๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri => Konuyu başlatan: Ekvan üzerinde 12 Eylül 2011, 11:09:54



Konu Başlığı: Mefsedetlerin Ve Günahların Farklı Olması
Gönderen: Ekvan üzerinde 12 Eylül 2011, 11:09:54
Mefsedetlerin Farklı Olmasıyla Günahların Da Farklı Olması


Mefsedetlerin günahı, büyük ve küçük olmaları ile ortadan kaldırdıkları menfaat ve maslahatların farklı olmasına paralel olarak farklılık arzeder. İn­sanın öldürülmesiyle, uzuvlarının kesilmesinin günahı farklıdır. Uzuvların menfaatlerinin ortadan kaldırılmasının günahı da menfaatin derecesine göre farklılık arzeder. Mesela ayaktaki serçe parmağıyla onun yanındaki parma­ğın kesilmesi ile eldeki aynı parmakların kesilmesinin günahı bir olmaz. Çünkü ortadan kaldırılan dinî ve dünyevî menfaatler farklıdır. Kişinin ken­di parmaklarını kesmesiyle, başkasının parmaklarını kesmesi aynıdır. İleride zikredeceğimiz dilin menfaatlerinden Ötürü kulağın kesilmesinin günahı di­lin kesilmesinin günahıyla aynı değildir.

Zalim günahkar bir müslümanı öldürmek, adil bir devlet başkam veya hakkı gözeten bir hakimi ya da insaflı bir valiyi öldürmekle aynı değildir. Çünkü ikinci durumda müslümanlar adalet, hakkın gözetilmesi ve insaftan mahrum bırakılmış olur. Bazıları şu ayet-i celileyi bu konuya hamletmişle-dir: "Bundan dolayı Israiloğullarına bildirdik ki, kim bir cana kıymamış ve­ya yeryüzünde fesat çıkarmamış birisini öldürürse, bütün insanları öldürmüş gibidir. Kim de böyle birisinin hayatını kurtarırsa bütün insanların ha­yatını kurtarmış gibi olur." [123] Böyle bir kimseyi öldürmenin mefsedeti genel olunca, günahı da bütün insanları öldürmenin günahı gibi kabul edilmiştir. Çünkü onun hayatta kalmasıyla insanların elde edecekleri maslahatlar orta­dan kaldırılmıştır. Yine adil, hakkı gözeten insaflı bir valiyi helak olmaktan kurtarmanın maslahatı genel olunca, kurtaran kimsenin ecri de tüm insanla­rı helak olmaktan kurtarmanın ecri gibi kabul edilmiştir. Çünkü buradaki maslahat tüm insanlar için geneldir.

insanın kendi uzuvlarım kesmesinin günahı da, kesilen uzvun menfaati­nin farklı olması ve uzvun kesilmesiyle adalet, hakkı gözetme, iyilik insaf gi­bi konularda insanların menfaatlerinde ve din için mücadele etme konusun­da meydana gelen eksikliğin farklı olmasına paralel olarak farklılık arzeder.


[123] Maide 32