๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri => Konuyu başlatan: Ekvan üzerinde 18 Ağustos 2011, 13:34:18



Konu Başlığı: Tasarruflar
Gönderen: Ekvan üzerinde 18 Ağustos 2011, 13:34:18
Tasarrufa Konu Olan Şey Dışına Da Etki Eden Tasarruflar


Bunun örnekleri şunlardır:

1- Efendi, kölenin belirli bir bölümünü veya şayi bir hissesini azad ettiğin­de bu azad kölenin bütününe sirayet eder. Çünkü azat işlemi, azat edilene yalnızca hürlere özgü maslahatları sağlar.

2- Ortak bir kölenin belirli bir bölümünü veya şayi bir hissesini azat etti­ğinde bu azat, eğer azat eden zenginse kölenin diğer bölümleri hakkında da geçerli olur. Cariyenin azadı karnındaki çocuğuna da sirayet eder. Bunun dı­şında birinin azat edilmesi diğer birine sirayet etmez. En doğru görüşe göre karındaki çocuğun azadı anasına geçmez.

3- Kişi karısının belirli bir bölümünü veya şayi bir hissesini boşasa, cinsel konularda ihtiyata riayet etmek gerektiğinden boşama kadının tümü için ge­çerli sayılır. Vakıflar ve sadakalardaki tasarruflar ise böyle olmayıp yalnızca tasarruf konusu şeyle sınırlı kalır.

4- Kısas yaptırma hakkının tamamına veya bir kısmına sahip olan kişinin, öldürerek kısas yaptırma hakkının bir bölümünü affetmesi kısasın tümüne intikal eder. Çünkü şüpheli durumlarda kısas düşer. Bazı alimler kısas yaptırma hakkına sahip kişinin bu konudaki affı konusunda farklı görüş belirt­mişlerdir.

5- Şuf'arun söz konusu olduğu bir malı alan kişiye karşı şuf'a hakkının biı kısmını affetmek şuf'a hakkını düşürür. Çünkü bu hak temel prensiplerin bi] istisnası olarak, alınan malın bölünmesinden doğacak zararı def etmek içir sabit olmuştur.

 [TASARRUFLARIN GEÇERLİLİĞİ]

Tek bir maksadı gerçekleştirmek için konulan her tasarruf bu maksadın ortadan kalkmasıyla geçersiz olur.

Birkaç maksat için konulan her tasarruf bu maksatların tümünün veya bir kısmının ortadan kalkmasıyla geçersiz olur.

Rükünlerinden veya şartlarından biri ortadan kalktığı için yasaklanan her tasarruf ister ibadetler ister muamelelerden olsun geçersizdir.

Şartlarını ve rükünlerini tam olarak taşıdığı halde kendisine bitişen bir durum sebebiyle yasaklanan her tasarruf, ister ibadet ister muamelelerden olsun geçerlidir.

Bir tasarruf yasaklandığı halde niçin yasaklandığı bilinmiyorsa, yasakla­ma sözcüğünü hakikat anlamına almamız gerektiğinden bu yasağı barındı­ran her tasarruf geçersiz kabul edilir.