> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Usulü Fıkıh Eserleri > İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri  > Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması  (Okunma Sayısı 727 defa)
19 Ağustos 2011, 14:07:23
Ekvan
Varlıklar, alemler, dünyalar. (Evren).
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 19.233


« : 19 Ağustos 2011, 14:07:23 »



MUAMELELERİN VE TASARRUFLARIN MASLAHATLARININ AÇIKLANMASI

 

Yüce Allah insanları yaratmış ve her bir insan grubu diğerinin mas­lahatlarını yerine getirsin diye onları birbirine muhtaç kılmıştır. Buna göre büyükler küçüklerin, küçükler büyüklerin, zenginler fakirlerin, fakirler zenginlerin, birbirine eşit seviyede olanlar birbirlerinin, kadınlar erkeklerin, erkekler kadınların, köleler efendilerin, efendiler kölele­rin maslahatlarını yerine getirir. Bu faaliyet, her iki dünyanın veya sadece bi­risinin maslahatlarını temin ve her iki dünyanın veya sadece birisinin mefse-detlerini ortadan kaldırma şeklinde kısımlara ayrılır.

[Küçüklerin Büyüklere İhtiyacı]

Küçüklerin büyüklere ihtiyacı birkaç türlüdür:

1- Sırasıyla; devlet başkanına, müslümanların maslahatlarını sağlayacak valilere, zalimlerden mazlumların hakkını alacak, kayıpların, çocukla­rın ve delilerin mallarını koruyacak hakimlere, oğullarının ve kızları­nın maslahatlarını temin edecek baba ve analara, nikah konusunda ve­lilere, şer'î emanetlere ehil kişilere olan ihtiyaç böyledir.

Devlet başkanı tayin edilmediğinde genel maslahatlar ortadan kalkar, ge­nel mefsedetler gerçekleşir, güçlüler zayıflar üzerinde, düşük kişiler şerefli­ler üzerinde otorite kurarlar. Valiler de böyledir. Devlet başkanı, müslüman­lann maslahatlarını ancak valiler yardımıyla gerçekleştirebilir. Hakimler de tayin edilmese müslümanlann haklan ortadan kalkar, kayıp şahıslar, çocuk­lar ve delilerin mallan zayi olur.

Çocukların terbiye ve bakımları ana babalara bırakılmazsa oğullar ve kız­lar zayi olur. Evlendirme yetkisi erkeklere bırakılmazsa kadınların çoğu nikah akdini bizzat yapmaktan utanırlar. Bu utanma sebebiyle de özellikle çok utangaç kadınlar zarar görürler.

Şer'î emanetler meşru kıhnmasa, dinin kişilere emanet ettiği mallar zayi olur ve mal sahipleri zarar görürler.

Buluntu çocukların hayatını korumak, maslahatlarını temin etmek ve mefsedetlerini def etmek için koruma altına alınması meşru kılınmazsa bu çocuklar ölür.

Kaybolan malları bulanların onları alması meşru kılınmazsa mal sahiple­rinin malları zayi olur.

[Büyüklerin Küçüklere îhtiyacı]

Büyüklerin küçüklere ihtiyacı iki türlüdür:

1-  idari maslahatları yerine getirme konusunda yardım ve destek ihtiyacı.

Bu olmasa maslahatları temin ve mefsedetleri giderme şeklindeki ida­ri maksatlar ortadan kalkardı.

2- Fertlere ait maslahatların yerine getirilmesi. Örneğin malı emanet bı­rakma, terzilik, yazıcılık, çiftçilik, dokumacılık, ticaret, marangozluk, inşaatçılık, tıp, arazi ölçümü, mal taksimi ve bunların dışında insanla­rın ihtiyaç duyduğu vekalet, ariyet, cuâle, sefâre, süt sağma, deve, at, eşek ve sığırların kiralanması gibi ihtiyaç veya zaruretin zorunlu kıldı­ğı menfaatler böyledir. Din, bedelli veya bedelsiz bir şekilde bunlara izin vermeseydi dünya helak olurdu. Çünkü dünyanın düzeni ancak bu belirttiklerimizle sağlanır.

Bu yüzden Yüce Allah şöyle buyurmuştur: "Biz birbirlerine iş gördürebil-meleri için insanlann kimini kimine derecelerle üstün kıldık"[50] Yani belirtilen menfaatlerden ve diğerlerinden ihtiyaç duydukları konularda zenginler fakir­lere iş gördürsün diye insanlann kimini kimine üstün kıldık. Eğer bu mubah kılınmamış olsaydı herkesin ekici, biçici, oduncu, sulayıcı, tohumcu, hasatçı, harmancı, ürünü temizleyici, öğütücü, hamurcu, ekmeği pişiren ekmekçi ol­ması gerekirdi. însan bu işleri yapabilmek için çeşitli aletlere ihtiyaç duyaca­ğından demirci ve marangoz olması da gerekirdi. Yine demir ve ahşabı elde edip bunları işlemenin bağlı olduğu tüm sanatları da bilmesi gerekirdi.

Elbise için de pamuk ve ketene, bunların dikimine ihtiyaç vardır. Sonra da bunların eğrilmesi, dokunması veya koyun, deve, sığır yünlerinden olan elbiseler için yünleri kırpmaya sonra eğirip dokumaya ihtiyaç vardır,.

Evlerin kiralanması caiz olmasaydı, insanların çoğu sokaklara atılmış, afetlere maruz bırakılmış ve avretleri herkese açık halde bulurlardı.- Çünkü eşleri, kızları, analan ve kız kardeşleri de sokakta kalmış olurdu.

Aynı şey tüm meslek ve sanatlar için geçerlidir. Eğer bunlarda iş gördür­me akdi caiz olmasa bu meslek ve sanatlara bağlı maslahatların tümü orta­dan kalkardı. Çünkü bunlarda teberru çok nadir olur, özellikle de dellallar, berberler, otlan söküp koparanlar, yolları süpürenler bunu karşılıksız yap­mazlar. Fakirlerin ihtiyacı olmasa onlar bu meslekleri yapmaz ve bunlara meyletmezlerdi. Ancak Yüce Allah onları buna muhtaç kılmış, onlar da muhtaç olduklarından bu mesleklere girişmişlerdir.

Yüce Allah'ın hikmetiyle her bir topluluğun bir tür maslahatı yerine ge­tirmesi için tüm şartları oluşturmuş, her topluluğa kendi işlerini güzel gös­termiş ve sevdirmiştir. Böylelikle insanlar ilahi hikmetin kendileri lehine ve aleyhine hükmettiği şeye ulaşabilmektedirler*.

İnsanlar bu maslahatların büyüğüne ve küçüğüne baktıklarında şükret­mekten aciz kalırlar. Hatta bunları saymaya kalksalar sayamazlar. Bunlar­dan herhangi birisinin değeri ancak yokluğunda ve kaybedildiğinde anlaşı­lır. Lütuf ve keremini bizden eksik etmemesini'Yüce Allah'tan temenni ede­riz. Şayet birimiz sığındığı evini veya kendisini örten elbisesini yahut sıcak tutan örtüsünü yitirse buna sabredemez. Nimetler içinde yüzdüğümüzden bunların değerini unutmuş bir haldeyiz.

[Birbirine Eşit Seviyedeki İnsanların Birbirine İhtiyacı]

Menfaatler ve mallar üzerindeki muamelelere olan ihtiyaç, bedelli yahut bedelsiz olarak bunların mubah kılınması, ariyet, kira tasarrufları gibi yiye­cekler, içecekler, giyecekler, binekler, ilaçlar vb. üzerindeki tasarruflar böy­ledir. Din satım ve diğer yollar ile bunlarda temliki mubah kılmasa dünya helak olurdu. Çünkü bunların karşılıksız yapılması nadirdir.

Müslümanlar bu muamelelerin bir kısmının farz-ı kifaye, bir kısmının mendup olduğunda icma etmiştir. Yine Müslümanlar yeni elbiseler giymek, güzel şeyler yemek, leziz şeyler içmek, yüksek köşkler ve odalarda oturmak gibi tamamlayıcı ve mükemmelleştirici muamelelerin mubah olduğunda da icma etmiştir.

[Dünya ve Ahiret Maslahatları ve Bunların Dereceleri]

Özetle söylemek gerekirse dünya ve ahiretin maslahatları üç kısımdır. Her bir kısmın da farklı dereceleri vardır.

Dünyanın Maslahatları: Bu maslahatlar; zaruretler, ihtiyaçlar ve tamam­layıcılar / mükemmelleştiriciler diye üç kısma ayrılır.

Zaruretler; yiyecekler, içecekler, giyecekler, oturacak yerler, evlenme, bi­nekler, gıda maddelerinin celbedilmesi vb. gibi zaruretin gerektirdiği şeyler­dir. Bunlardan kişiye yeterli olan en az miktar zaruridir. Güzel yemekler, ye­ni elbiseler, yüksek odalar, geniş köşkler, değerli binekler, güzel kadınlarla evlenmek ve üstün nitelikli cariyelerle birlikte olmak ise tamamlayıcılar / mükemmelleştiricilerdendir. Bu ikisi arasındakiler ihtiyaçlardandır.

Ahiret Maslahatları: Vacipleri yapmak, haramlardan kaçınmak zaruret­lerdendir. Faziletli müekked sünnetleri yapmak ihtiyaçlardandır. Bunun dı­şında farzlara tabi olan veya müstakil menduplar ise tamamlayıcılar / mü­kemmelleştiricilerdendir.

îkisi bir araya geldiğinde zaruretler ihtiyaçlardan önce gelir, ihtiyaçlar da tamamlayıcılar / mükemmelleştiricilerden önce gelir. Üç kısımdan her biri içinde faziletli olanlar diğerlerinden Önce gelir. Şiddetli zaruret olanlar ihti­yacın gerekli kıldığı şeyden Önce gelir.

Şöyle bir soru sorulabilir: Din, insanların farklılıklarına rağmen genel tak­simatta faziletler dışında ihtiyaçlar ölçüsünde insanları birbirine eşit tutmuş­tur. Kaza ve kaderin taksimi de niçin böyle olmamış? Böyle olması daha iyi olmaz mıydı?

Buna iki açıdan cevap verilebilir:

1- Kaderin taksimi de dinin taksimi gibi olsaydı bu durum daha önce belirttiğimiz maslahatları her bir ferdin tek başına karşılamaktan aciz kalması sonucuna yol açardı. Bu ise hem dünyanın helak olma­sına hem de dünya ve ahiret maslahatlarının ortadan kalkmasına yol açardı.

2- Kaderin taksiminden güdülen amaç; zenginin şükretme konusunda imtihan edilmesi için kendisinden alt seviyedeki kişilere bakması, fa­kirin sabır konusunda imtihan edilmesi için kendisinden üst seviyede-kilere bakmasını sağlamaktır. Kur'an şu ayette bunu belirtmiştir: "Siz­leri birbiriniz için imtihan vesilesi kıldık. Bakalım sabredecek misi­niz?"[51] Dinin taksiminden güdülen amaç ise ihtiyaçlar ve zaruretleri ortadan kaldırıp insanları bu açılardan eşitlemektir.

 [Erkekler ve Kadınların Birbirlerinin Maslahatlarını Yerine Getirmeleri]

Evlilikten beklenen maslahatlar; eşlerin birbirinin harama düşmelerini önlemeleri, cinsel ihtiyaçlarını karşılamaları, aile ortamında huzur ve mutlu­luk bulmaları, birbirlerini sevmeleri ve merhamet etmeleri ile olur. Eşler bir­birinin şefkatli ve sıcak bir dostu veya şefkatli bir kardeşi gibi olur. Hatta iki taraf birbirine kişinin çocuğuna, babasına ve arkadaşına sokulmadığı kadar sokulur ve sırlarını birbirine verirler.

Yine kadınların erkekler üzerindeki hakkı olan yiyecek, içecek ve barınak, erkeklerin kadınlar üzerindeki hakkı olan; kocanın evinde bulunma, şer'î bir Özür bulunmadığında kocanın cinsel ilişki davetine istekle karşılık verme, kocasının dilediği şehre veya ülkeye gitme gibi haklar ile iki tarafın birbirine mirasçı olması ve vacip olan dışında iki tarafın yapması mendup olan husus­lar da bu maslahatlardandır.

[Kölelerin Efendilerinden Yararlanması]

Yüce Allah'ın efendilere köleleri için vacip kıldığı yiyecek, içecek, giyecek ve mesken gibi maslahatlardır.

{Efendilerin Kölelerinden Yararlanması]

binin hi...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması
« Posted on: 29 Mart 2024, 13:37:36 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması rüya tabiri,Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması mekke canlı, Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması kabe canlı yayın, Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması Üç boyutlu kuran oku Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması kuran ı kerim, Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması peygamber kıssaları,Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanması ilitam ders soruları, Muamelelerin Ve Tasarrufların Maslahatlarının Açıklanmasıönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes