> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Usulü Fıkıh Eserleri > İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri  > ZANNA DAYALI OLMASI
Sayfa: [1] 2   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: ZANNA DAYALI OLMASI  (Okunma Sayısı 6891 defa)
20 Ağustos 2011, 12:58:05
Ekvan
Varlıklar, alemler, dünyalar. (Evren).
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 19.233


« : 20 Ağustos 2011, 12:58:05 »



MASLAHATLARI ELDE ETME VE MEFSEDETLERİ DEF ETMENİN ZANNA DAYALI OLMASI


Zan, çoğunlukla doğru çıktığından dünya ve ahiret maslahatları zan üzerine bina edilmiştir. Çünkü zannın gerçek dışı olması nadirdir. Çoğunlukla doğru çıkan zanların maslahatlarını, nadiren gerçek dışı "çıkan zanların mefsedetlerinden dolayı iptal etmek caiz değildir.

Şüphesiz ki dünya ve ahiret maslahatları, belirttiğimiz gibi İnsanların zanlarına dayanır. Bununla birlikte her zan ile amel etmek de caiz değildir.

Muteber zannın çeşitli kısımları vardır:

1- En düşük derecedeki zan.

2- En yüksek derecedeki zan.

3- Orta derecedeki zanlar.

Şöyle bir itiraz ileri sürülebilir: Dinin hükümleri ahad haberlerden elde edilen zahlarla sabit olduğu halde, hakimler nezdinde haklar niye benzer şe­kilde sabit olmuyor? Bu hakların pek çoğunda şahitlerin belli bir sayıda ve erkek olması şart koşulmaktadır. Yine şahitliklerin dereceleri birbirinden farklıdır. En üst derecesi dört erkeğin şart koşulduğu şahitliktir. En alt dere­cesi, Ramazan hilalini görme konusundaki şahitlikte olduğu gibi tek bir şa­hidin kabul edildiği durumdur. Bunun bir üst derecesi bir şahit ve davacının yemini ile hükmün sabit olduğu durumdur. Bunun bir üst derecesi bir erkek ve iki kadının şahitliğinin kabul edildiği durumdur. Bunun bir üst derecesi yalnızca iki erkek şahit ile hükmün sabit olduğu durumdur.

İkrar ister müslüman ister kâfir, ister iyi ister kötü bîr kimse tarafından yapılmış olsun yukarıdaki şahitliklerin hepsinden önce gelir. Çünkü ikrarda yalandan uzak durmayı gerektiren durum insanın tabiatından kaynaklan­maktadır, insanın doğasından kaynaklanan engel, dini engelden daha güç­lüdür.

Şer'î sebeplerden elde edilen farklı derecedeki zanlar da böyledir. Örne­ğin kadının bir kur'[26] hali geçirerek istibra yapması rahmin temiz olduğu zan-nmı harekete geçirir. Çünkü çoğunlukla hamile kadın âdet görmez. Kadın bir kere adet gördüğünde hamile olmadığı konusunda galip zan oluşur. Çünkü hamile olmama durumu çoğunlukla âdet gören kadınlar hakkında geçerlidir. Bununla birlikte ne cariye ne de hür kadın hakkında tek bir kur7 hali ile yerinilmez. Cariyenin iki kur', hür kadının üç kur' beklemesi gerekir, istibra ve iddetin kur' değil de aylar esas alınarak hesap edilmesi konusun­daki ihtilaflarda da durum böyledir.

Tüm bu itirazlara şu şekilde cevap veririz: Şer'î hükümlerin ahad haber­lerle sabit olması ile hakların şahitler aracılığıyla sabit olması arasında üç ko­nuda farklılık vardır:

1- Müslümanlar çoğunlukla alemlerin Rabbi olan Yüce Allah'ın elçisi hakkında yalan bir şey söylemekten korkarlar. Özellikle de âdil olup, pey­gamber hakkında yalan bir şey söyleyenin cehennemde kendi yerini hazırlamış olacağını bilen kişiler bundan daha da çok korkarlar. Asır­lar ve uzun zamanlar geçtiği halde Hz. Peygamber hakkında yalan uy­duranların son derece azınlıkta olması da bunu göstermektedir. Ha­kimler nezdinde haklar konusunda yalancı şahitlikte bulunanlar ise böyle değildir.

2- Bazen bir hadis tek bir kişide bulunabilir. Bu hadis kabul edilmezse müslümanlar emredilenler, yasaklananlar, helal ve haram kılınan du­rumlar konusunda bu hadiste yer alan genel maslahatı kaybetmiş olurlar. Davalarla ilgili konularda tek bir şahsın tek bir hakkını kaybet­mesi ise bundan farklıdır.

3- İnsanların çoğunun arasında gizli veya açık kin, düşmanlık ve öfke bu­lunmaktadır. Bu kin ve düşmanlıklar insanları düşmanlarına ve kin duydukları kişilere karşı yalancı şahitliğe yönlendirmektedir. Bu, çok­ça meydana gelen yaygın bir durumdur. Peygamberimizle ilgili haber­lerde ise böyle bir durum söz konusu değildir.

Haberlerde tek kişinin şahitliğinin kabul edilmesinin benze/i; halk arasın­da yaygın olarak bilinen bir konuda bir kişinin haber vermesi, mirasçıların sınırlandırılması, kişinin maddi zorluk içinde bulunması gibi konularda kesin bilgi elde etmenin mümkün olmaması sebebiyle tek kişinin şahitliğinin kabul edilmesidir.

Bu yönlerden elde edilen zanna itibar etmezsek, bu zayıf zanlara dayanan maslahatlar ortadan kalkar. Üstelik dinde tek bir kişinin haberinden elde edilen zan terkedilirse adil kişinin rivayet ettiği hükümlerin maslahatları da kaybolur. Bu maslahatlar hem kişisel haklarla ilgili maslahatlardan daha ge­nel hem de kıyamet gününe kadar süren devamlı maslahatlardır. Her asırda bunlara ihtiyaç olduğundan bir kişinin haberini reddetme kötülüğü tüm top­lum hakkında geçerli genel bir kötülük doğurur. Bu zikrettiğimiz, bazı za­manlarda gerçekleşmesi muhtemel olan bir kötülük ile, kıyamete kadar tüm insanları kuşatan genel kötülük arasındaki farktır.

Aslın istıshabı, yaygın duruma veya zahire göre hüküm verme vb. gibi hükümleri ve onlara tabi olan hususları ortaya koyan zanlar da böyledir. Bunlar tek kişinin haberinden daha zayıf sebeplerle sabit olur. Çünkü maslahatları kıyamete kadar kalıcıdır. Bunlar tek bir kişinin haberi ile karşılaştı­ğında zan ifade etmesi açısından tek kişinin haberinden sonra gelir. Çünkü biz tek kişinin haberinden elde edilen zannı, kıyasların büyük bir bölümün­den, lafızların-, zahirlerinden ve asılların istıshabından daha üstün tutarız. Bunun sebeplerini inşaallah ileride, "haberlere ve kıyaslara itibar edilmeme­si halinde bunlardan elde edilecek maslahatların ortadan kalkacağı"na dair konuda belirteceğiz.

Bazı hükümler zan ve tahminle değil yalnızca inançla sabit olur. Mesela namaz rekatlarında ve farzlarında şüphe etme durumunda hüküm ancak ke­sin inanç ile sabit olur. Din her ne kadar "yakın" lafzını kullanmış olsa da bu ileride belirteceğimiz üzere kesin bilgi değil inanç anlamına gelir.

Kimi tasarruflarda ise kesin bilgi şart koşulur. Mesela sözle ilgili şahitlik edebilmek için söz söyleyeni görmek ve şahitlik edilen sözü duymak şarttır. Fiillerle ilgili şahitliklerde de faili görmek ve şahitlik edilen fiili görmek şart koşulur. Öldürme, yaralama ve zina gibi fiillerle ilgili kimi durumlarda ise fiilin icra edildiği kimseyi, fiili yapanı ve fiili görmek şart koşulur.

Şöyle bir soru sorulabilir: Hakim inanç ve zandan daha kuvvetli olan ken­di bilgisine göre hüküm verse bu geçerli olmaz mı?

Buna şu şekilde cevap veririz: Eğer hakimin bilgisinin kaynağımütevatir haber ise, haberi verenlerin dilinde olayın yaygın olması sebebiyle ortadan kalktığı için hakim bu bilgiye göre hüküm verebilir. Böyle değilse doğru olan görüşe göre yine hüküm verir. "Hüküm veremez" diyenler, kö­tü hakimler hakkında geçerli olan töhmet korkusu gerekçesiyle bunu yasak­lamışlardır.


[26] Kur' Haııeiilerce hayız, Şafiîlerce temizlik hali olarak kabul edilir.


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: ZANNA DAYALI OLMASI
« Posted on: 30 Mart 2024, 08:44:48 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: ZANNA DAYALI OLMASI rüya tabiri,ZANNA DAYALI OLMASI mekke canlı, ZANNA DAYALI OLMASI kabe canlı yayın, ZANNA DAYALI OLMASI Üç boyutlu kuran oku ZANNA DAYALI OLMASI kuran ı kerim, ZANNA DAYALI OLMASI peygamber kıssaları,ZANNA DAYALI OLMASI ilitam ders soruları, ZANNA DAYALI OLMASIönlisans arapça,
Logged
25 Nisan 2016, 21:48:22
Pelinay
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.696


« Yanıtla #1 : 25 Nisan 2016, 21:48:22 »

Rabbim zandan muhafaza eylesin bizleri.
Allah razi olsun.rivayetler konusundaki zan da izah edilmis konuda.Allah razi olsun .
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

25 Nisan 2016, 21:57:44
Ruhane
Yeni Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 9.473


« Yanıtla #2 : 25 Nisan 2016, 21:57:44 »

Selamun aleykum ..Rabbim kötü zandan hepimizi koru .. Iyi zan üzere yaşamamızı nasıp eyle..
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
25 Kasım 2016, 13:29:59
Ruhane
Yeni Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 9.473


« Yanıtla #3 : 25 Kasım 2016, 13:29:59 »

Bizlwr husnu zan uzerine olalim ..iletisim halinde olduklarimizda husnu zan uzere olacaklardir .. rabbimin izni ile
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
27 Mart 2018, 13:57:04
Rüveyha
Forum Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 6.764


« Yanıtla #4 : 27 Mart 2018, 13:57:04 »

Mevlam her daim hüsn-ü zan üzere kılsın bizleri.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1] 2   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes