, Ebû Alî Muhammed, Şarh el-Hamâse- Kahire, 1953.
Muberrid, Ebû'l-Abbâs, el-Kâmil fi'l-Luga ve'l-Edeb- Kahire 1936.
Mufazzal b. Muhammed, el-Mufazzaliyat, Kahire 1943.
Nicholson, R. A., A Literary History of the Arabs, London 1953.
Suyutî, Celâl el-Din, el-Muzhir fî Ulûm el-Luga, Kahire, 1958.
Tâhâ Huseyn, Hadis el-Erbi'â', Kahire 1925.


DİPNOTLAR

25. Aynı eser, s. 97,
26. Bu kinayelerin detaylı açıklamaları için bkz. el-Şınâ'ateyn, Ebû Hilal el-Hasan b. Abdullah el-Askerî, Mısır, 1952, s. 356.
27. Bkz. Zuheyr b. Ebî Sulmâ, Dr. Abdulhamid Sind el-Cundî, Mısır, t. y., s. 252.
28. Bu konuda daha fazla bilgi için bkz. el-Muzhir fi Ulûm el-Luğa, Celâluddin el-Suyûtî, Kahire, 1958, c, s. 340, 391, 393.
29. Me'âni el-Şi'r, Ebû Usmân Sa'îd b. Harûn el-Eşnandanî, Dımaşk, 1969, s. 162.
30. The Divans, a.g.e., s. 97.
31. Aynı eser.
32. el-Ağanî, a.g.e., c. IX, s. 147.
33. el-Kamil fi l-Luğa va l-Edeb, Ebû l-Abbas Muhammed b. Yezîd el-Muberrid, Kahire, 1936, c. I, s. 11.
34. Aynı eser.
35. Şarh el-Hamâse, Ebû Ali el-Merzûkî, Mısır, 1953, c.II, s. 710.
36. el-Şınâ'ateyn. a.g.e., s. 442.
37. el-Şi'r va l-Şu'arâ, a.g.e., s. 45.
38. el-Umda fî Mehâsin el-Şir ve Adabih ve Nakdih, İbn Raşik, Kahire, 1934, c.II, s. 230.


Yasin Ceylan

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2
« Posted on: 29 Mart 2024, 07:45:40 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 rüya tabiri,Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 mekke canlı, Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 kabe canlı yayın, Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 Üç boyutlu kuran oku Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 kuran ı kerim, Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 peygamber kıssaları,Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2 ilitam ders soruları, Züheyr in şiirinde ahlaki değerler 2önlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes