Kalemini özgürlük uğruna kullanan bengalli şair

Kalemini Özgürlük Uğruna Bir Kılıç Gibi Kullanan Bengalli Şair… Gazi Nazrul İslam

1921 senesinin güzel bir yaz sabahı, denizden esen serin rüzgâr şehrin pis havasını temizlemiş ve Kalküta'da hayat yeniden başlamıştı. Bu sırada Bengal'in yetiştirdiği en büyük şair Doktor Rabindranath Tagore, evinin oldukça büyük olan misafir kabul salonunun bir köşesine çekilmiş dikkatli şekilde bir şeyler yazıyordu. Aniden kapı açıldı, romantik bir şair ve asiye benzeyen bir genç adam içeri girerek büyük ihtiyarı saygıyla selamladı. Tagore bu yakışıklı genci tanıyordu. Ancak sabahın erken saatinde gelmiş bulunmasını hayretle karşıladığı bakışlarından belli oluyordu.

Tagore " Merhaba... Hayrola? " diye sordu. Gizli bir başarının verdiği hafif tebessümle yüzü gölgelenmiş bulunan genç adam, Nobel ödülünü kazanmış bu büyük insanın önünde, cevap olarak " Seni öldürmeye geldim ", dedikten sonra ayrı bir ses tonunda yazmış olduğu en son şiirini okumaya başladı. Tagore bu jeste cevap olarak gülümsedikten sonra genç adamın okumaya başladığı " Asi " isimli şiirini dinlemeye koyuldu.

Genç adam bu şiiri melodik sesiyle okuyordu:

" Ben toprak ananın bütün yıl yaşayan harikası

Kızgın Tanrı anlımda parlamaktadır,

Kraliyet zaferinin muhteşem amblemi gibi

Söyle yiğit adam, şimdi başım en yükseklerdedir,

Ben sorunsuz, zalim ve kibirliyim

Ben büyük bir uyanışın kralıyım,

Ben kasırgayım, ben tahribatım,

Ben büyük korkuyum, dünyanın belası.

Merhametim yoktur, her şeyi paramparça ufalarım...

Ben aşk hastalığına tutulmuşların zımbalanmış ruhuyum

Ben dulların kalbindeki acı gözyaşlarıyım

Ben şanssızların merhamet şayialarıyım,

Ben evsiz barksızların mahvolmuşların acısı ve ızdırabıyım,

Ben evsiz barksızların mahvolmuşların acısı ve ızdırabıyım

Ben kırılmış bir kalbin şiddetli elemiyim.

Ben terkedilmiş bir sevgilinin yanan ızdırabın ve delisiyim...

Ben bu sefil dünyayı kolaylıkla ve güç sarfetmeden kökünden sökeceğim.

Barış ve mutlulukla dolu yeni bir kâinat yaratacağım... "

Şiir, duyuş ve stil olarak cesurane bir yenilikteydi. İhtişamının zirvesinde bulunmasına rağmen Tagore dahi bu şiiri dinlerken vecd içinde kendinden geçti. " Evet, Kazi " dedi. " Beni öldüreceksin. Yeni şiirini duyunca kalbimi kaybettim "

Bu genç o vakitler daha henüz hayatının 22inci baharında olduğunu gösteren Kazi Nazrul İslam' dı. Aynı yıl 1921'de Tagore' ye okuduğu Asi isimli bu şiiri " BİJOLİ " ve "BHARAT " isimli iki gazetede aynı anda basılmıştı. Gazeteler peynir ekmek gibi satmış ve bu şiir Bengal'in bütün kasaba ve köylerine kontrolsüz bir alev gibi yayılıverdi. Bir tek şiirin Şairine bu derece ün kazandırdığına çok ender rastlanmaktadır. Bu şiir Nazrul İslam' a " Asi Şair "unvanını kazandırmıştır. Çok geçmeden Bengal'in siyasi atmosferinde Nazrul 'un gök gürültüsünü andıran şiirleri yankılar yapmaya başladı. Sadece kısa süre içinde herkes tarafından tanınmakla kalmadı, fakat aynı zamanda tahakküm altında ezilenlerin, hürriyet mücahitlerinin kahramanı haline geldi. O zamanlar ülkeyi boyunduruğu altında bulunduran yabancı ülke bu hürriyet mücahitlerine " Terörist " adını takmıştı.

Bu şiirin yayınlanmasından sonra bir iki yıl içinde ihtiyar Tagore ile bir tutulmaya başlanmış bulunması Nazrul'un Bengal' de kazandığı ünü göstermek bakımından önemlidir. Daha sonra Tagore " ilkbahar " isimli tiyatro oyununu ona ithaf etmiştir. Ülkede herkes bu genç şairin böylesine büyük bir şerefi hakkıyla kazandığı konusunda hemfikirdi.

Çocukluğu

Nazrul İslam 25 Mayıs 1899 tarihinde Batı Bengal'in Burdwan bölgesinde Churulia isimli köyde fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Sekiz yaşını henüz idrak etmişti ki babasını kaybetti. Çocukluğunun bu ilk yıllarında fakir ve ailesinden koparılmış olarak iyi bir eğitim yapmak imkânı bulamadı. Bir bölgeden ötekine devamlı olarak giderek göçebe gibi yaşadı ve bu arada çeşitli meslekleri denedi. Din adamı, öğretmen, fırıncı çırağı, aşçı, tiyatro oyuncusu, folklor baleleri için manzum piyes yazarı, günlük ve 15 günlük gazetelerin Genel Yayın müdürü olarak çalıştı.

1917 senesinde Bengal Piyade Birliğine kaydoldu Kalküta'dan Karaçhi' ye giderek burada 1919 yılına kadar kaldı. Kendisinin Nehirler ve şiirlerle dolu toprakları ile kıyaslandığında çorak Karaçhi'de Nazrul'un hayal gücü şiddetli bir kor ateşi halini aldı. Şairlik ona tabiatın bir armağanı gibi geldi. 1918 yılında Karaçhi'de ki askeri kışladan yazdığı nesir ve şiir örnekleriyle Bengal edebiyatına girdi. Nazrul İslam'ın Karaçhi'den gönderdikleri Kalküta'da basılmaktaydı. Karaçhi'de bulunduğu süre içinde Hafız Şirazi'nin gazellerini, Ömer Hayyam'ın rubailerini Farsça bilen bir arkadaşının yardımıyla tercüme etmeyi başardı.

Bir Bağımsızlık Mücahidi

Nazrul İslam 1919 senesinde Kalküta'ya döndü. Bengal'i bölünmüş bir durumda görmek Nazrul'u çok üzdü. Her yerde açlık, sefalet ve işsizliğin yanı sıra bir zümrenin başka bir zümre tarafından istismarı hüküm sürmekte idi. Büyük cesareti, idealizm inanç ve insanlık anlayışı içinde eyaleti böylesine bir perişanlık ve iflasın eşiğine kadar getirilmiş bulunca yabancı boyunduruğuna karşı isyan etti. Kılıcıyla değilse bile keskin kalemiyle bir hürriyet mücahidi ruhu ile kararlı bir şekilde mücadele etti. Sürdürülen zulme, tembelliğe ve halkı felç etmiş bulunan vicdansızlığa karşı içinden gelen sesleri yükseltti. Tam bir asi idi ve zamanının ruh halini temsil ediyordu. Örneğin köylülere ilham vermek ve onları uyandırmak amacıyla şöyle sesleniyordu:

" Toprağın kökü sen şimdi baş kaldır!

Her şeyi kaybetmiş durumda iken korkacak ne var?

Açlığın gücü ile fethedeceğiz

Neşe dolu dünyayı. Arkadaşım biz yaratacağız.

Soyguncu - Kral başını eğ, eğil.

Medeni dünya buna hayretle baksın

Biz toprağın kökü olanın gücüne. "

Böylece Nazrul'un isyanı sadece yabancı yöneticilere karşı yönelmekle kalmıyor, fakat aynı zamanda dejenere olarak sefilleşmiş bir topluma yeniden şekil vermek amacını da taşıyordu. O her şeyin üzerinde şairlik gücü ile insanlığa hizmet etmeyi kendisine amaç edinmiştir. Şair mistik fakat âsi ruhlu bir kişidir. Dünyayı tümünden sarsan 1914 ve 1939 daki iki cihan harbi arasındaki geçici durgunluk döneminde Bengal’de tekrar dirilmeye başlayan İslam hareketlerinin arkasındaki büyük güç ve yönetici ruh olmuştur. İngilizlerin hâkimiyetinden beri ilk defa müslümanlar arasında anlaşılabilen bir lisan ve terminoloji kullanan Nazrul olmuştur. Nazrul İslam isyankâr damgasını yemişti çünkü tipik müslüman his ve düşüncelerine anlam kazandıran bir dil kullanarak Sanskrit’e karşı gelmişti. Zamanında kendi taraftarlarının bile tenkidine uğramasına rağmen Müslümanlığın faydasına olan çabalarına devam ederek sonunda zafere ulaştı.

Bir Rönesans Şairi

Bengal'de Müslümanlar en fazla baskı altında tutulan bir toplumdu. Nazrul bunların kötü halini gördükçe içi kan ağlıyordu. Müslümanlar Bengal nüfusunun yüzde 55 ini teşkil etmelerine rağmen karanlıkta, yoksulluk içinde yaşamaya terk edilmişler ve unutulmuşlardı. Müslüman çocuğunun ne dereceye kadar faaliyet sahalarından uzaklaştırılmış bulundukları William Hunter'ın " Hint Müslümanları "isimli kitabında şu şekilde özetlenmektedir:

" Bundan yüz yetmiş yıl önce zengin doğmuş bir Müslüman'ın fakirleşmesi hemen hemen imkânsızdı: Şimdi ise bir Müslüman'ın zenginliğini devam ettirebilmesi imkânsızdır. "

Bengal Müslümanlarının kendilerini sürünmekten ve kölelikten kurtarmaları amacıyla onların içinde bir istek ateşi yakmak üzere Nazrul İslam birçok dini şiirler yazmıştır. Şarkılarında Nazrul parlak geçmişi terennüm etmiş ancak tabiatıyla geçmişi ihtişamından ziyade geçmişi ihtişamlı kılan manevi değerlerden bahsetmiştir. Onun Fatiha, Nutan Chand, Khalid, Kurbani, Chiranjib, Zaghrul, Amanullah ve diğer birçok şiiri Müslümanları iki yüzyıl süren uyuşukluktan kurtarmak amacıyla yazılmıştır. Nazrul İslam Müslümanların durumuna şu mısralarla matem tutmaktadır:

" Bir mağarada yaşayanlar gibi,

Biz asırlardır uyuklamaktayız,

Övünüyor ve hayal ediyoruz.

Uzak geçmişteki ihtişamla.

Ki içimizden biri

Yönetme şansına sahip olmuştu. "

Başka bir şiirinde de şöyle seslenmektedir:

" Müslümanlar artık yücelmiyor

Bütün dünyayı fethettikleri

Eski hararetli inanç ile. "

Müslümanlar Nazrul İslam'da onun şiirleriyle titreşen kalplerinin yankısını duydular. Gerçekten Pakistan'ın kurulması için girişilen mücadelenin Bengal'de kazandığı destek Nazrul İslam' sız izah edilemez. Onun yazarak bestelediği dini şarkıları Müslümanların muhayyilesini ateşleyerek onları taze bir şevkle doldurmuştur. Bu sebepledir ki Büyük Lider Muhammed Ali Cinnah'ın liderliğinde siyasi liderler Pakistan'ın kurulması yolunda son safhayı başlattıklarında Bengal Müslümanları 1946 yılında Müslüman Birliği Partisi için topyekûn oy vererek Pakistan'ın kurulmasını sağladılar.

Devrimci Bengal Edebiyatı

Nazrul İslam sadece halkın kafasına bağımsızlık fikrini aşılamakla kalmamış aynı zamanda Bengal edebiyatına da cesurane bir yön...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın